Tác phẩm Buste de femme có giá cao nhất phiên 20th/21st Century Evening Sale của Christie's Hong Kong, hôm 26/9, vượt xa mức ước tính từ 86 đến 106 triệu HKD. Theo The Value, tranh lần đầu được đưa ra đấu giá sau hơn 25 năm thuộc bộ sưu tập của tư nhân, là một trong những bức chân dung Dora Maar lớn và ý nghĩa nhất của Picasso xuất hiện trên thị trường những năm gần đây.
Bức ''Buste de femme'', kích thước 80,8x65 cm. Ảnh: Christie's
Họa sĩ hoàn thành tranh vào ngày 5/3/1944, khi Pháp bị Đức chiếm đóng trong Thế chiến thứ hai. Với Picasso, đây là giai đoạn "kháng cự âm thầm". Ông từ chối nhiều cơ hội rời đi, chọn ở lại Paris và làm việc không ngừng nghỉ. Người bạn đồng hành họa sĩ trong những năm này là nhiếp ảnh gia siêu thực Dora Maar.
Mối quan hệ của họ bắt đầu năm 1935 và kéo dài chín năm sau. Theo Thoughtco, khác người tình Marie-Thérèse Walter, họa sĩ công khai Maar trước công chúng nhưng khiến nữ nhiếp ảnh gia sống trong nước mắt vì sự độc đoán, lăng nhăng. Ông bắt Dora bỏ nhiếp ảnh, chuyển hướng sang vẽ tranh. Ông vẫn qua lại với người cũ và có thêm tình mới.
The Value cho biết Dora trở thành gương mặt đại diện cho nỗi đau khổ thời chiến của Picasso. Danh họa vẽ Dora Maar với đôi mắt mở to, đội chiếc mũ đặc trưng, khuôn mặt với các đường nét bị đứt gãy. Christie's nhận định vẻ sắc sảo, thanh lịch, khó đoán của Dora là phương tiện hoàn hảo để Picasso thể hiện cảm xúc trong giai đoạn hỗn loạn, cuối những năm 1930 và đầu 1940.
Bà được tiếp cận xưởng vẽ, nơi ghi lại sự sáng tạo của họa sĩ. Không chỉ là người quan sát đơn thuần, Dora ảnh hưởng đến Picasso, nâng cao tính nhạy cảm chính trị và thay đổi phong cách của ông. Đến năm 1944, do áp lực từ chiến tranh và sự gắn bó của danh họa với ''nàng thơ'' mới Françoise Gilot ngày càng tăng, mối quan hệ giữa hai người rạn nứt.
Danh họa Picasso và Dora Maar. Ảnh: The Value
Pablo Picasso (1881-1973) là nhà họa sĩ, điêu khắc người Tây Ban Nha. Ông thuộc số những nghệ sĩ nổi danh nhất thế kỷ 20. Picasso gây tiếng vang với các tác phẩm như Những cô nàng ở Avignon, Chân dung dì Pepa. Một số tranh của ông nằm trong danh sách những tác phẩm nghệ thuật đắt giá nhất thế giới gồm Nude on a black armchair, Les Noces de Pierrette, Garçon à la pipe.
Năm 2004, bức Garçon à la pipe được gõ búa 104 triệu USD tại nhà đấu Sotheby's, lập kỷ lục thế giới thời điểm đó. Tháng 5/2015, tranh Les femmes d'Alger (Phiên bản O) của Picasso đạt mức giá cao nhất cho một tác phẩm nghệ thuật khi ấy với 179,4 triệu USD. Tháng 11/2023, bức Femme à la Montre do họa sĩ vẽ chân dung người mẫu Pháp Marie-Thérèse Walter bán được 139 triệu USD, cao nhất phiên đấu của Sotheby's New York.
Phương Linh (theo Christie's, The Value)