"Trí tuệ nhân tạo (AI) là chủ đề nổi bật trong các phiên thảo luận và họp báo tại kỳ họp lưỡng hội năm nay, cho thấy Trung Quốc đang nhanh chóng phát triển thành một 'siêu thị trường AI', trong đó công nghệ mũi nhọn này sẽ được tích hợp sâu vào nhiều lĩnh vực kinh tế", hãng thông tấn Xinhua ngày 10/3 bình luận.
Bài viết được đăng trước khi Trung Quốc hôm nay khép lại chuỗi sự kiện chính trị quan trọng nhất năm, gồm Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân (Chính hiệp) và Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (Nhân đại), hay còn gọi là "lưỡng hội", diễn ra cả tuần qua.
Trong phiên bế mạc ngày 10/3, Chính hiệp Trung Quốc khóa 14 kêu gọi các thành viên cơ quan cố vấn chính trị đóng góp nhiều hơn nữa vào nỗ lực hiện đại hóa đất nước. Trong khi đó, kỳ họp Nhân đại khóa 14, hay còn gọi là quốc hội Trung Quốc, sẽ kết thúc chiều nay, với trọng tâm là nghị quyết về báo cáo công tác chính phủ và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2025.
AI là chủ đề nóng tại kỳ họp lưỡng hội năm nay, khi sự trỗi dậy của công ty công nghệ DeepSeek đã đẩy mạnh mức độ quan tâm của Trung Quốc đối với lĩnh vực này. Mô hình AI của DeepSeek gần như sánh ngang với các đối thủ Mỹ, bất chấp loạt biện pháp hạn chế tiếp cận công nghệ từ Washington những năm qua.
Feng Xingya (bên phải), đại biểu quốc hội Trung Quốc, nghiên cứu về robot và công nghệ AI tại Quảng Châu. Ảnh: Xinhua
Các quan chức kinh tế hàng đầu Trung Quốc ngày 6/3 công bố kế hoạch thành lập quỹ đầu tư hỗ trợ phát triển AI nội địa và các công nghệ tiên tiến khác, dự kiến thu hút gần 1.000 tỷ RMB (138 tỷ USD) từ chính quyền địa phương và khu vực tư nhân trong vòng 20 năm tới.
Báo cáo công tác chính phủ trình lên phiên họp quốc hội hôm nay cam kết thúc đẩy sáng kiến "AI Plus", hỗ trợ ứng dụng rộng rãi các mô hình AI quy mô lớn và phát triển mạnh mẽ thế hệ thiết bị thông minh mới, bao gồm xe chạy bằng năng lượng mới kết nối AI, điện thoại và máy tính thông minh, cũng như robot.
Báo cáo vạch kế hoạch hành động của chính phủ Trung Quốc trong một năm tới, nhấn mạnh nước này cần "thúc đẩy các ngành công nghiệp mới nổi và công nghiệp tương lai" như công nghệ sinh học, công nghệ lượng tử, ứng dụng AI và mạng 6G. Bắc Kinh nhấn mạnh chiến lược trọng dụng nhân tài trong nước và nâng cao năng lực nghiên cứu phát triển, hướng đến tự chủ công nghệ.
Trước kỳ họp lưỡng hội, Chủ tịch Tập Cận Bình đã gửi thông điệp kêu gọi khu vực tư nhân tham gia mạnh mẽ hơn vào chiến lược phát triển công nghệ cao. Hồi tháng 2, ông tiếp loạt lãnh đạo các tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc, nhấn mạnh đây là "thời điểm vàng" để doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa năng lực.
Chủ trương này tiếp tục được nhấn mạnh trong một cuộc họp tuần trước, khi ông Tập kêu gọi các đại biểu "triển khai toàn diện" tinh thần của hội nghị với các tập đoàn công nghệ.
Các đại biểu Nhân đại Trung Quốc tại phiên họp ngày 8/3. Ảnh: AP
Ngoài thúc đẩy tham vọng về AI, chương trình nghị sự của kỳ họp lưỡng hội cũng nhấn mạnh cam kết của Trung Quốc trong mở cửa nền kinh tế, ổn định thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài. Báo cáo công tác chính phủ nhấn mạnh Trung Quốc cần kiên định với chính sách mở cửa bất kể mọi thay đổi ngoại cảnh.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tuần qua nêu mục tiêu tăng trưởng kinh tế khoảng 5% trong năm nay, với quyết tâm duy trì đà phục hồi thông qua các biện pháp chính sách quyết đoán và hiệu quả. Mức tăng trưởng này được xem là lựa chọn phù hợp cho Trung Quốc giữa những biến động trong và ngoài nước, theo bài xã luận đăng hôm nay trên China Daily.
Về đối ngoại, Trung Quốc dự kiến đối mặt với áp lực lớn hơn do những thay đổi chính trị tại Mỹ và châu Âu, dẫn đến những "cơn gió ngược mạnh mẽ từ bên ngoài". Trong nước, dân số Trung Quốc đang suy giảm, trong khi tốc độ già hóa ngày càng nhanh, tạo ra những thách thức lớn đối với nền kinh tế.
Mục tiêu dài hạn đến năm 2035 của Trung Quốc vẫn là đạt mức GDP bình quân đầu người ngang tầm các quốc gia phát triển trung bình, đồng nghĩa nước này phải tăng gấp đôi tổng GDP so với năm 2020. Mục tiêu đó đòi hỏi Trung Quốc phải duy trì mức tăng trưởng trung bình khoảng 4,5% mỗi năm trong giai đoạn 2026-2035.
Giới chuyên gia ước tính rằng trong giai đoạn Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 (2026-2030), tốc độ tăng trưởng tiềm năng của Trung Quốc sẽ dao động từ 4,5% đến 5%. Do đó, việc đặt mục tiêu tăng trưởng khoảng 5% trong năm nay được xem là giai đoạn bản lề quan trọng để đảm bảo ổn định chính sách giữa hai kế hoạch kinh tế 5 năm.
Thanh Danh (Theo Xinhua, Global Times, CNN, China Daily)