Tôi vẫn bảo lưu quan điểm là việc dạy thêm học thêm là nhu cầu hoàn toàn chính đáng và có thật, tùy vào mục đích học của con cái.
Nếu chỉ muốn học hết cấp hai rồi đi học nghề, hay học xong cấp ba đi làm công nhân, đi học nghề hay vào các trường đại học top dưới mà người ta nói vui là "cứ nộp đơn là trúng tuyển", với phân khúc này thì hoàn toàn không cần đi học thêm, chỉ học trên lớp là đủ.
Ngược lại nếu muốn con đỗ vào trường cấp ba chất lượng, đỗ vào trường đại học uy tín, thì hàng ngàn người may ra có một vài người không cần đi học thêm.
Lấy ví dụ hiện nay định hướng là chỉ tầm 60% học sinh lớp 9 vào cấp 3 trường công, số còn lại học nghề hoặc tư thục. Do đó giả sử có giảm tải cỡ nào, thì người ta vẫn phải cho con học thêm. Vì học hết kiến thức trong sách chưa đủ, mà bạn buộc phải nằm trong số 60% có điểm số cao nhất.
Thi vào đại học trường top đầu cũng tương tự. Thực tế như con tôi hiện nay đang học lớp 11, nếu chỉ nhằm mục đích tốt nghiệp cấp ba, cháu hoàn toàn tự tin thi đỗ mà không cần học thêm.
Mặc dù cháu học lớp chọn, luôn nằm trong top đầu về kết quả học tập, nhưng do cháu có ý định thi vào ngành Y, nên giả sử có cấm dạy thêm cỡ nào đi chăng nữa, giảm tải cỡ nào đi chăng nữa, chúng tôi vẫn phải tự tìm chỗ cho cháu học thêm.
Vì muốn đỗ vào trường, cháu buộc phải nằm trong số học sinh đạt điểm cao nhất, mức độ cạnh tranh là cả nước chứ không phải phạm vi trong phường, trong quận. Đấy là nhu cầu học thêm hoàn toàn chính đáng và tự nguyện.
Ở chiều ngược lại, có một dạng học thêm gọi là "tự nguyện trong ngoặc kép", là việc dạy thêm được chính giáo viên đứng lớp giảng dạy, nên nhiều khi không muốn học cũng vẫn phải đi học.
Nhóm học thêm này mới gây bao tai tiếng, bức xúc lâu nay. Quy định cấm dạy thêm của Bộ Giáo dục mới ra lại đang đánh đồng hai nhóm này. Tuy nhiên lại có một điểm là cho phép học sinh được học tại trung tâm. Đây chính là mấu chốt để người ta sẽ lách luật dạy thêm.
Trường cấp hai nơi con bé của tôi đang học đã áp dụng một cách ngoạn mục. Ở cách trường con tôi không xa, có một "trung tâm bồi dưỡng kiến thức" có tư cách pháp nhân hẳn hoi, rất trong sáng và minh bạch.
Nhưng thực tế thì trung tâm đó chỉ dành cho mỗi trường con tôi thuê phòng học, chứ học sinh nơi khác muốn xin vào học cũng không được. Rồi ở trên trường cháu nào học lớp nào, sĩ số bao nhiêu, giáo viên nào dạy, thì tại trung tâm vẫn y nguyên.
Nghĩa là cháu lớp A muốn đăng ký sang lớp B cũng không thể được. Cuối cùng là trên danh nghĩa, mặc dù giáo viên làm đúng quy định, nhưng thực tế vẫn lách luật dạy thêm biến tướng.
Thế nên mấu chốt cấm dạy thêm biến tướng, tôi nghĩ chỉ cần cấm giáo viên dạy thêm học sinh mà mình đang trực tiếp đứng lớp. Còn việc học sinh học thêm với giáo viên dạy ở lớp khác, trường khác là nhu cầu tự nguyện của học sinh, không nên cấm.
Sông Đông