Lần đầu tiên tại Việt Nam, các nhà khoa học đã cơ khí hóa và tự động hóa toàn bộ một dây chuyền sản xuất găng thủ công gồm nhiều bước phức tạp (15 bước) để tạo ra dây chuyền mới đạt tiêu chuẩn quốc tế. Nhiều giải pháp công nghệ độc đáo đã được sáng tạo và áp dụng như: "Lột găng ra khỏi khuôn trong dung dịch nước", giúp công nhân không phải làm trong môi trường bột bay mù mịt như trước đây; giải pháp công nghệ loại bỏ các chất gây dị ứng, ung thư trong sản phẩm, hay giải pháp dùng lớp polymer tự nhiên phủ trên toàn bộ bề mặt găng nhằm khắc phục hiện tượng màng găng trực tiếp dính vào da tay người dùng, tránh gây dị ứng....
 |
|
Đoạn phân cách và biển báo bằng polymer composite đoạt giải 3 lĩnh vực Công nghệ vật liệu mới năm 2005. Ảnh B.H. |
Những cải tiến trên đều ít thấy áp dụng ở các nước khác, hoặc mới chỉ được áp dụng ở các nước tiên tiến, giúp nâng cao năng suất gấp 10 lần so với dây chuyền thủ công, giảm một nửa số lao động và tỷ lệ hư hao sản phẩm giảm 10 lần. Giá bán sản phẩm tại Việt Nam thấp hơn 30-50% so với sản phẩm cùng loại nhập khẩu.
Trong lĩnh vực công nghệ mới nhằm bảo vệ môi trường, các nhà khoa học của Đại học Bách khoa Hà Nội đã được vinh danh cao nhất với công nghệ sản xuất các zeolit từ cao lanh Việt Nam. Zeolit là vật liệu vi mao quản, xốp nhẹ có dung lượng trao đổi ion lớn và có khả năng hấp phụ kỳ diệu. Nó được dùng làm sạch hồ nuôi trong nuôi trồng thủy sản, cải tạo đất trong nông nghiệp và xử lý nước -không khí ô nhiễm trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Với chất lượng không thua kém sản phẩm nhập ngoại, nhưng giá thành chỉ bằng 50-60%, công trình trên đã mang lại hiệu quả kinh to lớn. Một dây chuyền công suất 3000 tấn/năm đáp ứng khoảng 0,5% nhu cầu nuôi thủy sản trong nước có thể làm lợi 5 tỷ đồng mỗi năm.
Nhiều công trình khác cũng được đánh giá cao về tính sáng tạo hay giá trị kinh tế như:
- Công nghệ giảm thiểu gió Lào bằng lúa hè thu kết hợp sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên nhằm tạo cơ hội thu hút đầu tư, phát triển du lịch ở Nghệ An, của PGS Nguyễn Việt Cường và cộng sự, Viện Cơ học - Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam;
- Công trình nghiên cứu sử dụng phân bón lá hữu cơ sinh học KH để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai cho sản xuất nông nghiệp của Công ty cổ phần Hoàng Hà, Hà Nội;
- Công trình nghiên cứu, thiết kế, chế tạo máy in cuốn tự động sử dụng công nghệ in flexo dùng cho ngành in, sản xuất giấy vở học sinh, bao bì, của Kỹ sư Nguyễn Quốc Hòa và cộng sự, Công ty cơ khí Quốc Hòa, Thái Bình. Đây là loại máy in cuốn tự động lần đầu tiên được thiết kế và chế tạo ở Việt Nam, do một công ty ở tỉnh nông nghiệp làm ra, cho phép in các loại sản phẩm khác nhau trên cùng một máy cuốn, sử dụng lao động đơn giản, giá thành in trung bình rẻ hơn 3 lần so với máy in offset, giúp tiết kiệm khi in giấy vở vì không còn phát sinh băng giấy lề... Giá bán máy cũng rẻ bằng 1/2 đến 1/3 so với giá thành máy nhập khẩu từ Trung Quốc, và chỉ bằng 1/2 giá máy in offset đã qua sử dụng cùng kích thước tờ in.
Đây là năm thứ 11 của Giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam, và đang trở thành một trong những giải thưởng uy tín nhất về khoa học công nghệ trên cả nước.
T. An