![]() |
| Các hố đào trên một con đường của thị trấn Berenike. |
Từ lâu, nhờ vào các văn tự cổ mô tả chi tiết việc trao đổi những loại hàng hóa xa hoa, như vải vóc, gia vị và rượu, các nhà lịch sử đã biết đến mối quan hệ mậu dịch bằng đường bộ và đường biển giữa Ai Cập và Ấn Độ trong thời kỳ La Mã cổ đại (thời kỳ mà Ai Cập còn thuộc lãnh thổ La Mã).
![]() |
| Tấm vải cotton được khai quật trong thị trấn cổ Berenike. |
Nhưng mãi tới nay, sau 9 năm khai quật tại thị trấn Berenike (gần biên giới giữa Ai Cập với Sudan), các nhà khảo cổ mới tìm lại được những đồ tạo tác, bằng chứng "sờ được" về tuyến giao thương đường biển giữa Đế chế La Mã và Ấn Độ. Hải lộ này có quy mô đồ sộ không kém gì Con đường Tơ Lụa chạy dài từ Venice (Italy) tới Nhật Bản (tồn tại khoảng giữa năm 100 trước Công nguyên tới thế kỷ 15). Trong số những vật phát hiện được, đáng kể nhất là hơn 7 kg hạt tiêu đen, món đồ gia vị quý giá lớn nhất từng được khai quật tại một khu vực khảo cổ La Mã.
Willeke Wendrich, thuộc Đại học California tại Los Angeles (Mỹ), đồng tác giả của dự án khai quật, nhận xét. “Ngày nay, người ta vẫn nói về chủ nghĩa toàn cầu hóa như là đoạn kết của nền kinh tế thế giới. Nhưng thật ra, hoạt động ngoại thương trong thời kỳ xa xưa đã bành trướng trên một quy mô rất đáng nể”.
Vùng Trung Đông - Ai Cập. 1- Biển Địa Trung Hải. 2 - Biển Đỏ. Đường xanh mờ là sông Nile chạy từ Ai Cập xuống Sudan.
Berenike nằm ở mỏm đông nam của Đế chế La Mã và có thể đã đóng vai trò là cảng trung chuyển hàng hóa qua biển Đỏ. Hoạt động thương mại tại cảng này đạt tới đỉnh điểm hai lần, một ở thế kỷ đầu tiên và và lặp lại ở khoảng 500 năm sau đó, trước khi nó suy tàn hẳn, có lẽ là do một trận dịch.Wendrich cho biết, những con tàu đã giong buồm từ Ấn Độ tới Berenike trong mùa hè, khi gió mạnh nhất. Từ Berenike, các lữ đoàn lạc đà sẽ mang hàng hóa này vượt qua quãng đường 386 km về phía tây tới sông Nile, để từ đây chúng lại xuống thuyền xuôi về cảng Alecxandria ở Địa Trung Hải. Tại cảng này, hàng hóa sẽ được các tàu buôn chở đi khắp nơi trong vương quốc mênh mông của người La Mã.
Cũng trên lộ trình này nhưng theo hướng ngược lại, hàng hóa của vùng Địa Trung Hải, trong đó có rượu vang của Hy Lạp, các bộ đồ ăn bằng vàng… sẽ theo chân các nhà buôn về tới Ấn Độ.
B.H. (theo CNN)

