Tuần hoàn máu phần lớn là một quá trình tự động. Khi lưu thông trong cơ thể, máu giàu oxy sẽ di chuyển đến não và các mô khác đồng thời loại bỏ các chất thải. Nó cũng đưa máu nghèo oxy từ não và cơ thể trở về phổi để tái tạo oxy.
Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến tuần hoàn máu. Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA), huyết áp bình thường khi nghỉ ngơi ở người trưởng thành là dưới 120 mm Hg (mmHg) huyết áp tâm thu và dưới 80 mm Hg huyết áp tâm trương, viết tắt là 120/80 mm Hg. Những người bị huyết áp thấp có thể gặp phải tình trạng lưu thông máu kém và các triệu chứng liên quan khác.
Tim là cơ chịu trách nhiệm bơm máu đi khắp cơ thể. Tim càng khỏe mạnh thì tuần hoàn máu càng tốt. Tĩnh mạch và động mạch khỏe mạnh cũng giúp máu lưu thông dễ dàng hơn. Nồng độ cholesterol quá cao có thể làm tổn thương và tắc nghẽn mạch máu.
Tuần hoàn máu kém có thể là triệu chứng của các bệnh lý tiềm ẩn khác như béo phì, tiểu đường, bệnh động mạch ngoại biên (PAD), cục máu đông, bệnh tim. Các biện pháp sau đây giúp làm giảm tuần hoàn máu kém do các bệnh lý trên gây ra.
Tăng cường hoạt động thể chất
Thừa cân có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tuần hoàn máu. Tập thể dục thường xuyên như chạy bộ, hỗ trợ sức khỏe hệ tim mạch, cân nặng lành mạnh và thúc đẩy tuần hoàn máu. Nghiên cứu cho thấy các bài tập cardio liên quan đến gia tăng hiệu suất tim mạch và giảm huyết áp. Loại hình tập luyện này cải thiện khả năng hấp thụ và sử dụng oxy của cơ thể. Nó cũng nâng cao khả năng giãn nở của mạch máu, giúp chúng hoạt động hiệu quả hơn, cho phép các cơ tiếp nhận oxy dễ dàng hơn.
Chạy bộ là bộ môn tốt cho sức khỏe tim mạch. Ảnh: Hoàng Giang
Tập yoga
Yoga là hình thức tập luyện tác động thấp, dễ dàng điều chỉnh cho người mới bắt đầu. Bộ môn này bao gồm các động tác uốn cong, duỗi và vặn mình, thúc đẩy sự linh hoạt, cân bằng của cơ thể, đồng thời có thể giúp nén và giải nén tĩnh mạch, cải thiện sức khỏe tim mạch. Một tư thế yoga đơn giản cho người mới bắt đầu là tư thế chó úp mặt. Tư thế này tăng tuần hoàn máu do đẩy hông và tim lên cao, giúp máu dồn về đầu.
Ăn cá béo
Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA), axit béo omega-3 trong cá thúc đẩy sức khỏe tim mạch và não bộ. Các loại cá dồi dào omega-3 như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ. Người ăn chay có thể lựa chọn cải xoăn bởi loại thực phẩm cung cấp một lượng nhỏ axit béo omega-3. Các sản phẩm bổ sung axit béo omega-3 là lựa chọn khác cho những người không ăn cá.
Uống trà
Cả trà đen và trà xanh đều chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa. Nghiên cứu cho thấy trà đen cải thiện sức khỏe mạch máu, còn trà xanh liên quan đến giảm nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe tim mạch.
Duy trì nồng độ sắt cân bằng
Sắt là khoáng chất thiết yếu cho hệ tuần hoàn. Cơ thể cần sắt để tạo ra hemoglobin, một trong những thành phần chính của hồng cầu và chịu trách nhiệm vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Ăn thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ hoặc rau bina, giúp cơ thể hấp thụ đủ khoáng chất thiết yếu này. Tuy nhiên, cần duy trì sự cân bằng lành mạnh, vì quá nhiều sắt có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch.
Mang vớ nén
Vớ nén tạo áp lực lên bắp chân và cẳng chân, buộc máu ở phần này chảy lên trên. Chúng giúp tạo ra dòng máu lưu thông liên tục trong toàn bộ hệ tuần hoàn. Bác sĩ có thể kê đơn vớ nén cho các tình trạng như suy giãn tĩnh mạch và phù bạch huyết.
Bỏ thuốc lá
Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, tuần hoàn máu và chức năng phổi tăng lên trong vòng 2 tuần đến 3 tháng sau khi bỏ thuốc lá. Chỉ 1-12 tháng sau khi bỏ thuốc, các cấu trúc nhỏ giống như sợi lông trong phổi, được gọi là lông mao, bắt đầu phục hồi chức năng và đẩy chất nhầy ra khỏi phổi. 1-2 năm sau khi bỏ thuốc lá, nguy cơ đau tim giảm đáng kể.
Nếu lưu lượng máu đến một bộ phận nhất định của cơ thể bị chậm lại, người bệnh có thể gặp các triệu chứng tuần hoàn máu kém. Chúng chủ yếu xảy ra ở tay hoặc chân nhưng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể bao gồm ngứa ran, sưng, các vấn đề về nhận thức, thay đổi trên da, các vấn đề về tiêu hóa, mệt mỏi, chuột rút, rối loạn cương dương, mất nước.
Người gặp các triệu chứng này nên sớm đi khám để được điều trị tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Thực hiện chế độ ăn uống bổ dưỡng, tập thể dục thường xuyên và bỏ hút thuốc.
Anh Ngọc (Theo Medical News Today)