"Tôi nghĩ chúng ta đã đạt được một thỏa thuận với Harvard vào hôm nay", Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên ngày 30/9, trong một buổi ký công văn kết hợp họp báo ở Phòng Bầu dục.
Ông sau đó quay sang Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon và nói: "Tất cả những gì còn cần làm là thủ tục giấy tờ thôi đúng không nhỉ? Thật tuyệt vời".
Khi các phóng viên đề nghị ông Trump nói rõ hơn về thỏa thuận giữa chính quyền liên bang và Harvard, Tổng thống Mỹ trả lời cẩn trọng hơn và lưu ý rằng "về quy trình thì đã rất gần rồi".
"Bộ trưởng Linda đang hoàn tất những chi tiết cuối cùng. Họ sẽ trả khoảng 500 triệu USD. Họ sẽ vận hành một số trường dạy nghề, đào tạo về trí tuệ nhân tạo (AI) và nhiều ngành khác, chẳng hạn như về động cơ. Sau đó, những sai lầm của họ sẽ được tha thứ", ông nói.
Đại diện Harvard chưa đưa ra bình luận về tuyên bố từ Tổng thống Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump dự sự kiện tại Phòng Bầu dục ngày 30/9. Ảnh: Reuters
Mỹ đang điều tra hàng chục trường đại học với cáo buộc bài xích Do Thái hoặc phân biệt đối xử thông qua các chính sách đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI).
Nhóm công tác liên ngành yêu cầu những trường này thay đổi chính sách tuyển sinh và tuyển dụng, điều chỉnh chương trình giảng dạy và yêu cầu cho phép nhân viên di trú vào trường kiểm tra. Nhà Trắng dùng chiến thuật "đóng băng" tài trợ và hợp đồng hợp tác công để gây sức ép.
Con số 500 triệu USD để dàn xếp chấm dứt căng thẳng giữa chính quyền Trump và Harvard đã được truyền thông Mỹ đồn đoán từ tháng 7, dẫn các nguồn thạo tin từ cả hai phía. Dù vậy, giới lãnh đạo Harvard đến nay chưa xác nhận thông tin này.
Đầu tháng 9, một thẩm phán liên bang ở Boston ra phán quyết chính quyền không có đủ cơ sở pháp lý để đóng băng hơn 2 tỷ USD tiền tài trợ nghiên cứu cho Harvard. Tuy nhiên, Nhà Trắng vẫn tiếp tục gây sức ép lên ngôi trường lâu đời nhất nước Mỹ.
Hôm 29/9, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS) thông báo sẽ khởi động quy trình đánh giá vi phạm Luật Dân quyền năm 1964 tại Harvard, có thể khiến trường bị cấm nhận bất kỳ khoản tài trợ liên bang nào trong tương lai. Harvard có 20 ngày để phản hồi và yêu cầu phiên điều trần.
Một số trường Ivy League đã đạt thỏa thuận với chính quyền Trump trong những tháng gần đây. Trước đó, Đại học Brown đã chấp nhận chi 50 triệu USD trong 10 năm để hỗ trợ các tổ chức phát triển nguồn lao động tại bang Rhode Island. Đại học Columbia cũng đồng ý nộp 200 triệu USD cho chính phủ trong ba năm.
Thanh Danh (Theo Reuters, Politico, Crimson Harvard)