Trả lời:

Cỏ mần trầu còn gọi là ngưu cân thảo, tết suất thảo, cỏ vườn trầu, thanh tâm thảo, tên khoa học là Eleusine Indica Gaerth. Đây là loại cỏ dại quen thuộc ở Việt Nam, thường mọc ven đường, bờ ruộng, bãi đất trống. Cây cao khoảng 20 - 60cm, thân thường dẹt, mọc thẳng, hoa đặc trưng với cụm khoảng 2 - 7 nhánh, không có cánh hoa, lá dài 10 - 30cm, gốc lá ôm vào thân cây.

Theo Đông y, cỏ mần trầu có vị ngọt, tính mát, có thể dùng cả thân, lá và hoa để làm thuốc. Loại cỏ này có nhiều tác dụng như chữa cao huyết áp, giải độc, mát gan, giảm đau, an thần, lợi tiểu, hạ sốt và kháng viêm... Tuy nhiên, hiệu quả sử dụng tùy thuộc vào cơ địa từng người, bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên môn trước khi dùng để trị ho, giảm sốt cho trẻ.

Hiện nay, thời tiết lạnh, ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều bệnh đường hô hấp phát triển như cúm, hợp bào hô hấp RSV, phế cầu, sởi... Các bệnh này ngoài gây ho, sốt còn có thể biến chứng viêm phổi, viêm màng não, viêm tiểu phế quản, suy hô hấp. Bạn nên theo dõi kỹ các dấu hiệu của trẻ bằng cách tập đếm nhịp thở, quan sát lồng ngực trẻ, hoặc nếu trẻ xuất hiện tình trạng sốt cao không hạ, co giật, tím tái, cần đưa ngay đến bệnh viện gần nhất.

Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ nhiễm và biến chứng do các tác nhân kể trên. Vì vậy, gia đình cũng cần lưu ý các biện pháp phòng ngừa cho con. Việt Nam đã có nhiều loại vaccine giúp phòng bệnh chủ động và hiệu quả.

Đối với cúm, có 4 loại vaccine giúp phòng các chủng cúm A và B dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa chủng ngừa cần tiêm hai mũi, người từ 9 tuổi trở lên tiêm một mũi. Vaccine cần tiêm nhắc mỗi năm.

Với các bệnh viêm phổi, viêm tiểu phế quản do RSV, Việt Nam cũng đã có vaccine của Pfizer dành cho mẹ bầu từ tuần 24 - 36 của thai kỳ, giúp truyền kháng thể thụ động bảo vệ bé trong 6 tháng đầu đời. Vaccine RSV của Pfizer và vaccine của GSK cũng tiêm cho người lớn từ 60 tuổi trở lên để phòng bệnh. Lịch tiêm chỉ một mũi.

Trường hợp người mẹ không kịp tiêm ngừa trong thời gian mang thai có thể chọn tiêm kháng thể đơn dòng Nirsevimab do Sanofi đưa về Việt Nam để phòng RSV cho trẻ. Lịch tiêm chỉ một liều cho trẻ sơ sinh đến 12 tháng tuổi, hai liều ở hai vị trí khác nhau trong cùng một ngày đối với trẻ trên 12 - 24 tháng tuổi, giúp bảo vệ trẻ suốt cả mùa bệnh RSV kéo dài 5 - 6 tháng.

Vaccine phế cầu phòng viêm phổi, viêm màng não hiện có 5 loại gồm: phế cầu 10, phế cầu 13, phế cầu 15, phế cầu 20 và phế cầu 23. Lịch tiêm tùy theo độ tuổi và lịch sử chủng ngừa.

Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên rà soát lịch sử tiêm ngừa, bổ sung các vaccine còn thiếu như sởi, thủy đậu, bạch hầu, ho gà... Ngoài ra, trẻ em cần được bổ sung dinh dưỡng phù hợp với lứa tuổi, giữ ấm cho trẻ khi ra đường, đeo khẩu trang, hạn chế tiếp xúc nơi đông người, đặc biệt là những người có biểu hiện ho, sốt.

Bác sĩ Bùi Công Sự
(Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC)