Nữ nhân viên 28 tuổi cho biết họ mong muốn tầm soát gen lặn - trội, xét nghiệm bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia. Ngoài ra, chị chọn thêm dịch vụ kiểm tra bất đồng nhóm máu Rh cùng siêu âm tử cung, buồng trứng, xét nghiệm nội tiết và tiêm ngừa trước thai kỳ.

"Chúng tôi muốn biết rõ tình trạng sức khỏe sinh sản, tránh những bệnh di truyền hoặc dị tật bẩm sinh cho con", Hoa giải thích, thêm rằng đã có kiến thức về các bệnh có thể di truyền và gánh nặng để lại, vì vậy quyết tâm thăm khám kỹ lưỡng.

Còn Tấn Phát, 31 tuổi, cùng vợ sắp cưới đến Hệ thống Tiêm chủng VNVC tiêm ngừa trước khi kết hôn. Trước đó, hai người đã xét nghiệm máu, tầm soát bệnh truyền nhiễm, kiểm tra tinh dịch đồ và đánh giá nội tiết.

Phát cho biết vợ chồng anh mong muốn kết hôn vào tháng 10 tới và sinh con sớm có bầu ngay sau khi kết hôn. Trong quá trình chuẩn bị, cả hai được khuyên nên tiêm vaccine để em bé chào đời sẽ khỏe mạnh hơn, vì vậy quyết định chủng ngừa sớm để tranh thủ thời gian.

Bác sĩ Trần Huỳnh Tấn, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết, ngày càng có nhiều cặp đôi chủ động khám và chuẩn bị sức khỏe tiền hôn nhân. Đây là dấu hiệu tích cực, giúp phát hiện, điều trị sớm nhiều vấn đề ảnh hưởng đến tình dục và khả năng mang thai như viêm nhiễm đường sinh dục, tắc vòi trứng, tinh trùng yếu, nhiễm HPV, giang mai, sùi mào gà, lậu... Chưa kể, cha mẹ mắc một số bệnh hoặc mang gen di truyền có thể ảnh hưởng đến thai nhi, cần được tầm soát sớm để đánh giá nguy cơ.

Việc tiêm vaccine đầy đủ trước kết hôn và thai kỳ cũng được nhiều người trẻ quan tâm. Theo bác sĩ Tấn, vaccine là biện pháp đơn giản, hiệu quả giúp phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm. Điển hình như viêm gan B, bệnh này phổ biến tại Việt Nam với khoảng 8,6 triệu người mắc, chiếm 15% dân số. Bệnh gây ra 80% ca ung thư gan nguyên phát, góp phần vào gần 80.000 ca ung thư gan và 40.000 ca tử vong mỗi năm. Vaccine là biện pháp phòng ngừa viêm gan B hiệu quả được khuyến cáo hiện nay.

Hiện nay, toàn quốc ghi nhận một số bệnh truyền nhiễm không còn diễn biến theo mùa như sốt xuất huyết, sởi... ảnh hưởng tới các cặp vợ chồng. Mẹ bầu nhiễm sốt xuất huyết tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, nhất là giai đoạn chuyển dạ, nguy cơ xuất huyết nặng và gặp các biến chứng có thể ảnh hưởng đến thai nhi.

Vaccine cũng giúp tăng tỷ lệ phòng bệnh, tiêm chủng, tạo miễn dịch cho gia đình và cộng đồng. Ngoài các bệnh truyền nhiễm hiện hành, một số loại vaccine khác vợ chồng nên tiêm ngừa trước khi kết hôn gồm: sởi - quai bị - rubella, thủy đậu, bạch hầu - ho gà - uốn ván, cúm, phế cầu, não mô cầu...

Theo bác sĩ Tấn, các biện pháp tầm soát và tiêm vaccine nên được thực hiện sớm, tối thiểu từ 3-6 tháng trước khi kết hôn. Điều này giúp các cặp đôi có đủ thời gian hoàn thành các mũi tiêm quan trọng, không tiêm được trong thai kỳ, giúp cơ thể tạo ra lượng kháng thể bảo vệ ổn định. Nếu phát hiện các vấn đề sức khỏe, vợ chồng sẽ có thời gian để điều trị và can thiệp kịp thời trước khi bước vào cuộc sống hôn nhân và lên kế hoạch mang thai.

Cặp đôi nên trò chuyện thẳng thắn về các thông tin bệnh di truyền như Thalassemia, máu khó đông Hemophilia, bệnh mạn tính như tiểu đường, tim mạch hay các vấn đề sức khỏe tâm thần... Điều này giúp tránh bỏ sót các nguy cơ tiềm ẩn, giúp việc tầm soát đạt hiệu quả cao nhất.

Đồng thời, để tăng hiệu quả phòng bệnh, những người trẻ cùng bạn đời nên cùng nhau xây dựng lối sống lành mạnh, như: vận động tối thiểu 150 phút một tuần, không sử dụng chất kích thích như rượu, thuốc lá, chế độ dinh dưỡng nên khoa học và đa dạng thực phẩm để đảm bảo cung cấp đủ chất, giữ cân nặng hợp lý, kiểm soát căng thẳng, sinh hoạt lành mạnh...

Bình Nguyên