Acid uric hình thành khi cơ thể phân hủy purin, chất có trong nhiều loại thực phẩm và tế bào. Thông thường, thận sẽ lọc chúng nhưng khi sản xuất liên tục hoặc quá trình đào thải chậm lại dẫn đến tăng acid uric máu.
Lối sống ít vận động, dùng đồ uống có đường, thực phẩm chế biến sẵn thường xuyên cùng tình trạng béo phì gia tăng có thể thúc đẩy acid uric cao. Duy trì những thay đổi nhỏ trong lối sống có thể tạo ra sự khác biệt, giảm chỉ số acid uric, bảo vệ sức khỏe thận.
Ăn uống lành mạnh
Để kiểm soát chỉ số acid uric hiệu quả, mỗi người cần kết hợp giữa hạn chế thực phẩm có xu hướng tăng sản xuất acid uric vào và thúc đẩy quá trình đưa chất thải này ra khỏi cơ thể.
Hạn chế thực phẩm không có lợi (nội tạng, động vật có vỏ, thịt đỏ) và fructose, đồ uống có đường vì chúng chuyển hóa nhiều purin thành acid uric. Ưu tiên sữa ít béo, bổ sung thêm chất xơ vào chế độ ăn uống vì chất xơ hỗ trợ giảm nồng độ acid uric. Chất xơ cũng hỗ trợ cân bằng lượng đường trong máu và insulin, có xu hướng làm tăng cảm giác no lâu hơn.
Ăn thực phẩm giàu vitamin C, đặc biệt là trái cây (cam, chanh) và rau củ (cải bó xôi, củ dền) vừa hỗ trợ miễn dịch vừa bổ sung các chất dinh dưỡng có lợi tăng cường đào thải chất này khỏi thận. Ngoài ra, uống đủ nước có vai trò quan trọng. Khi lượng nước uống vào đủ, thận sẽ đào thải acid uric hiệu quả hơn.
Vận động nhiều hơn
Vận động có thể cải thiện lưu lượng máu đến các cơ quan, bao gồm cả thận đồng thời tốc độ trao đổi chất giúp cơ thể xử lý acid uric tốt hơn. Mỗi người nên dành ít nhất 30 phút hoạt động aerobic vừa phải (đi bộ nhanh, đạp xe) trong hầu hết các ngày trong tuần. Kết hợp tập luyện sức mạnh 2-3 lần mỗi tuần có thể tăng cường khối lượng cơ, từ đó cải thiện độ nhạy insulin (độ nhạy insulin ảnh hưởng đến khả năng thanh thải acid uric).
Kiểm soát cân nặng, căng thẳng, ngủ đủ giấc
Những yếu tố này tác động đến quá trình trao đổi chất, độ nhạy insulin và khả năng thanh thải của thận, nếu không được kiểm soát có thể tạo ra môi trường cho acid uric tích tụ. Căng thẳng cao làm tăng cortisol, thay đổi quá trình trao đổi chất, có thể giảm chức năng thận và gián tiếp làm tăng acid uric. Cải thiện cân nặng, giấc ngủ, căng thẳng đồng nghĩa với giảm nồng độ acid uric.
Ở người thừa cân, béo phì (đặc biệt là vòng eo to), giảm 5% trọng lượng cơ thể trong một tháng cũng góp phần kiểm soát nồng độ acid uric. Ngủ đủ giấc và chất lượng giấc ngủ tốt cũng giúp ích vì thời gian ngủ ngắn có liên quan đến nồng độ chất thải này cao. Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, kiểm soát acid uric tốt hơn, hãy ưu tiên lịch trình ngủ đều đặn, cố gắng ngủ 7-8 tiếng mỗi đêm và tạo môi trường nghỉ ngơi yên tĩnh, tránh sử dụng màn hình điện tử ít nhất 30 phút trước khi ngủ.
Bảo Bảo (Theo Healthline, Times of India)