Trong trận chung kết cầu mây thế giới nội dung 4 nữ chiều 27/7, cầu thủ Việt Nam hay Thái Lan mỗi khi ghi điểm, thường quay về phía đối thủ và có hành động ăn mừng. Có người hét to và chỉ tay lên trời, người bĩu môi lè lưỡi, hay giơ nắm đấm sang hai bên. Đây có thể coi là một nét đặc trưng trong cầu mây, mà hầu hết môn thể thao khác không có.
Trần Thị Ngọc Yến, Nguyễn Thị Yến và Nguyễn Thị My (từ trái sang) ăn mừng sau khi ghi điểm trong trận thắng Thái Lan ở chung kết cầu mây thế giới, nội dung 4 nữ, tại trung tâm thương mại Central Hatyai, tỉnh Songkhla, Thái Lan ngày 27/7/2025. Ảnh: Sanamtakraw
Theo cựu chủ công đội tuyển nữ Việt Nam, Bùi Thị Hải Yến, cầu mây có tính chất căng thẳng, đòi hỏi áp lực cao. Các cầu thủ thường phản ứng mạnh sau khi ghi điểm, như chạy lên lưới hét to, cũng chỉ là hành động ăn mừng và giải tỏa áp lực. "Những động tác này cũng thể hiện tâm lý đối đầu, gây áp lực cho đối thủ", Hải Yến nói thêm với VnExpress.
Hải Yến chơi nổi bật tại Asiad 2018 tại Palembang, Indonesia, góp công giành HC đồng cho Việt Nam ở nội dung đồng đội nữ. Cô hiểu được rằng những người ngoài cuộc khi nhìn vào những động tác này, sẽ nghĩ cầu thủ có ý chế giễu hay thiếu tôn trọng. "Nhưng với chúng tôi, đây là nét đặc trưng của cầu mây từ xưa, giúp trận đấu nóng lên và đẹp lại nhiều cảm xúc trong thi đấu", cô nói thêm.
Hải Yến đã tập cầu mây từ khi còn nhỏ, và dự hai kỳ Asiad. Cô cho biết cách ăn mừng như vậy đã trở thành bản năng của cô, cũng như các đồng đội và đối thủ. "Cầu mây không chỉ là cuộc chơi thể lực và kỹ thuật, còn là thử thách tâm lý", cô nhấn mạnh. "Có cầu thủ vì vậy mà trở nên áp lực, dẫn tới thi đấu thiếu hiệu quả. Nhưng cũng có người lấy đó làm động lực chơi tốt hơn".
Cầu thủ Thái Lan mừng trước mặt Việt Nam. Ảnh chụp màn hình
Cầu mây có tên chính thức là sepak takraw. Trong đó sepak nghĩa là động từ "đá" trong tiếng Malaysia. Còn takraw là "quả cầu làm bằng mây" trong tiếng Thái Lan. Cái tên này được thống nhất sử dụng sau một cuộc họp giữa đại diện Malaysia và Thái Lan tại Kuala Lumpur năm 1960.
Đến nay vẫn còn nhiều tranh cãi về nguồn gốc của cầu mây, vì nó có thể bắt nguồn từ Trung Quốc, Myanmar, Thái Lan hoặc Malaysia. Nhưng cầu mây theo hình thức thể thao được Thái Lan và Malaysia sáng lập, lần đầu đưa vào SEA Games 3 năm 1965 ở Kuala Lumpur. Đây là thể thao tượng trưng cho văn hóa khu vực, không bị ảnh hưởng bởi phương Tây.
Chủ đề cách ăn mừng ở cầu mây cũng được bàn luận nhiều trên diễn đàn lớn Pantip ở Thái Lan. Tài khoản Salted Egg giải thích và được nhiều người hưởng ứng: "Chuyện này rất bình thường trong cầu mây. Ngày xưa, các cầu thủ hò reo, trêu chọc và chế giễu đối thủ còn hơn bây giờ, nhưng không có ẩu đả xảy ra. Không nên để nét văn hóa cầu mây bị định kiến của phương Tây làm ảnh hưởng".
Tài khoản 2130937 thì bình luận: "Cầu mây vẫn là môn thể thao mang tính khu vực, chưa phổ biến quốc tế. Nếu muốn trở thành môn quốc tế, luật lệ và các nghi thức phải được điều chỉnh phù hợp hơn. Những người theo dõi cầu mây sẽ thấy ăn mừng như vậy là bình thường. Còn những người thường theo dõi thể thao quốc tế có lẽ sẽ thấy khó chịu".
Diễn biến chính trận chung kết cầu mây thế giới 2025, nội dung 4 nữ.
Những động tác ăn mừng như vậy có thể bị cảnh cáo trong bóng chuyền, dẫn tới ẩu đả trong bóng đá. Với những môn không mang tính đối kháng trực diện khác như quần vợt, bóng bàn hay cầu lông, các tay vợt cũng hiếm khi ăn mừng như vậy.
HLV đội tuyển cầu mây nữ Việt Nam, Trần Thị Vui cho rằng ăn mừng như vậy không phải để chế giễu đối thủ. Luật cầu mây không cấm các cầu thủ ăn mừng như vậy, nhưng cũng có giới hạn. "Cầu thủ không được phép chỉ tay vào mặt đối thủ, chỉ được làm kiểu: 'Không được đâu bạn ơi'", bà Vui nói với VnExpress. "Nếu làm quá, cầu thủ sẽ bị trọng tài nhắc nhở và phạt thẻ".
Bà Vui cho biết trận gặp Myanmar ở vòng bảng, đối thủ sau khi ghi điểm đã quay về đội Việt Nam và chỉ tay vào đầu, tỏ vẻ: "Tôi đá thông minh lắm". Nhưng cầu thủ này ngay lập tức bị trọng tài nhắc nhở. "Cầu thủ đó cũng quay về phía tôi và đội Việt Nam, cúi đầu xin lỗi", HLV 47 tuổi nói.
Xuân Bình