Vụ cháy căn hộ tầng 15 chung cư ở phường Tam Bình, TP HCM vào trưa 12/10, dù không gây thiệt hại về người nhưng cũng làm ảnh hưởng tới hàng trăm cư dân. Bản thân tôi cũng là một người sống ở chung cư được hơn 3 năm nay và từng không ít lần rơi vào tình cảnh hỗn loạn như vậy.
Lý do ban đầu khi tôi chuyển lên chung cư rất đơn giản là muốn một nơi an toàn, sạch sẽ, văn minh hơn so với việc ở nhà mặt đất. Chung cư có bảo vệ 24/7, hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) được quảng cáo là đạt chuẩn, và quan trọng là cảm giác "ở trên cao" khiến tôi yên tâm hơn về an ninh. Nhưng chỉ sau vài năm sống, tôi mới nhận ra: cái cảm giác an toàn đó mong manh hơn mình tưởng.
Gia đình tôi rất cẩn thận chuyện phòng cháy. Ổ điện nào không dùng đều được chúng tôi rút ra, bếp nấu xong luôn kiểm tra lại, các thiết bị điện được bảo dưỡng định kỳ. Tôi thậm chí còn trang bị thêm bình chữa cháy mini và mặt nạ chống khói trong nhà. Tôi luôn dạy con rằng "khi nghe chuông báo cháy, phải biết đường chạy ra cầu thang bộ gần nhất".
Thế nhưng, dù kỹ lưỡng đến mấy, tôi vẫn không thể yên tâm. Bởi nguy cơ không đến từ nhà mình, mà từ hàng xóm. Có những buổi tối khi tôi đang chuẩn bị đi ngủ thì chuông báo cháy của tòa nhà bất ngờ vang lên. Cả tầng nháo nhác chạy ra hành lang. Có người lúng túng, có người mặc nguyên đồ ngủ bế con lao ra thang thoát hiểm. Hóa ra, nguyên nhân chỉ là một căn hộ có người nấu ăn quên tắt bếp, khói bốc lên làm cảm biến báo cháy kích hoạt.
Lần khác, cư dân trong nhóm chat toà nhà gửi hình người hàng xóm đốt vàng mã ở ban công tầng 20, tro bay xuống đầy ban công các tầng dưới. Tôi lạnh sống lưng khi nghĩ tới cảnh một mẩu tro tàn nhỏ rơi trúng giàn phơi hay rèm cửa, không biết chuyện gì sẽ xảy ra? Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị ban quản lý nhắc nhở, lập nội quy cụ thể hơn, nhưng rồi đâu lại vào đấy. Ở chung cư, chỉ cần một người bất cẩn là hàng trăm người khác phải lo lắng cùng.
>> Tôi hối hận ngay khi chuyển từ chung cư xuống nhà mặt đất
Nếu nỗi lo cháy nổ khiến tôi sợ theo kiểu "mất an toàn sinh mạng", thì chuyện nước ngập lại khiến tôi sợ theo kiểu "kiệt sức tinh thần". Một lần giữa đêm, tôi nghe tiếng "tách tách" trên trần. Chưa kịp hiểu chuyện gì thì nước từ khe trần rỉ xuống, nhỏ thành dòng. Cả nhà tôi phải dậy dọn đồ, kê tủ, gọi ban quản lý. Hóa ra căn hộ tầng trên bị vỡ ống nước máy giặt. Họ không có nhà, nước chảy liên tục mấy tiếng. Đến sáng, trần thạch cao nhà tôi hư toàn bộ, sơn bong tróc, đồ đạc ẩm mốc.
Người hàng xóm sau đó xuống xin lỗi, nói sẽ bồi thường. Tôi hiểu họ không cố ý, nên không trách. Nhưng cảm giác mệt mỏi và bất lực thì không thể giấu. Dù mình cẩn thận đến đâu, chỉ cần người khác sơ ý một chút, mọi công sức giữ gìn cũng tan tành. Tôi nhận ra, ở chung cư, ý thức của mỗi cư dân ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của người khác. Mỗi người là một mắt xích trong hệ thống lớn, chỉ cần một mắt xích yếu, cả hệ thống có thể gặp rủi ro.
Nhưng đáng buồn là nhiều người vẫn xem căn hộ của mình như "nhà riêng", làm gì cũng được, bất kể ảnh hưởng đến ai. Người thì hút thuốc ở ban công, tàn bay sang nhà bên. Người khác nuôi thú cưng xả thải ra hành lang. Có người còn tận dụng lối thoát hiểm làm kho chứa đồ, treo quần áo, để xe đạp... Dường như quy định chỉ tồn tại trên giấy, còn việc chấp hành thì tùy "ý thức từng người".
Tôi không cực đoan hay quá lo xa. Tôi chỉ mong ở nơi mình sống, mọi người đều ý thức rằng một hành động nhỏ của mình có thể ảnh hưởng đến cả trăm người khác. Đốt vàng mã có thể gây cháy. Vô ý quên tắt nước có thể khiến tầng dưới ngập. Việc để vật dụng ở lối thoát hiểm có thể cản đường cứu nạn khi có sự cố. Tất cả đều là những chuyện "nhỏ", cho đến khi chuyện lớn xảy ra.
Sống ở chung cư mang lại nhiều tiện ích: thang máy, khu vui chơi, an ninh, cộng đồng. Nhưng để thực sự yên tâm, chúng ta không chỉ cần hệ thống PCCC tốt, ban quản lý chuyên nghiệp, mà quan trọng hơn là mỗi cư dân phải có ý thức tự giác. Bởi vì, đôi khi, an toàn không nằm ở nơi ta sống, mà nằm ở cách ta sống cùng nhau.
- Tôi vỡ mộng sau vài năm sống ở 'chung cư cao cấp'
- Ác mộng 'ngập lụt' trong chung cư cao cấp
- 12 năm ở chung cư chưa thấy xuống cấp
- Hành trình tôi 'trưởng thành' sau 5 năm chuyển nhà lên chung cư
- 'Chung cư Hà Nội giá 9 tỷ, tôi thà ra vùng ven mua nhà đất, sắm ôtô'
- Phát điên vì bị hàng xóm chung cư tra tấn tiếng ồn tới nửa đêm