Sáng 10/10, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám tổ chức đón nhận tác phẩm tranh gỗ "Vinh quy bái tổ" của TP Hà Nội trao tặng.
Bức tranh được đặt tại nhà Tiền đường, nhà Thái Học. Đây là tác phẩm có quy mô độc bản, đạt hai kỷ lục Việt Nam gồm "Tác phẩm tranh điêu khắc thủ công Vinh quy bái tổ trên gỗ liền khối lớn nhất Việt Nam" và "Tranh gỗ Vinh quy bái tổ có số lượng người nhiều nhất Việt Nam".
Bức tranh "Vinh quy bái tổ" đặt tại Nhà Thái Học sáng 10/10. Ảnh: BQL Văn Miếu - Quốc Tử Giám
Ông Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, cho biết khu nhà Thái Học xưa là trường Quốc Tử Giám, nằm ở trung tâm Văn Miếu - Quốc Tử Giám ngày nay. Tác phẩm trở thành điểm nhấn trong không gian Tiền Đường nhà Thái Học, giúp công chúng, đặc biệt thế hệ trẻ, hiểu rõ hơn đạo lý hiếu học, tôn sư trọng đạo và khát vọng phụng sự đất nước.
"Chúng tôi mong muốn công chúng tham quan dễ dàng tiếp cận tác phẩm mang giá trị nghệ thuật, tư tưởng tốt đẹp, đồng thời tôn vinh các nghệ nhân của Hà Nội", ông Kiêu nói.
Nghệ nhân Bùi Trọng Lăng, nghệ nhân tham gia chế tác bức tranh, chia sẻ tác phẩm thể hiện khát vọng cả cuộc đời của những người làm nghề. Thông qua tranh gỗ, họ muốn truyền tải, tôn vinh văn hóa nước nhà, ghi dấu những giá trị tinh hoa bất diệt trong dòng chảy lịch sử dân tộc.
Quá trình chế tác bức tranh "Vinh quy bái tổ". Video: Anh Phú
Tác phẩm "Vinh quy bái tổ" được chế tác từ gỗ Cẩm quý hiếm với kích thước dài khoảng 8,3 m, rộng 1,7 m, dày 16 cm. Bức tranh tái hiện hành trình khoa bảng từ thuở nhỏ học với thầy đồ, đến Lều chõng đi thi Hương, rồi trẩy kinh thi Hội, thi Đình, đề tên Bảng vàng và được vua ban Ân Tứ trở về làng trong lễ vinh quy.
Bố cục bức tranh tuân thủ nguyên tắc mỹ thuật "khí vận sinh động", khiến đoàn rước như hình ảnh rồng uốn lượn - biểu tượng gắn liền với tên gọi Thăng Long - Hà Nội. Cảnh sắc và nhân vật được khắc họa dựa theo tiểu thuyết Lều Chõng của nhà văn Ngô Tất Tố với sự xuất hiện đủ tầng lớp xã hội xưa gôm sĩ, nông, công, thương - ngư, tiều, canh, mục.
Đặc biệt, hình ảnh Ngọ Môn, Điện Thái Hòa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Khuê Văn Các, cổng làng, cây đa, giếng nước, sân đình được tái hiện hòa quyện trong không khí lễ hội, tạo nên một trường đoạn sử thi trên gỗ.
Cận cảnh bức tranh "Vinh quy bái tổ". Ảnh: BQL Văn Miếu - Quốc Tử Giám
Văn Miếu - Quốc Tử Giám được xây dựng vào năm 1070 dưới triều vua Lý Thánh Tông. Văn Miếu thờ Khổng Tử và các bậc hiền triết, đồng thời là nơi tổ chức các kỳ thi quốc gia thời xưa. Quốc Tử Giám là trường đại học đầu tiên của Việt Nam, từng đào tạo hàng ngàn nhân tài cho đất nước. Với kiến trúc cổ kính và không gian trầm mặc, nơi đây là biểu tượng của truyền thống hiếu học và trở thành điểm đến thu hút du khách khám phá văn hóa Việt.
Tú Nguyễn