"Chúng ta đã thua Việt Nam ở bóng đá, giờ lại thua cả cờ tướng. Nếu cứ tiếp tục thế này, chúng ta chẳng còn gì để thua nữa", tài khoản San Nguyệt Bất Tri Tâm bình luận trên nền tảng chia sẻ kiến thức Zhihu, nhận được nhiều lượt ủng hộ.
Tài khoản này ám chỉ những thất bại gần đây của bóng đá Trung Quốc trước Việt Nam ở các cấp độ, như 1-3 tại vòng loại World Cup 2022 trên sân Mỹ Đình, hay gần đây là thất bại 2-7 tại vòng loại futsal châu Á 2026 ngay tại thành phố Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang. Chiều 27/9, đến lượt Bến Thượng Hải thất thủ khi kỳ thủ số một Việt Nam, Lại Lý Huynh đả bại đại diện chủ nhà Doãn Thăng trong trận chung kết cờ tướng thế giới 2025, chấm dứt thế độc tôn 35 năm của Trung Quốc.
Lại Lý Huynh (giữa) nhận HC vàng giải cờ tướng thế giới, ở Thượng Hải, Trung Quốc chiều 27/9/2025. Ảnh: Thẩm Nghị Hào
Khai Tâm Phái thì cho rằng thất bại trước Lý Huynh ở chung kết giải thế giới diễn ra trong bối cảnh cờ tướng Trung Quốc gặp nhiều khó khăn, sau khi Liên đoàn cờ tướng nước này (CXA) kỷ luật 43 cao thủ trong một năm qua, vì mua bán độ. Số này có những kỳ vương như Vương Thiên Nhất, Trịnh Duy Đồng, Triệu Hâm Hâm, Hồng Trí, Từ Siêu hay Tạ Tĩnh. Ngoài Duy Đồng, những kỳ thủ trên đều đang thụ án tù gần 3 năm.
Ngay cả cựu số một Tưởng Xuyên chưa bị CXA trừng phạt nhưng cũng không còn xuất hiện ở các giải chính thức. Mạnh Thần và Tào Nham Lỗi đã chịu xong án kỷ luật, nhưng chưa được phép trở lại đại diện cho Trung Quốc. Những kỳ thủ này không bị cấm thi đấu quốc tế, nhưng không được dự vòng tuyển chọn dự giải thế giới vừa qua. Dù vậy, Doãn Thăng, 20 tuổi và Mạnh Phồn Duệ, 17 tuổi cũng phải vượt qua hàng chục cao thủ còn lại mới được đại diện quốc gia.
Giống nhận xét của truyền thông Trung Quốc, người hâm mộ nước này cho rằng Lý Huynh vừa vô địch vì các cao thủ kể trên vắng mặt. "Nếu Thiên Nhất, Duy Đồng, Hâm Hâm hay Uông Dương còn thi đấu, chúng ta có thể đánh bại Việt Nam trong gang tấc", Liêu Ninh Tỉnh Tinh Thần Bệnh Y Viện bình luận. "Mà nói thật, những kỳ thủ còn lại cũng đủ thắng Lý Huynh rồi. Chỉ là Doãn Thăng quá yếu".
Khoảnh khắc quốc ca Việt Nam lần đầu vang lên trong lễ trao giải cờ tướng thế giới 2025.
Mân Đô Tán Nhân cũng đồng tình: "Tôi bị hẫng một nhịp khi thấy kết quả này. Phồn Duệ cũng không thể thắng Lý Huynh ở ván cờ tiêu chuẩn tại giải này, nhưng sẽ dễ dàng hạ kỳ thủ Việt Nam tại cờ nhanh và chớp. Nhưng Doãn Thăng thì khác".
Theo cách tính Elo cờ tướng cũ, Doãn Thăng chỉ đứng thứ 98 với hệ số 2.429. Phồn Duệ xếp thứ 24, hệ số 2.538. Còn Lý Huynh có hệ số 2.500, đứng thứ 45 so với các kỳ thủ Trung Quốc. Sau 8 vòng đấu giải thế giới, ba kỳ thủ này cùng được 13 điểm từ 5 chiến thắng, 3 hòa. Lý Huynh và Doãn Thăng vào chung kết nhờ chỉ số phụ tốt hơn Phồn Duệ. Mân Đô Tán Nhân đánh giá sức cờ và lối đánh của Lý Huynh tương ứng kỳ thủ số 15 Trung Quốc, Lục Vĩ Thao (Elo 2.572).
Nhiều người hâm mộ khác tỏ ra tiếc nuối khi những kỳ vương đã nhúng chàm, khiến cờ tướng Trung Quốc mất đi sự hấp dẫn. Các giải đấu không còn nhiều như trước, chất lượng chuyên môn giảm, khiến tiền thưởng thấp đi. Giải đồng đội Trung Quốc (Giáp Cấp Liên Tái) đã giảm một nửa tiền thưởng trong năm nay.
Hạc Bất Minh đưa ra ý tưởng: "Giải thế giới vừa qua đáng lẽ nên chia làm hai bảng đấu, gồm bảng trong và ngoài tù. Bảng trong tù sẽ diễn ra giữa Thiên Nhất, Hâm Hâm, Vương Dược Phi, Từ Siêu, Tạ Tĩnh và Hồng Trí. Người thắng bảng này sẽ đấu với Lý Huynh để xác định nhà vô địch thế giới".
Nhất Vạn Cá Tinh Quang phản hồi: "Bảng trong tù sẽ hấp dẫn hơn".
Cũng có những ý kiến cho rằng chức vô địch của Lý Huynh là xứng đáng, và tốt cho sự phát triển cờ tướng ngoài Trung Quốc. "Kết quả này tốt đấy chứ", Tĩnh Mặc Bất Ngữ nhận xét. "Lại Lý Huynh thực sự rất mạnh đấy. Trên thế giới chỉ có hai nước chơi cờ tướng theo quy mô lớn là Trung Quốc và Việt Nam. Và chiến thắng của Lý Huynh cho thấy một người nước ngoài cũng có thể chơi cờ Trung Quốc".
iampopdeng đồng tình: "Xét về quảng bá, điều này không tệ. Chúng ta phải phổ biến cờ tướng sang các nước khác. Nước khác vô địch là rất tốt".
Lại Lý Huynh (phải) trong trận chung kết với Doãn Thăng tại nội dung cờ tiêu chuẩn nam chiều 27/9/2025, tại giải cờ tướng thế giới ở Thượng Hải, Trung Quốc. Ảnh: WXF
Cờ tướng là một biến thể cờ cổ Trung Quốc, kết hợp với cờ chaturanga của Ấn Độ. Cờ cổ Trung Quốc không có quân tượng, đã đưa quân tượng (voi) trong cờ chaturanga vào, và chuyển thành loại cờ mới, cách đây gần 1.000 năm. Vì thế, Trung Quốc gọi đây là "tượng kỳ", còn Việt Nam dùng "cờ tướng". Môn này phổ biến ở Trung Quốc, Việt Nam và các nước có cộng đồng người Hoa đông đảo.
Chuyên trang Lạc Thành Thể Dục dẫn lời một HLV cờ tướng cấp tỉnh ở Trung Quốc, cho biết chức vô địch của Lý Huynh "chắc chắn góp phần vào sự phát triển của cờ tướng trên thế giới". Người này cho rằng cờ tướng thậm chí phải ghen tị với cờ vây, vì cờ vây phổ biến ở cả Nhật Bản, Hàn Quốc lẫn Trung Quốc.
HLV này còn đánh giá Doãn Thăng xứng đáng đại diện Trung Quốc dự giải thế giới, vì đã vượt qua nhiều vòng tuyển chọn và đứng vị trí đầu tiên. Thất bại của kỳ thủ 20 tuổi trước Lý Huynh là vì anh không có phong độ cao nhất. Người này cũng đánh giá cao tân vương thế giới.
Chuyên trang viết: "Lý Huynh xứng đáng với danh hiệu này, vì cậu ấy đánh ngang ngửa các kỳ thủ hàng đầu Trung Quốc. Cậu ấy từng thi đấu cho đội Hàng Châu, và chơi tốt hơn những Đại sư mạnh. Chỉ là trước đây họ có ít cơ hội thi đấu với các kỳ thủ hàng đầu Trung Quốc, và nên thiếu sự tự tin cũng như kinh nghiệm trận mạc. Sau nhiều năm luyện tập, cậu ấy đã đạt đến đẳng cấp cao nhất trong các giải đấu thực tế, và chức vô địch này hoàn toàn xứng đáng".
HLV này cũng cho biết Hà Nội và TP HCM đang có phong trào cờ tướng mạnh, hơn cả một số tỉnh Trung Quốc. "Mỗi thành phố này có thể lập ra một đội tuyển 20 người chơi giỏi", ông nhận xét. "Quy mô đó còn tốt hơn tuyến tỉnh của chúng tôi. Nhật Bản có cờ shogi, còn Hàn Quốc có janggi, đều khác nhiều so với cờ tướng. Chỉ có Việt Nam tiếp thu truyền thống văn hóa Trung Quốc, và cờ tướng rất phổ biến ở đó".
Lại Lý Huynh 35 tuổi, sinh ra ở Vĩnh Long nhưng lớn lên tại Cà Mau. Với 6 lần vô địch quốc gia, thành tích của anh chỉ đứng sau Trềnh A Sáng, huyền thoại có 7 danh hiệu. Với chiến thắng trước Doãn Thăng, Lý Huynh trở thành kỳ thủ đầu tiên ngoài Trung Quốc vô địch cờ tướng thế giới, phá thế độc tôn 35 năm của quốc gia này.
Xuân Bình tổng hợp