Bác sĩ Hoa Tuấn Ngọc, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết như trên khi cả nước đang ở thời điểm mùa mưa, miền Bắc và miền Trung liên tiếp hứng chịu bão, lụt, còn miền Nam thường xuyên có nhiều đợt triều cường. Việc người dân phải sống chung, lội nước bẩn, mưa lũ tăng nguy cơ nhiễm các loại vi khuẩn lây qua da, đường hô hấp và tiêu hóa, như sau:

Whitmore

Whitmore tồn tại chủ yếu trong đất và nước bị ô nhiễm, xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở hoặc đường hô hấp. Biểu hiện bệnh đa dạng từ sốt, loét da, viêm phổi, áp xe phổi, nhiễm trùng huyết, suy đa tạng...

Whitmore có tỷ lệ tử vong cao với các biến chứng viêm phổi, sốc nhiễm khuẩn, suy đa cơ quan. Trong bối cảnh bão lũ, ngập úng nhiều nơi ở miền Bắc và miền Trung, người dân tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

Ví dụ, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai cho biết chỉ trong tháng 9, trên địa bàn tỉnh đã ghi nhận ba trường hợp mắc bệnh Whitmore. Các bệnh nhân có biểu hiện chung là sốt cao kéo dài, đau đầu, mệt mỏi, trước đó tiếp xúc với đất và nước bẩn mà không sử dụng đồ bảo hộ.

Xoắn khuẩn Leptospirosis

Leptospirosis có thể xâm nhập vào cơ thể qua vết thương hở hoặc qua niêm mạc mắt, miệng, mũi. Biểu hiện bệnh dễ nhầm với bệnh gan, mật, như vàng da, vàng mắt, mệt mỏi và tiêu chảy. Nguy cơ nhiễm bệnh tăng cao sau bão hoặc trong lũ lụt, khi người dân thường xuyên phải tiếp xúc với bùn đất, nước bị ô nhiễm.

"Các biểu hiện như vàng da, vàng mắt, mệt mỏi và tiêu chảy có thể nhầm lẫn với bệnh lý gan, mật, gây chậm trễ phát hiện và điều trị. Người bệnh có nguy cơ tổn thương thận, gây viêm màng não, suy hô hấp và tử vong", bác sĩ Ngọc giải thích.

Như tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương mới đây điều trị tích cực cho bệnh nhân nữ 46 tuổi, ở Hải Phòng, nhập viện trong tình trạng sốt cao liên tục, huyết áp tụt, nhanh chóng rơi vào sốc, suy đa tạng.

Trước đó, vào đầu tháng 8, Bộ Y tế Philippines cũng đã kêu gọi người dân nước này cảnh giác trước sự gia tăng đột biến số ca bệnh xoắn khuẩn vàng da, sau khi ghi nhận tới hơn 3.000 ca bệnh tính từ đầu năm.

Uốn ván

Mầm bệnh uốn ván (Clostridium tetani) tồn tại trong môi trường tự nhiên dưới dạng bào tử, có nhiều trong đất cát và phân của động vật, rất bền, có thể sống sót ở nhiệt độ cao tới 121 độ C trong 10-15 phút và tới 8-10 tiếng dưới chất khử trùng như phenol, formalin. Việc người dân dọn dẹp nhà cửa, vệ sinh môi trường sau bão lũ có nguy cơ cao xảy ra vết thương. Mầm bệnh uốn ván có thể xâm nhập qua vết thương dù rất nhỏ và gây bệnh.

Bệnh gây co cứng cơ, bắt đầu từ cơ hàm, sau đó lan sang cơ mặt, cơ gáy, xuống cơ ngực, cơ toàn thân và tứ chi. Người bệnh uốn ván có nguy cơ suy hô hấp, rối loạn thần kinh thực vật, suy đa tạng và tử vong. Tỷ lệ tử vong của bệnh có thể lên tới 90% nếu chậm trễ điều trị.

Vibrio vulnificus

Việt Nam từng ghi nhận một số ca bệnh rải rác nhiễm vi khuẩn Vibrio vulnificus khi đi tắm biển, bắt ngao... Theo bác sĩ Ngọc, vi khuẩn Vibrio vulnificus sống tự nhiên ở các vùng nước biển, cửa sông và vùng nước lợ. Những cơn bão đổ bộ từ biển vào đất liền có thể cuốn theo cả loài vi khuẩn đáng sợ này. Chúng xâm nhập vào cơ thể người qua vết thương hở và qua đường ăn uống khi ăn hải sản sống hoặc nấu chưa chín kỹ. Người bệnh có thể bị nhiễm trùng, hoại tử vết thương nhanh và lan rộng, dẫn đến sốc nhiễm trùng nhiễm độc, nhiễm trùng huyết, có nguy cơ tử vong cao, lên tới 50%.

Các vi khuẩn gây nhiễm trùng đường ruột

Môi trường đất, nước bị ô nhiễm là điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn lây qua đường tiêu hóa phát triển như thương hàn, tả...

Thương hàn có thể dẫn đến biến chứng như xuất huyết tiêu hóa, thủng ruột, viêm cơ tim, viêm gan, túi mật, màng não. Tả có thể biến chứng mất nước, làm mất cân bằng điện giải, rối loạn nhịp tim, sốc giảm thể tích và tử vong. Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể tử vong chỉ trong vài giờ, tỷ lệ tử vong lên tới 50% ở bệnh nhân nặng.

Trong số các bệnh kể trên, tả, thương hàn, uốn ván đã có vaccine phòng ngừa. Mọi người nên đến trung tâm tiêm chủng gần nhất để được bác sĩ tư vấn và chỉ định vaccine phù hợp với độ tuổi và lịch sử chủng ngừa. Trong đó tả và thương hàn được chủng ngừa từ 2 tuổi trở lên, còn uốn ván cần tiêm khi có vết thương hở, tiêm nhắc 10 năm một lần.

Bên cạnh đó, bác sĩ Ngọc lưu ý, người dân cần thận trọng trong quá trình lao động, dọn dẹp, vệ sinh nhà cửa sau bão lũ, nên mặc quần áo bảo hộ để tránh xảy ra vết thương khi lội bùn nước bẩn. Đồng thời, mọi người cũng cần ăn chín, uống chín, đảm bảo vệ sinh cá nhân sạch sẽ, rửa sạch tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

Hoàng Dương