Helicobacter pylori (HP) là một loại vi khuẩn gram âm, hình xoắn, cư trú trong lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Khi dạ dày bị viêm, virus hoạt động mạnh mẽ hơn.

BS.CKI Nguyễn Thanh Huyền Vân, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thực phẩm cay, chua, nhiều dầu mỡ hoặc rượu bia... có thể kích thích dạ dày tiết axit nhiều hơn nữa, gây tổn thương trực tiếp lớp niêm mạc vốn đã suy yếu, tạo điều kiện cho vi khuẩn HP phát triển.

Để góp phần kiểm soát triệu chứng viêm dạ dày, hỗ trợ thuốc điều trị phát huy công dụng, người bệnh nhiễm khuẩn HP nên tránh các một số thực phẩm gây hại dưới đây.

Thức ăn chua, nhiều axit như cam, chanh, bưởi, dứa (thơm), cà chua, giấm, dưa muối, kim chi dễ làm tăng nồng độ axit trong dạ dày, gây đau rát, ợ chua và trào ngược thực quản.

Đồ cay, nóng, nhiều gia vị như ớt, tiêu, mù tạt, cà ri cay... có thể kích thích niêm mạc dạ dày tăng tiết axit, tạo cảm giác nóng rát trong ruột. Chúng làm tăng nguy cơ loét dạ dày, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn HP phát triển.

Thực phẩm chiên, xào chứa hàm lượng chất béo cao khiến quá trình tiêu hóa chậm, gây ứ đọng thức ăn trong đường ruột. Người bệnh có xu hướng đầy bụng, chướng khí, khó tiêu và dạ dày bị quá tải, khó phục hồi khi ăn nhóm thực phẩm này thường xuyên.

Đồ ăn nhanh, chế biến sẵn như đồ hộp, thịt nguội, xúc xích, thức ăn đóng gói sẵn như mì tôm, snack, khoai tây chiên đóng gói, nhiều muối và chất béo không lành mạnh. Các chất bảo quản, phụ gia hóa học có trong nhóm thực phẩm này dễ kích ứng niêm mạc dạ dày, làm tăng viêm.

Đồ ngọt, bánh kẹo, nước có gas có thể tích tụ khí CO₂ trong dạ dày, gây đầy hơi. Dạ dày bị căng và chịu kích ứng từ axit làm ảnh hưởng đến vết loét trong dạ dày.

Rượu, bia, đồ uống có cồn dễ bào mòn lớp chất nhầy bảo vệ dạ dày, làm vùng loét lan rộng. Uống rượu làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, tạo điều kiện cho vi khuẩn HP hoạt động mạnh, khiến vết loét lan rộng.

Cà phê, trà đặc, nước tăng lực chứa caffeine kích thích khiến dạ dày co bóp nhiều và tăng tiết dịch vị axit, gây viêm. Caffeine có thể làm giãn cơ thắt thực quản dưới, dẫn đến trào ngược axit, ợ nóng.

Sữa đặc, sữa có đường, sữa không tách béo nhiều đường có thể tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn HP phát triển, làm tăng tình trạng viêm nhiễm ở niêm mạc dạ dày. Sữa chưa tách béo chứa hàm lượng chất béo cao, làm quá trình tiêu hóa buộc dạ dày làm việc nhiều hơn. Theo bác sĩ Vân, người bệnh có thể thay thế bằng sữa chua, sữa tách béo ít đường hoặc các loại sữa từ thực vật như sữa đậu nành, hạnh nhân, yến mạch...

Thực phẩm lên men không kiểm soát vi sinh như mắm tôm, mắm nêm, tương bần chưa tiệt trùng... có thể chứa các loại vi khuẩn có hại hoặc nấm mốc, làm tăng tình trạng nhiễm trùng cho người bị HP dạ dày. Quá trình lên men còn tạo ra axit lactic, làm tăng độ chua của thực phẩm. Nếu tiêu thụ thường xuyên, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng ợ nóng, khó chịu vùng bụng.

Bác sĩ Vân khuyên người nhiễm HP dạ dày cần dùng bữa đúng giờ, ăn chậm, nhai kỹ. Kết hợp dùng thuốc đúng chỉ định bác sĩ, không tự ý ngừng thuốc khi thấy đỡ đau vì vi khuẩn có thể vẫn chưa được tiêu diệt hoàn toàn. Người bệnh nên đi khám nếu xuất triện dấu hiệu đau bụng dữ dội hoặc âm ỉ kéo dài, buồn nôn, nôn mửa thường xuyên, nôn ra máu, đi ngoài phân đen, mệt mỏi, khó thở, chóng mặt.

Thảo Nhi