Theo Hollywood Reporter, từ tháng 6, Universal Pictures chèn cảnh báo vào phần credit cuối phim How to Train Your Dragon, Jurassic World: Rebirth và Bad Guys 2, nêu: "Tác phẩm này được bảo vệ theo luật pháp Mỹ, nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ. Sao chép, phân phối hoặc trình chiếu trái phép có thể dẫn đến trách nhiệm dân sự và truy tố hình sự".
Một số video do Midjourney V1 tạo ra từ nhiều nguồn dữ liệu, trong đó có các bộ phim nổi tiếng. Video: Midjourney
Hôm 6/8, theo Hollywood Reporter, một nguồn tin cho biết việc cảnh báo "sao chép trái phép" ở phạm vi toàn cầu nhằm tăng lớp bảo vệ, ngăn chặn hành vi khai thác dữ liệu hoặc huấn luyện AI. Ở một số quốc gia châu Âu, nội dung này viện dẫn luật bản quyền Liên minh châu Âu năm 2019, cho phép tác giả từ chối sử dụng tác phẩm cho mục đích nghiên cứu khoa học nếu họ tuyên bố giữ toàn bộ quyền sở hữu. Còn theo luật bản quyền Mỹ, mức phạt cho hành vi xâm phạm cố ý có thể lên tới 150.000 USD cho mỗi tác phẩm.
Giới chuyên môn nhận định trong bối cảnh các hãng phim cạnh tranh gay gắt để giữ chân khán giả, sự phát triển của AI là mối đe dọa lớn. Tương lai gần, một bộ phận khán giả có thể chọn xem nội dung sản xuất hàng loạt bằng công cụ AI, vốn vay mượn nhiều từ tài sản trí tuệ của các hãng, thay vì các sản phẩm do con người sáng tạo.
Scarlett Johansson đóng chính "Jurassic World: Rebirth". Ảnh: Universal Pictures
Hiện phần lớn công cụ AI hỗ trợ một số khâu sản xuất như hiệu ứng hình ảnh, thiết kế ý tưởng, lồng tiếng. Tuy nhiên, ngành công nghiệp xuất hiện những nền tảng tập trung hoàn toàn vào nội dung AI. Hôm 30/7, Fable Studios của doanh nhân Edward Saatchi công bố được Amazon đầu tư cho nền tảng Showrunner, cho phép người dùng tạo tập phim chỉ bằng vài từ mô tả, hướng tới phát hành phim điện ảnh AI đầu tiên vào năm 2026. Hiện công ty đàm phán phân phối bản quyền với các hãng lớn như Disney.
Bằng chứng của hãng Universal và Disney trong vụ kiện công ty AI Midjourney, cho thấy hình ảnh Shrek do AI tạo ra (trái) và trong phim gốc (phải). Ảnh: Universal/Disney
Từ năm 2024, một số trình tạo ảnh AI cho ra phân đoạn giống trong phim, cho thấy nhiều tác phẩm được dùng để huấn luyện mô hình. Ví dụ, khi nhập từ khóa "Thanos Infinity War", dự án trí tuệ nhân tạo Midjourney tạo ra hình ảnh giống khung hình trong Avengers: Infinity War. Công cụ này cũng tái tạo được phong cách hoạt hình của Shrek, Ratatouille hay The Lego Movie.
Hồi tháng 6, do lo ngại sự phát triển của AI, Universal Pictures và Disney kiện Midjourney với cáo buộc mô hình này tái tạo các nhân vật biểu tượng từ phim có bản quyền của họ. Vấn đề chính của vụ kiện là liệu doanh nghiệp AI có được bảo vệ bởi nguyên tắc "fair use" (sử dụng hợp lý) hay không. Đây là quy định trong luật sở hữu trí tuệ Mỹ cho phép sáng tạo dựa trên tác phẩm có bản quyền mà không cần xin phép.
Gần đây, một số tác giả đã thua trong hai vụ kiện liên quan vấn đề này, đối đầu Anthropic (được Amazon hậu thuẫn) và Meta. Tuy nhiên, tòa án để ngỏ khả năng truy cứu nếu tác phẩm bị tải lậu để huấn luyện AI, mở ra cơ hội đòi bồi thường lớn cho Universal và các hãng khác.
Tháng 2/2024, OpenAI giới thiệu Sora - công cụ dựng phim siêu thực (hyper - realistic) bằng trí tuệ nhân tạo. Phát minh mới đánh dấu bước đầu tiên OpenAI tiến vào địa hạt Hollywood, nhưng nghề dựng phim đối mặt nguy cơ bị công nghệ này thay thế. Theo nghiên cứu khảo sát ý kiến của 300 lãnh đạo do Hiệp hội Nghệ thuật ý tưởng (Concept Art Association) và Hiệp hội Hoạt hình (Animation Guild), ba phần tư thành viên nói các công cụ sử dụng trí tuệ nhân tạo góp phần loại bỏ, cắt giảm hoặc hợp nhất nhiều công việc. Ước tính trong năm 2025-2027, khoảng 204.000 vị trí sẽ đối mặt ảnh hưởng xấu do công nghệ mới gây nên.
Universal Pictures thành lập năm 1912, là hãng phim lâu đời nhất còn hoạt động ở Mỹ, đứng sau nhiều loạt phim ăn khách toàn cầu như Jurassic World, Fast & Furious, Minions và Despicable Me. Các tác phẩm của Universal nhiều lần phá kỷ lục phòng vé, mang về hàng chục tỷ USD doanh thu cùng nhiều giải thưởng danh giá, trong đó có Oscar. Với mạng lưới phát hành toàn cầu, Universal giữ vị trí hàng đầu trong ngành công nghiệp điện ảnh.
Cát Tiên (theo Hollywood Reporter)