Bác sĩ Vũ Thị Ngọc, Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, cho biết khoảng 30 tuổi chất lượng trứng của phụ nữ bắt đầu giảm và rõ rệt hơn sau tuổi 35. Khi đó, cơ hội thụ thai tự nhiên giảm vì trứng được sản xuất có thể không đạt mức tối ưu và kém chất lượng, tăng nguy cơ sảy thai hoặc bất thường nhiễm sắc thể như hội chứng Down...
Bác sĩ Ngọc lưu ý 5 loại vi chất dưới đây mà phụ nữ cần bổ sung nếu muốn nâng cao chất lượng trứng, tăng khả năng thụ thai khỏe mạnh.
Coenzyme Q10
Đây là chất chống oxy hóa, có vai trò bảo vệ tế bào trứng khỏi tổn thương liên quan đến DNA, cung cấp thêm năng lượng cho tế bào phân chia phát triển, nâng cao chất lượng trứng, giảm stress oxy hóa liên quan đến tuổi tác và các yếu tố gây vô sinh.
Coenzyme Q10 chủ yếu có trong thịt, cá (như cá hồi, cá mòi, cá thu), nội tạng động vật (gan, tim, thận) và ngũ cốc nguyên hạt. Các loại đậu nành và sản phẩm từ đậu nành cũng là nguồn bổ sung vi chất này. Tuy nhiên, lượng vi chất Coenzyme Q10 từ thực phẩm thường không đủ để tăng nồng độ CoQ10 trong cơ thể nên nhiều người bổ sung dưới dạng viên nang hoặc viên nén. Một số người mắc bệnh lý kèm theo như mỡ máu, bệnh mạch vành... có chế độ ăn tăng Coenzyme Q10 cần bác sĩ chỉ định.
Bác sĩ tư vấn cho một phụ nữ cách bổ sung dinh dưỡng để nâng cao chất lượng trứng. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
DHEA
DHEA (dehydroepiandrosterone) là một loại hormone được sản xuất tự nhiên bởi tuyến thượng thận và buồng trứng, giúp cơ thể sản xuất các hormone sinh sản thiết yếu, bao gồm estrogen và testosterone. DHEA cải thiện chất lượng trứng, tăng tỷ lệ mang thai và giảm tỷ lệ sảy thai.
Bác sĩ Ngọc cho hay thời gian khuyến nghị sử dụng DHEA là trong 6-12 tuần trước chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Liều dùng DHEA cần có chỉ định và theo dõi của bác sĩ vì dùng sai liều có thể gây rối loạn kinh nguyệt, nổi mụn hoặc tăng androgen. Trong quá trình bổ sung, nên kết hợp chế độ dinh dưỡng giàu protein, chất chống oxy hóa và chất béo tốt. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ chiên rán, rượu bia và cà phê quá mức. Ngủ đủ giấc, kiểm soát căng thẳng và duy trì tập luyện nhẹ nhàng để hỗ trợ cân bằng hormone và tối ưu tác dụng của DHEA.
Melatonin
Melatonin là một loại hormone giúp điều hòa đồng hồ sinh học và giấc ngủ của cơ thể. Melatonin có thể tăng chất lượng trứng bằng cách giảm stress oxy hóa trong nang trứng, từ đó tăng số lượng trứng trưởng thành và khả năng thụ tinh. Chúng cũng bảo vệ trứng khỏi tổn thương do gốc tự do và hỗ trợ chức năng buồng trứng, nhất là phụ nữ lớn tuổi hoặc dự trữ buồng trứng thấp.
Omega-3
Omega-3 là loại axit béo không no, rất cần thiết cho cơ thể, hỗ trợ cân bằng nội tiết tố, chất lượng trứng, sự làm tổ của phôi, điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và sức khỏe tinh trùng. Chúng làm giảm tình trạng viêm ảnh hưởng đến chức năng của các cơ quan sinh sản. Chế độ ăn giàu axit béo không bão hòa đa omega-3 có thể tăng khả năng sinh sản của phụ nữ. Thiếu omega-3 và tiếp xúc quá nhiều omega-6 liên quan đến nguy cơ sảy thai và sinh non.
Theo bác sĩ Ngọc, nữ giới nên bổ sung khoảng 1.000-2.000 mg axit béo omega-3 trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Omega-3 có trong cá hồi, rau cải xoăn, rau bina, cải xoong, quả óc chó, dầu cải, và nhiều thực phẩm khác.
Axit folic
Axit folic (vitamin B9) đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và trưởng thành của tế bào trứng. Đây là vi chất cần thiết cho sự tổng hợp DNA và phân chia tế bào, giúp trứng phát triển bình thường, giảm nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể và hỗ trợ quá trình rụng trứng diễn ra ổn định. Axit folic còn giúp cân bằng nồng độ homocysteine trong máu, từ đó giảm stress oxy hóa và gián tiếp cải thiện chất lượng trứng.
Phụ nữ nên bổ sung axit folic đều đặn với liều 400-800 mg mỗi ngày, bắt đầu ít nhất 3 tháng trước khi thụ thai. Nên uống trước bữa ăn sáng hoặc trưa để hấp thu tốt hơn, có thể dùng riêng hoặc kết hợp trong viên vitamin tổng hợp tiền thai kỳ. Bên cạnh dùng thuốc, nên duy trì chế độ ăn giàu axit folic tự nhiên như rau xanh đậm, đậu lăng, trứng, gan và trái cây họ cam quýt để tăng hiệu quả.
Bác sĩ Ngọc khuyên phụ nữ cần chú trọng lối sống lành mạnh, ăn uống cân đối, giàu chất chống oxy hóa và axit folic, giữ cân nặng hợp lý; tập luyện điều độ, quản lý căng thẳng bằng thiền, yoga hay các hoạt động thư giãn. Chị em nên khám sức khỏe sinh sản định kỳ để được tư vấn kịp thời. Một số trường hợp có thể đông lạnh trứng sớm để có cơ hội làm mẹ trong tương lai.
Hằng Trần
| Độc giả gửi câu hỏi về vô sinh hiếm muộn tại đây để bác sĩ giải đáp |