Trung Quốc công bố kế hoạch 5 năm lần thứ 15, giai đoạn 2026-2030 ngày 28/10. Trong danh mục các ngành công nghiệp chiến lược, xe năng lượng mới (NEV) bị loại, nhường chỗ cho công nghệ lượng tử, sản xuất sinh học, năng lượng hydro và hạt nhân.
Xe năng lượng mới (NEV) gồm xe điện (EV), hybrid cắm sạc và xe chạy pin nhiên liệu hydro (FCEV). Với kế hoạch mới, lần đầu tiên ngành công nghiệp xe điện bị loại khỏi kế hoạch 5 năm sau hơn một thập kỷ.
Một chiếc xe điện BYD được trưng bày trong sự kiện ra mắt tại Buenos Aires, Argentina, ngày 8/10. Ảnh: Reuters
Reuters ngày 20/9 nhận định đây là tín hiệu Bắc Kinh sẵn sàng ngưng trợ cấp xe điện, sau nhiều năm chi hàng tỷ USD giúp đất nước tỷ dân vươn lên dẫn đầu thị trường và chuỗi cung ứng xe điện toàn cầu, với những tên tuổi hàng đầu như BYD. Tính đến tháng 7 năm 2024, NEV chiếm hơn 50% tổng doanh số ôtô tại Trung Quốc, vượt hơn 10 năm so với mục tiêu các nhà hoạch định chính sách đặt ra ban đầu.
Mặc dù giành vị thế thống lĩnh, ngành xe điện Trung Quốc đang lâm vào tình trạng dư thừa công suất, đẩy doanh nghiệp trong ngành vào cuộc chiến giá kéo dài. Kể từ khi Bắc Kinh thúc đẩy ngành này vào năm 2009, nhiều thành phố vốn không có tiếng trong ngành vận tải, như Hợp Phì và Tây An, trở thành trung tâm sản xuất xe điện.
Thị trường nội địa phát triển tới mức bão hòa với hàng chục thương hiệu xe điện giành giật thị phần, trong bối cảnh áp lực giảm phát kéo dài. Trong khi đó, với thị trường nước ngoài, bất ổn bao trùm hoạt động xuất khẩu khi Trung Quốc phải ứng phó căng thẳng thương mại với phương Tây.
Trong bài phát biểu về kế hoạch 5 năm trên Xinhua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhắc lại tầm quan trọng của việc tránh vội vàng phát triển và đầu tư vào cùng một lực lượng sản xuất mới.
Đầu năm nay, ông Tập đã đặt câu hỏi liệu mọi địa phương có cần phát triển các ngành công nghiệp như trí tuệ nhân tạo, điện toán và xe điện hay không, theo tờ Nhân dân nhật báo.
Giới phân tích đồng tình rằng động thái loại xe điện khỏi kế hoạch 5 năm này là bằng chứng cho thấy Bắc Kinh coi ngành này đã trưởng thành, không còn cần trợ cấp.
Tuy nhiên, họ cho rằng việc này không nên được coi là dấu hiệu cho thấy ngành công nghiệp xe điện không còn được ưa chuộng. Thay vào đó, hành động này phản ánh một quyết định chiến lược nhằm phân bổ nguồn lực cho các ngành công nghệ khác, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng thương mại và an ninh toàn cầu.
Bảo Bảo (theo Reuters)