Những ngày cuối tháng 12, không khí Giáng sinh tại Trung Quốc khá trầm lắng do đây không phải kỳ nghỉ lễ quốc gia. Mối quan tâm lớn nhất của người dân thường dồn cả vào dịp Tết Âm lịch. Tuy nhiên năm nay, tại Nội Mông, cuộc sống của gia đình Zhang Li có chút xáo trộn thú vị. Con gái cô đang học cấp 2 bất ngờ được nghỉ đông. Ngay sau đó, trưởng phòng gợi ý cô cũng nên nghỉ theo.
"Sếp nói nếu không có việc gấp, ai cũng có thể nghỉ, bất kể có con hay không", nữ công chức ở thành phố Hô Luân Bối Nhĩ (Hulunbuir) kể.
Từ ngày 24 đến 26/12, cộng thêm hai ngày cuối tuần, học sinh dưới lớp 9 tại đây được nghỉ trọn vẹn 5 ngày. Mục đích của chỉ thị này rất rõ ràng: khuyến khích thanh thiếu niên và gia đình ra ngoài tham gia lễ hội du lịch băng tuyết.
Người dân tham gia lễ hội băng tuyết ở thành phố Hô Luân Bối Nhĩ (Hulunbuir), Trung Quốc, tháng 1/2025. Ảnh: China Daily
Trong khi nhiều quốc gia cân nhắc cắt giảm ngày nghỉ lễ vì lo ngại năng suất, Trung Quốc - nơi có tuần làm việc thuộc nhóm dài nhất thế giới - lại đang đi ngược dòng.
Zhang Li xem kỳ nghỉ bất ngờ này là phần thưởng. Ngoài 7 ngày nghỉ phép mỗi năm, mẹ con cô dự định dành thời gian tại công viên giải trí băng tuyết mới xây và đi du ngoạn ở thành phố lân cận. "Thảo nguyên xanh hút khách mùa hè nhưng vắng vẻ khi đông sang. Chính quyền muốn chúng tôi đi du lịch tại chỗ để bù đắp doanh thu", cô lý giải.
Hô Luân Bối Nhĩ không đơn độc. Tứ Xuyên và Chiết Giang đã cho học sinh nghỉ thêm vào mùa xuân và thu. Cát Lâm và Tân Cương cũng triển khai kỳ nghỉ đông tương tự. Tất cả nhằm giải quyết một bài toán đau đầu: Người dân đang không chịu tiêu tiền.
Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc (NBS), doanh số bán lẻ tháng 11 chỉ tăng 1,3% so với cùng kỳ, mức thấp nhất trong gần 3 năm. Tại hội nghị công tác kinh tế trung ương đầu tháng này, giới chức Bắc Kinh xác định thúc đẩy nhu cầu nội địa là ưu tiên sống còn cho năm 2026.
Luo Zhiheng, chuyên gia kinh tế tại Yuekai Securities, nhận định thời gian làm việc quá dài đang bóp nghẹt nhu cầu hưởng thụ dịch vụ. Trung bình, một người lao động nước này làm việc 48,5 giờ mỗi tuần, tức khoảng 2.400 giờ một năm - con số gây choáng váng so với các nước phương Tây.
"Tăng ngày nghỉ có thể làm giảm sản lượng sản xuất nhất thời, nhưng sẽ kích thích hầu bao của người dân mở ra, giúp cân bằng cung cầu", ông Luo phân tích và đề xuất chính phủ nên bổ sung thêm ngày nghỉ lễ công cộng vào nửa cuối năm.
Tuy nhiên, từ chính sách đến thực tế là một khoảng cách lớn mang tên "văn hóa 996" (làm việc từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày một tuần).
Nhiều người lao động cho biết họ thà giữ chặt ghế còn hơn tận dụng ngày nghỉ. Trong bối cảnh kinh tế bấp bênh, sự ổn định công việc được đặt lên trên nhu cầu nghỉ ngơi. Không ít nhân viên thậm chí không dám đề xuất nghỉ phép dù đó là quyền lợi hợp pháp.
Ông Liu Simin, thành viên Hiệp hội Du lịch Bắc Kinh, thừa nhận việc kéo dài kỳ nghỉ thông qua sắp xếp lại lịch làm việc vẫn còn gây tranh cãi. Tuy nhiên, đây được xem là giải pháp thực tế nhất lúc này để người dân có thời gian "thở" và tiêu tiền, mà không gây xáo trộn quá lớn cho guồng máy doanh nghiệp.
Ngọc Ngân (Theo SCMP)