Trả lời:

Các phương pháp dân gian truyền miệng như vẽ "bùa khoán", đắp lá, bôi mực tàu, thoa mật ong, tỏi, dầu gió... chưa được chứng minh có hiệu quả trong việc điều trị zona thần kinh. Việc sử dụng các mẹo dân gian, chữa trị trên bề mặt vết ban có thể gây kích ứng, nhiễm trùng, hoại tử vùng da bệnh và nguy cơ để lại sẹo lồi khi khỏi bệnh.

Trong trường hợp này, bạn cần thăm khám, điều trị theo chỉ định của bác sĩ, tiêm vaccine để ngăn ngừa bệnh tái phát.

Zona là bệnh lý do virus thần kinh Varicella-Zoster (VZV) gây ra. Virus đi dọc theo dây thần kinh cảm giác vào da và tạo ra những mảng phát ban gây đau, nóng rát, phát triển thành chùm, bọng nước nhỏ.

Nếu không chữa trị kịp thời, virus có thể tấn công nhiều cơ quan khác nhau gây ra các biến chứng như: đau dây thần kinh sau zona, đột quỵ, viêm phổi, viêm gan, viêm não, liệt mặt... Mụn nước xuất hiện gần hoặc trên mắt, dẫn đến nhiễm trùng võng mạc nghiêm trọng, mất thị lực. Nhiễm trùng da có thể dẫn đến nhiễm khuẩn huyết.

Người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám, điều trị bằng thuốc kháng virus, tốt nhất trong vòng 72 giờ đầu sau khi phát ban. Bệnh nhân nên tránh tiếp xúc với người chưa từng bị thủy đậu để tránh bệnh lây lan, nhất là với người có hệ miễn dịch yếu như người già, trẻ em.

Bạn có thể áp dụng các biện pháp khắc phục tại nhà để làm giảm sự khó chịu của bệnh như: chườm mát; tắm bột yến mạch dạng keo với nước ấm; sử dụng kem dưỡng da calamine. Bạn nên giữ cho vết ban sạch sẽ và khô ráo, tránh gãi hoặc chà xát vùng da bị thương tổn, mặc quần áo rộng rãi, thấm hút mồ hôi tốt để giảm nguy cơ nhiễm trùng.

Hiện Việt Nam có vaccine phòng zona thần kinh Shingrix do hãng dược GSK (Bỉ) sản xuất, hiệu quả ngăn bệnh đến 97% ở người từ 50 tuổi, từ 70-87% ở người từ 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch do bệnh lý.

Vaccine đồng thời giảm biến chứng đau thần kinh sau zona và biến chứng khác, tỷ lệ đến 90%. Người từ 50 tuổi trở lên tiêm hai mũi, cách nhau hai tháng. Người từ 18 tuổi trở lên và nguy cơ cao mắc zona thần kinh, tiêm hai mũi cách nhau một tháng.

Nếu từng mắc zona, bạn vẫn được khuyến cáo nên tiêm vaccine để ngăn nguy cơ tái phát. Tuy nhiên, bạn cần đợi cho đến khi phát ban zona đã biến mất trước khi chủng ngừa.

Bác sĩ Hà Mạnh Cường
Quản lý Y khoa Vùng 3 - miền Trung - Tây Nguyên
Hệ thống tiêm chủng VNVC