Giữa tháng 6, Ousmane Dembele kể một câu chuyện đẹp về Gianluigi Donnarumma trên tạp chí France Football. "Trước trận chung kết Champions League, trên xe bus, Gigio trao cho mỗi cầu thủ và thành viên ban huấn luyện một lá thư, trong đó cậu ấy viết những lời động viên liên quan đến những gì chúng tôi đã làm trong mùa giải", tiền đạo Pháp thuật lại. "Chúng tôi đã rất quyết tâm, nhưng lá thư ấy còn truyền thêm động lực. Nó khiến chúng tôi rùng mình. Cậu ấy viết bằng tiếng Pháp, Anh và Bồ Đào Nha, dành cho mọi người"
Donnarumma không chỉ mang đến một thông điệp đầy ngọt ngào và ý nghĩa, chạm đến các đồng đội trước thời khắc trong đại. Mà từ trước đó, bằng những màn trình diễn sáng chói giúp PSG lần lượt vượt qua Liverpool, Aston Villa và Arsenal, thủ môn Italy đã thật sự trở thành người hùng trong chức vô địch Champions League đầu tiên của lịch sử đội bóng thành Paris.

Donnarumma đội lên đầu chiếc cup tai voi sau khi cùng PSG hạ Inter 5-0 trong trận chung kết Champions League trên sân Allianz, Munich, Đức ngày 31/5/2025. Ảnh: Reuters
Nhưng dòng chảy thời đại quá nhanh và bóng đá đôi khi nghiệt ngã. Đúng 72 ngày sau, ngày 11/8, truyền thông Pháp đồng loạt đưa tin: Donnarumma bị gạch tên khỏi danh sách đăng ký dự Siêu Cup châu Âu gặp Tottenham. Đây là một trong những động thái đột ngột nhất bóng đá vài năm qua. Theo Le Parisien, bằng cách này, PSG đã công khai quyết định chia tay với một trong những thủ môn hay nhất thế giới. Và họ cũng đã chuẩn bị sẵn nhân sự thay thế, khi mua Lucas Chevalier về từ Lille.
Theo L'Équipe, ngay từ khi còn thương thảo với Chevalier, ban lãnh đạo PSG, đặc biệt là cố vấn thể thao Luis Campos, đã cam kết với thủ môn người Pháp rằng vị trí số một trước khung gỗ sẽ thuộc về anh. Đồng thời, họ cũng ngầm cho biết Chevalier rằng tình cảnh hai thủ môn hàng đầu cùng trong đội sẽ không kéo dài lâu.
Tín hiệu xấu với Donnarumma thậm chí đã xuất hiện từ trước trận chung kết Champions League. Dù hợp đồng giữa hai bên chỉ còn hiệu lực đến tháng 6/2026, đàm phán gia hạn đình trệ suốt nhiều tháng, khi những yêu cầu về lương của anh liên tục bị PSG từ chối. Lúc ấy, đài RMC Sport đưa tin thủ môn người Italy đã tâm sự với một số người thân rằng hành trình của anh tại Paris có lẽ sắp kết thúc. Điều này diễn ra ngoài ý muốn của anh - người đã bắt161 trận, cùng PSG đoạt 10 danh hiệu và là đội phó, luôn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các đồng đội.
Tờ Le Parisien thông tin thêm rằng nhà vô địch Euro 2020 còn được PSG thông báo về việc Chevalier sắp đến từ trước khi thương vụ này được công bố. Trong các buổi tập tiền mùa giải, Donnarumma thường xuyên bị gạt ra khỏi các bài tập đối kháng. Đến thứ Hai ngày 11/8, ở một trong các buổi tập cuối tại trung tâm Poissy trước khi lên đường đến Udine, Italy cho trận tranh Siêu Cup châu lục, Donnarumma thậm chí không xuất hiện cùng các đồng đội. Ba thủ môn tập hôm đó là Chevalier, Matvei Safonov và một tân binh khác Renato Marin.

HLV Enrique (thứ ba, hàng bên trái) cùng các thành viên đội một PSG chào đón Chevalier (giữa) trong buổi tập đầu tiên của thủ môn tân binh này hôm 9/8. Ảnh: psg.fr
Quy tắc của Enrique: Ai cũng như ai
Khi nhậm chức ở PSG hè 2023, Enrique đã nói về triết lý dụng nhân của ông: "Các bạn sẽ hiểu quyết định của tôi qua hành động của tôi", và "Không ai là không thể thay thế". Thủ môn là một trong những vị trí được Enrique dùng để thể hiện quan điểm đó, khi ông đưa Arnau Tenas - người trưởng thành từ lò La Masia và có khả năng chơi chân tốt - về sân Parc des Princes, dù PSG đã có Donnarumma.
Mùa 2023-2024, Tenas được trao cơ hội bắt chính một vài trận, nhưng nhìn chung không đáp ứng yêu cầu. Vì thế, Enrique miễn cưỡng xem Donnarumma là lựa chọn số một, đặc biệt là ở Champions League, dù ông nhiều lần phản ứng, không hài lòng ra mặt từ khu chỉ đạo trước những pha xử lý bóng bằng chân trong giai đoạn triển khai bóng từ tuyến dưới của thủ môn này.
Đến tháng 12/2024, Enrique vẫn còn nghi ngờ về khả năng của Donnarumma trong các trận đấu lớn ở châu Âu, thể hiện qua việc Safonov được trao cơ hội bắt chính trong trận quan trọng trên sân Bayern ở Champions League. Dù kết quả không mấy ấn tượng, thủ môn dự bị người Nga vẫn ra sân đến 17 trận mùa trước.
Nếu không có những màn trình diễn xuất thần ở Champions League từ đầu năm 2025, Donnarumma khó lòng khỏa lấp được những khuyết điểm của bản thân. Đó là khả năng chơi chân yếu dưới áp lực, sự dè dặt khi xử lý bóng bổng, hay cái gọi là "không phù hợp" với phong cách chơi bóng mà Enrique hướng tới.
Chức vô địch Champions League đến sau đêm thăng hoa ở Munich nơi PSG hạ Inter 5-0 tưởng chừng sẽ giúp Donnarumma chinh phục lòng tin của ban huấn luyện, để được CLB gia hạn hợp đồng và ở lại. Nhưng Enrique và các cộng sự của ông dường như nghĩ khác.
"Enrique không sống dựa vào thành tích cũ. Với ông, đôi khi cần phải phá bỏ để tiếp tục xây dựng, và vì Enrique luôn đúng, như chính ông tự tạo nên danh tiếng đó, người ta có thể nghĩ rằng HLV này không hoàn toàn sai. Hành động quyết liệt đến tàn nhẫn ở trường hợp của Donnarumma, dù làm xáo trộn một tập thể vốn luôn quý mến cầu thủ này, có thể là cách để PSG tự đặt lại mọi thứ vào thế cân bằng ngay trước trận đấu đầu tiên", tờ L'Équipe từng bình luận.

Donnarumma trong tình huống tranh chấp khiến mặt anh hứng trọn gầm giày của Wilfried Singo trong trận PSG thắng Monaco 4-2 trên sân Luis II, Monaco ở Ligue 1 ngày 18/12/2024. Ảnh: AFP
Sự khéo léo, nếu có, của Enrique trong ứng xử với Donnarumma chỉ thể hiện qua việc ông không nói về thứ tự ưu tiên trong khung gỗ khi được hỏi về vụ tuyển mộ Chevalier. HLV người Tây Ban Nha khen ngợi phẩm chất của thủ môn trẻ này và tin anh có khả năng trở thành một người gác đền hàng đầu.
Nhưng ở trong hậu trường, cố vấn Campos đã đưa ra lời hứa với tân binh 23 tuổi về vị trí số một, dù không loại trừ đó là một "kỹ nghệ" trên bàn đàm phán. Tuy nhiên, chính Campos từng trao cho Chevalier hợp đồng chuyên nghiệp đầu tiên tại Lille khi anh này mới 16 tuổi. Cộng với quỹ đạo phát triển mà Chevalier đã theo đuổi trong ba năm qua và những kỳ vọng được dành cho anh, thủ môn này không định rời Lille chỉ để làm số hai ở đội bóng mới.
Cơ chế lương mới và tránh lặp lại kịch bản Kylian Mbappe
Nếu Enrique chỉ muốn tạo ra sự cạnh tranh ở các vị trí, tại sao PSG lại thẳng thừng loại bỏ Donnarumma? Câu trả lời có thể còn nằm ở vấn đề hợp đồng. Trước vụ việc này, Donnarumma, thông qua những người thân cận, rò rỉ thông tin với L'Équipe rằng anh hoàn toàn có thể ở lại PSG đến khi hết hợp đồng vào năm sau, để tận dụng vị thế về mặt thời hạn nếu những yêu cầu về lương không được đáp ứng cho bản hợp đồng mới.
Nhưng rút kinh nghiệm từ trường hợp Mbappe - siêu sao đã rời đi theo diện tự do để gia nhập Real hè năm ngoái, ban lãnh đạo không chấp nhận để Donnarumma vào năm cuối hợp đồng với nguy cơ ra đi mà không để lại phí chuyển nhượng vào năm sau.

Enrique (đội mũ trắng) đứng cạnh Donnarumma (áo trắng) trong một buổi tập của PSG trước trận chung kết Champions League với Inter cuối tháng 5/2025. Ảnh: La Republica
Mức lương của Donnarumma hiện tại ước tính khoảng 987.000 USD mỗi tháng. Nhưng theo mô hình do cố vấn thể thao Luis Campos thiết lập từ năm 2022, PSG đề xuất một mức lương cố định kết hợp với phần thưởng tùy biến theo số trận đấu, cùng các yếu tố khác – có thể chiếm đến một phần ba thu nhập của anh. Hay ngắn gọn hơn, PSG muốn Donnarumma giảm lương và áp đặt cơ chế lương cứng cộng lương chỉ tiêu (KPI) lên mọi cầu thủ ký mới hợp đồng.
Tuy nhiên, người đại diện Enzo Raiola của Donnarumma cho rằng công thức này không phù hợp. "Chúng ta đang nói về thủ môn hay nhất thế giới", Raiola từng nhấn mạnh trên tờ Gazzetta dello Sport hồi tháng 3, đồng thời gọi thân chủ là ứng viên hàng đầu cho Quả Bóng Vàng 2025.
Dù đằng sau động thái của PSG có là gì – chuyển hướng sang một thủ môn mới vì những giới hạn về kỹ, chiến thuật của Donnarumma, hoặc vì kinh tế, hoặc thậm chí mượn lý do kinh tế để che đậy hạn chế của anh, có một điều chắc chắn: Từ khi Enrique và Campos cùng nắm quyền điều hành PSG, không cầu thủ nào được phép đi ngược lại các nguyên tắc của bộ đôi này.
"PSG từng mòn mỏi tìm kiếm những mảnh ghép suốt 15 năm - trong đó bao gồm một thủ môn đẳng cấp - để chinh phục Champions League, và đến khi tìm thấy, họ lại thẳng thừng gạch bỏ người ấy. Đó là một tình cảnh buồn. Nhưng quy tắc của Enrique và Campos vẫn không thể bị lay chuyển. Nó còn nguyên giá trị hôm nay, và càng trở nên nặng ký gấp nhiều lần khi chiếc cúp Champions League đã nằm trong phòng truyền thống", RMC Sport bình luận.
Trong bài đăng trên Instagram hôm 9/8, Donnarumma đứng cạnh vợ, kèm theo dòng chữ "số 1", như vừa thể hiện sự châm biếm vừa nói lên sự thất vọng trước thái độ của ban lãnh đạo. Trong những giờ qua, những người thân cận với Donnarumma, cả trong cuộc sống cá nhân lẫn sự nghiệp, đều không giấu được cảm giác cay đắng và lấy làm sốc.
"Sau những gì Gigio đã làm, giúp mang về Champions League, tại sao lại loại anh ấy khỏi một trận đấu mà PSG sẽ không bao giờ được tham dự nếu không có sự đóng góp của anh...", tờ L'Équipe dẫn lời một người thân của Donnarumma.

Thủ môn Gianluigi Donnarumma bay người cứu thua sau cú sút của Marcus Rashford trong trận PSG thua Aston Villa 2-3 trên sân Villa Park, Birmingham, Anh ở lượt về tứ kết Champions League ngày 15/4. Ảnh: AFP
Do không được đăng ký dự Siêu Cup châu Âu và đã bị loại khỏi các buổi tập cùng đội một, nhiều khả năng thủ môn người Italy sẽ bị đẩy vào một nhóm riêng cùng Carlos Soler, Asensio, Renato Sanches, Kolo Muani, Mukiele, Housni – những người vẫn thuộc biên chế PSG nhưng được yêu cầu rời đi trước ngày 2/9. Nhóm này hiện phải tập luyện cùng đội trẻ. Thủ thành 26 tuổi khó có thể nhất quyết chọn ở lại đến hết hợp đồng để nhận khoản tiền lót tay lớn khi tự do gia nhập đội bóng khác. Theo RMC Sport, một số đội bóng Anh, trong đó có Man Utd, Man City và Chelsea, đang quan tâm đến Donnarumma. Ngoại hạng Anh hiện là điểm đến tiềm năng nhất nếu anh rời đi.
Dù lựa chọn thế nào, Donnarumma dường như sẽ không có cơ hội ra sân thêm một lần trong màu áo PSG. Đây là cái kết kỳ lạ cho người đã trở thành nhân tố chủ chốt của CLB trong hành trình lịch sử ở Champions League.
Hoàng Thông tổng hợp