Suy giảm thị lực là tình trạng mắt không nhìn rõ như bình thường, ảnh hưởng đến khả năng nhìn xa, nhìn gần hoặc nhận diện màu sắc, ánh sáng. Nhiều người hay nghĩ chỉ cần đeo kính gọng hoặc kính áp tròng thường xuyên có thể khắc phục suy giảm thị lực. ThS.BS Lê Thanh Huyền, Trung tâm Mắt Công nghệ cao, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, giải thích đeo kính chỉ là giải pháp tạm thời, không hỗ trợ điều trị nguyên nhân gây suy giảm thị lực. Đây còn có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh nguy hiểm, cần được theo dõi và can thiệp kịp thời, suy giảm thị lực có thể ảnh hưởng nghiêm trọng hơn.

Dưới đây là một số bệnh mắt phổ biến khiến mắt suy giảm thị lực ở nhiều mức độ.

Tật khúc xạ

Tật khúc xạ là rối loạn thị giác xảy ra khi ánh sáng không hội tụ chính xác trên võng mạc khiến hình ảnh quan sát trở nên mờ. Tật khúc xạ gây giảm thị lực mắt, ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, phổ biến ở học sinh, sinh viên, dân văn phòng, người thường xuyên tiếp xúc với màn hình điện tử.

Cận thị là dạng tật khúc xạ phổ biến nhất, gây khó khăn khi nhìn xa. Viễn thị xảy ra khi hình ảnh hội tụ sau võng mạc, làm giảm khả năng nhìn gần, nếu độ viễn thị cao sẽ ảnh hưởng đến cả khả năng nhìn xa và nhìn gần.

Ở người loạn thị, hình ảnh bị méo do ánh sáng không hội tụ đồng đều, có thể nằm trước, sau hoặc chia đều hai phía của võng mạc, gây ảnh hưởng đến cả khả năng nhìn xa và gần.

Lão thị xuất hiện khi lớn tuổi (phổ biến ở người trên 40 tuổi) do khả năng điều tiết của mắt suy giảm theo độ tuổi, giảm khả năng nhìn gần. Người bị tật khúc xạ có thể sử dụng kính gọng, kính tiếp xúc hoặc cân nhắc phẫu thuật nhằm cải thiện thị lực.

Đục thủy tinh thể

Đục thủy tinh thể là tình trạng mắt giảm thị lực do biến đổi bất thường của protein trong thủy tinh thể, xuất phát từ các yếu tố nội sinh hoặc tác động từ môi trường, khiến thủy tinh thể mất đi độ trong suốt vốn có. Ở người cao tuổi, tình trạng này khá phổ biến do quá trình lão hóa tự nhiên của mắt.

Bệnh có thể xuất hiện từ bẩm sinh do yếu tố di truyền, rối loạn chuyển hóa hoặc biến chứng của một số bệnh lý toàn thân. Đục thể thủy tinh còn có thể xảy ra sau chấn thương, phẫu thuật mắt, biến chứng sử dụng thuốc hoặc các bệnh lý toàn thân như đái tháo đường...

Người bệnh đục thủy tinh thể thường cảm thấy tầm nhìn mờ đục như có màn sương trước mắt, hình ảnh ngả vàng hoặc xám, dễ chói lóa khi gặp ánh sáng mạnh... Phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo là phương pháp điều trị đục thủy tinh thể phổ biến và hiệu quả lâu dài, theo bác sĩ Huyền.

Glôcôm

Mắt liên tục sản sinh và đào thải thủy dịch với tốc độ cân bằng. Tuy nhiên, khi quá trình thoát dịch bị cản trở, áp lực nội nhãn tăng lên, có thể làm tổn thương dây thần kinh thị giác, dẫn đến bệnh glôcôm (thiên đầu thống).

Bệnh diễn tiến âm thầm, khó phát hiện. Khi mắc bệnh glôcôm, thị lực bị suy giảm không hồi phục, có thể gây mù. Bác sĩ Huyền khuyến cáo mỗi người nên đi khám mắt định kỳ mỗi năm để kiểm tra sức khỏe nhãn khoa, trong đó đo nhãn áp nhằm sớm phát hiện nguy cơ mắc glôcôm.

Thoái hóa điểm vàng do tuổi tác

Điểm vàng (hoàng điểm) là khu vực trung tâm quan trọng nhất của võng mạc, có vai trò đảm nhận thị lực trung tâm, chiếm phần lớn khả năng nhìn của mắt. Thoái hóa điểm vàng khiến suy giảm thị lực dần theo thời gian. Bệnh chia ra làm hai loại chính gồm thoái hóa điểm vàng thể ướt và thể khô. Trong đó, bệnh thể khô gây suy giảm thị lực chậm trong nhiều năm, ngược lại thể ướt có xu hướng giảm thị lực đột ngột hoặc trong vài ngày đến vài tuần.

Quáng gà

Quáng gà là triệu chứng suy giảm thị lực trong điều kiện ánh sáng yếu, thường liên quan đến rối loạn chức năng của tế bào que tại võng mạc. Nguyên nhân phổ biến gây quáng gà bao gồm thiếu hụt vitamin A, thoái hóa sắc tố võng mạc, đục thủy tinh thể, bệnh võng mạc do đái tháo đường, tác dụng phụ của một số thuốc hoặc tổn thương thần kinh thị giác. Xác định nguyên nhân cụ thể gây quáng gà cần được khám tại chuyên khoa mắt và các xét nghiệm bổ sung nếu cần thiết.

Khuê Lâm