Phẫu thuật đoạn nhũ là chỉ định dành cho bệnh nhân ung thư vú không thể phẫu thuật bảo tồn (giữ lại tuyến vú); không muốn tái tạo vú tức thì do bệnh lý hoặc một số lý do cá nhân và gia đình.

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Đỗ Thùy Giang, Trưởng khoa Ngoại vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết, sau phẫu thuật đoạn nhũ, mặc dù đã hạn chế mức độ vận động trên vai và cánh tay nhưng các tổn thương này vẫn còn xảy ra. Vì thế, bệnh nhân nên biết cách tập để cải thiện cử động khớp vai và cánh tay sau phẫu thuật điều trị ung thư vú. Người bệnh có thể thực hiện những bài tập sau đây 3 lần một ngày. Mỗi động tác làm 5-10 lần.

Bài tập chải tóc: Đặt khuỷu tay bên bệnh trên bàn, giữ cổ thẳng. Trước tiên chải tóc ở một bên đầu, dần dần chải hết toàn bộ đầu. Bệnh nhân cần kiên trì thực hiện thường xuyên, nhưng ngược lại đừng cố làm quá mức.

Bài tập đong đưa cánh tay: Đặt cánh tay lành lên lưng của ghế, gập lưng, trán tựa vào tay lành trên ghế. Thả lỏng tay còn lại xuống dưới, lắc lư nhẹ nhàng để khớp vai đánh đu ra trước, ra sau, rồi sang trái, sang phải; tiếp đó là xoay tròn. Từ từ, bệnh nhân có thể nới rộng biên độ của các cử động này bằng cách đánh đu cánh tay cho đến khi cảm thấy thật sự thả lỏng.

Bài tập với dây: Buộc một sợi dây vào tay cầm cánh cửa. Cầm đầu dây còn lại kéo căng sợi dây và xoay vòng cánh tay. Ban đầu, bệnh nhân đứng xa để xoay những vòng tròn nhỏ, cố gắng cử động toàn bộ cánh tay. Làm 5 lần, rồi xoay theo chiều ngược lại cũng 5 lần. Khi đã thuần thục động tác, bệnh nhân tiến gần sát cánh cửa để xoay những vòng tròn lớn hơn.

Bài tập cài áo ngực: Dang 2 cánh tay ra 2 bên, từ từ hạ cẳng tay xuống 2 bên, dựa từ từ ra sau lưng. Tiếp đó, nâng cẳng tay lên sau lưng ngang mức áo ngực của bạn.

Bài tập nâng cánh tay: Nằm xuống để 2 vai thả lỏng. Nắm 2 bàn tay phía trước bụng rồi đưa 2 bàn tay lên cùng lúc. Cố gắng nâng cao qua đầu và luôn giữ cho khuỷu tay thẳng. Hạ từ từ hai cánh tay thấp xuống và thực hiện lặp lại động tác này.

Bài tập trèo tường: Đứng sát và quay mặt vào tường với 2 chân dạng rộng ngang vai để giữ thăng bằng. Đặt 2 bàn tay đặt lên tường ngang vai, sau đó đưa lần lượt từng tay lên cao hơn, tay vẫn chạm tường. Trượt nhẹ 2 bàn tay về ngang mức vai rồi lại đưa lên từ từ. Làm động tác này vài lần trong ngày. Đánh dấu độ cao mỗi lần đạt được và cố gắng cao hơn ở những lần tập sau.

Bài tập cho bàn tay: Chuẩn bị một quả bóng cao su, cầm trong lòng bàn tay bên vừa phẫu thuật, bóp nhẹ nhàng quả bóng rồi buông ra. Lặp lại nhiều lần.

Bài tập với túi nhỏ: Tay phải cầm túi nhỏ đưa từ từ lên và hướng ra sau đầu, tay trái hạ thấp sau lưng. Thả túi xuống để tay trái hứng lấy túi. Thực hiện 5 lần, sau đó đổi tay.

Bài tập với khăn bông: Cầm hai đầu của khăn bông to, đưa khăn về sau lưng và làm động tác giống như đang lau khô lưng, sau đó, đổi tay.

Bài tập cho khuỷu và cánh tay: Gập khuỷu tay, rồi đặt 2 bàn tay lên vai. Nâng khuỷu tay lên từ từ cho đến khi bạn cảm giác độ căng thì hạ khuỷu tay xuống. Bạn có thể dùng tay lành để đỡ cho tay bên phẫu thuật để thực hiện động tác dễ dàng hơn.

Bác sĩ Giang khuyên, người bệnh nên tập các động tác từ dễ đến khó, biên độ từ nhỏ đến lớn, mức độ từ ít đến nhiều để đạt được hiệu quả tốt nhất. Mặc dù, người bệnh được phẫu thuật và phục hồi chức năng sau phẫu thuật đoạn nhũ, nhưng để trở lại với cuộc sống bình thường rất cần sự quan tâm, hỗ trợ tâm lý của người thân. Do đó, song song tập luyện phục hồi thể chất, người chăm sóc bệnh nhân cần quan sát biểu hiện bất thường; hỏi han khi người bệnh bị đau, vết thương có vấn đề...; động viên người bệnh sau mỗi động tác tập luyện, tránh để họ ở một mình quá lâu. Những điều này mang đến cho người bệnh năng lượng tích cực, vui vẻ.

Đức Nguyên