Đứng trên quan điểm là một chuyên gia hoạt động lâu năm trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu đã không ngần ngại khẳng định: "Lợi nhuận thực mà các ngân hàng đang hưởng hiên nay chỉ xoay quan mức 2,5 – 3%, không phải 6% như nhiều người vẫn tưởng. Và với biên lợi nhuận này thì sẽ không có gì là ngạc nhiên nếu có nhiều ngân hàng thông báo kinh doanh lỗ."
Ông Hiếu cho rằng khi lãi suất huy động là 9% một năm thì biên độ lợi nhuận hiện có là 6% vẫn tạm đủ các ngân hàng có thể sống. Nhưng với khá nhiều ngân hàng thì mức biên độ này lại hơi hẹp. Vị chuyên gia này dẫn chứng, khi nhà băng huy động tiền gửi từ dân cư sẽ phải trích lập một khoản dự trữ bắt buộc 3% cho Ngân hàng Nhà nước, khoản tiền này sẽ không được trả lãi, tạo ra áp lực với các ngân hàng thương mại.
 |
|
TS Nguyễn Trí HIếu cho rằng năm nay có thể nhiều ngân hàng sẽ báo lỗ. Ảnh: TTVN |
Ngoài ra, ngân hàng còn phải chịu chi phí dự phòng rủi ro cho nợ xấu là 0,75%, rồi chi phí bảo hiểm tiền gửi... Nếu ngân hàng huy động được 100 đồng thì bắt buộc sẽ phải trích lập dự trữ bắt buộc 3 đồng, trong 97 đồng cho vay ra phải trích 0,75% cho nợ xấu...
Mọi chi phí sẽ “ngốn” mất của ngân hàng khoảng 2-2,5%, cộng thêm một số khoản chi phí khác 1%, thì tổng cộng ngân hàng sẽ phải khoảng 3 - 3,5% tiền cho chi phí.
"Như vậy, thực tế lợi nhuận thực mà các nhà băng hiện đang hưởng chỉ rơi vào khoảng 2,5 - 3%. Biên độ này với nhiều ngân hàng hiện tại không đủ vì nợ xấu quá cao" – ông Hiếu nói.
Ông Hiếu minh chứng thêm, nếu một khoản vay mới biến thành nợ xấu thì ngân hàng cần 50 khoản vay mới tương đương để bù đắp thiệt hại. Vì thế, nhiều khoản nợ mới đang phải gánh cho nợ cũ, ngân hàng rơi vào thế vòng vo giữa nợ mới – nợ cũ – mất vốn... Và việc đẩy lãi suất các khoản vay cũ về 15% một năm với nhiều ngân hàng chỉ đủ để gánh nợ xấu.
“Thế nên, năm nay thị trường tài chính Việt Nam chắc chắn sẽ phải chứng kiến cảnh nhiều ngân hàng bị thất thu lớn. Đặc biệt, sẽ không lấy gì là ngạc nhiên nêu có ngân hàng nào đó 'thành thật' khai báo lỗ”.
Đứng ở góc độ doanh nghiệp – đối tượng được thụ hưởng chính sách hạ lãi suất này, ông Hiếu cho rằng, tiếng là giảm lãi suất xuống để nhẹ gánh vốn cho doanh nghiệp nhưng liều thuốc này chưa đủ mạnh.
Để có thể trả nợ vay 15%, doanh nghiệp phải làm ra lợi nhuận 30%, trừ đi các khoản chi phí khác như thuế, bảo hiểm, lương thưởng... thì mức lãi mà doanh nghiệp được hưởng còn lại chỉ 5 - 10%.
"Tuy nhiên, có bao nhiêu doanh nghiệp đang hoạt động hiện nay đạt được mức lợi nhuận 30% này? Ngay ở mức lãi suất 15% như Ngân hàng Nhà nước kêu gọi cũng chỉ mang tính chất động viên tinh thần là chính đối với các doanh nghiệp” – ông Hiếu nói.
Theo quan điểm của ông Hiếu, trong tình thế cấp bách thì phải đưa ra giải pháp, nhưng không nên duy trì mức lãi suất 15%, bởi về lâu dài sẽ không giải quyết được vấn đề khó khăn của cả doanh nghiệp lẫn ngân hàng.
Nói về giải pháp, ông Hiếu vẫn kiên định với ý kiến của mình về việc mong muốn Ngân hàng Nhà nước phải tính tới thả nổi lãi suất theo thị trường khi có điều kiện.
"Hiện Việt Nam đang khống chế cả hai đầu lãi suất tiền gửi và cho vay. Khi đó gây ra hiện tượng tâm lý, người gửi tiền sẽ tìm ra thị trường ngoài, nơi có lãi suất cao hơn để gửi, buộc các nhà băng phải vượt rào nếu không muốn mất khách, mất tiền. Còn tâm lý người đi vay thì sẽ tìm tới ngân hàng nào có lãi suất cho vay thấp nhất. Dòng tiền vào – ra sẽ bị cản trở, gây tâm lý bất ổn cho cả người đi vay và gửi tiền, ông Hiếu nói.
Ông này chia sẻ thêm: "Một khi lãi suất được thả nổi, lãi suất huy động và cho vay tức khắc sẽ bị đẩy xuống, vì nếu không ngân hàng đó sẽ tự đào hố chôn mình".
(TTVN)