Theo Tổ chức Ung thư Thế giới (Globocan), Việt Nam ghi nhận hơn 17.000 ca ung thư dạ dày, 14.000 ca ung thư đại tràng và 3.200 ca ung thư thực quản vào năm 2022. Việt Nam hiện nằm trong nhóm các quốc gia có tỷ lệ ung thư cao tại châu Á.

TS.BS Trần Hải Bình, Phó trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết độ tuổi mắc ung thư đang có xu hướng trẻ hóa. Nếu 15-20 năm trước, đa số ca bệnh xuất hiện ở người trên 50 tuổi thì nay không ít bệnh nhân ở tuổi 30-40 đã được chẩn đoán mắc ung thư. Ngoài yếu tố di truyền, một số lối sống và thói quen sinh hoạt không lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở người trẻ.

Thức khuya kéo dài

Thức khuya làm việc, xem phim, lướt mạng... làm phá vỡ nhịp sinh học tự nhiên, rối loạn hormone melatonin có vai trò điều hòa giấc ngủ và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Thiếu ngủ kéo dài gây suy giảm miễn dịch, giảm khả năng sửa chữa tế bào và tăng nguy cơ ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, đại tràng.

Ăn nhiều đồ ăn nhanh và thịt đỏ, ít rau xanh

Cuộc sống bận rộn khiến nhiều người trẻ bỏ bữa, ăn vội hoặc chọn đồ ăn chế biến sẵn. Thức ăn nhanh, đồ đóng gói như khoai tây chiên, mì ăn liền, nước ngọt, xúc xích, thịt hộp chứa nhiều chất béo bão hòa, muối, đường và chất bảo quản, không tốt cho sức khỏe. Trong khi ăn nhiều thịt đỏ có nguy cơ cao mắc ung thư vú, do chất béo bão hòa trong thịt đỏ có thể kích thích tăng sinh tế bào bất thường.

Lười vận động, ít tiếp xúc ánh nắng

Hoạt động thể chất ít làm chậm quá trình trao đổi chất, tăng tích tụ mỡ nội tạng - yếu tố nguy cơ gây của ung thư gan, tụy, vú. Ngoài ra, ít ra nắng khiến cơ thể thiếu vitamin D (chất giúp điều hòa tăng sinh tế bào). Theo bác sĩ Hải Bình, người có nồng độ vitamin D thấp có nguy cơ mắc ung thư cao hơn nhóm bình thường.

Không chống nắng

Ít tiếp xúc ánh nắng có thể gây thiếu vitamin D nhưng tiếp xúc trực tiếp ánh nắng gay gắt mà không dùng kem chống nắng hoặc trang phục bảo hộ lại làm tăng nguy cơ ung thư da, bao gồm cả u hắc tố ác tính. Những người thường xuyên bị cháy nắng có nguy cơ cao hơn.

Theo bác sĩ Bình, không ít người trẻ cho rằng ung thư chỉ gặp ở người lớn tuổi nên chưa chủ động khám sức khỏe, tầm soát bệnh. Do đó, nhiều trường hợp phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn, điều trị khó khăn. Bác sĩ khuyên mỗi người nên khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng đến một năm. Người có tiền sử gia đình mắc ung thư hoặc đang mắc bệnh mạn tính như viêm gan B, viêm loét dạ dày - tá tràng, polyp đại tràng, viêm ruột mạn tính nên tầm soát sớm hơn khuyến cáo thông thường vì nhóm này có nguy cơ cao hơn. Khi xuất hiện các triệu chứng như sụt cân, chán ăn, mệt mỏi kéo dài, hãy đến bệnh viện kiểm tra.

Ăn uống cân đối, tăng rau xanh và trái cây tươi, hạn chế rượu bia, thuốc lá, đồ ăn nhanh, vận động thường xuyên, ngủ đủ giấc giúp giữ tinh thần thoải mái, góp phần phòng ngừa ung thư.

Thuận Lê