Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tối 6/10 đề nghị Thủ tướng Sebastien Lecornu tiếp tục đảm nhiệm chức vụ thêm hai ngày để đàm phán với các đảng phái nhằm cứu vãn nội các, với mục tiêu đưa ra được một "chương trình hành động và nền tảng ổn định cho đất nước".
"Theo yêu cầu của Tổng thống, tôi chấp nhận tiến hành nỗ lực thảo luận cuối cùng với các lực lượng chính trị để tìm kiếm sự ổn định cho đất nước. Tôi sẽ báo cáo với Tổng thống liệu điều này có khả thi hay không vào tối 8/10", Thủ tướng Lecornu thông báo, vài tiếng sau khi nộp đơn xin từ chức.
Ông Lecornu, 39 tuổi, được Tổng thống Macron chỉ định làm Thủ tướng hồi đầu tháng 9 sau khi quốc hội bỏ phiếu bãi nhiệm thủ tướng Francois Bayrou. Tuy nhiên, nội các mới mà ông Lecornu công bố hôm 5/10 đã nhanh chóng vấp phải làn sóng chỉ trích vì "toàn những gương mặt cũ", khiến ông phải nộp đơn từ chức trong chưa đầy một ngày sau.
Quyết định bổ nhiệm gây tranh cãi nhất của Thủ tướng Lecornu là việc cựu bộ trưởng tài chính Bruno Le Maire được đưa vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng. Động thái này vấp phải chỉ trích cả từ phe đối lập lẫn đồng minh của ông Macron, cho rằng đó là dấu hiệu Tổng thống chưa từ bỏ những chính sách gây tranh cãi. Ông Le Maire sau đó đã tuyên bố rút khỏi nội các.
Thủ tướng Pháp Sebastien Lecornu tại Paris ngày 6/10, trước khi đọc tuyên bố từ chức. Ảnh: AP
Một quan chức Điện Elysee cho biết trong trường hợp nỗ lực phút chót của Thủ tướng Lecornu thất bại, Tổng thống Macron sẵn sàng "nhận trách nhiệm". Truyền thông Pháp cho rằng thông điệp này ám chỉ khả năng Pháp tổ chức bầu cử quốc hội trước thời hạn, chỉ hơn một năm sau khi cuộc bầu cử tháng 6/2024 đẩy chính trường vào tình trạng "quốc hội treo" vì không có đảng nào chiếm đa số áp đảo.
Hai người tiền nhiệm của ông Lecornu đều bị quốc hội bãi nhiệm khi tìm cách thúc đẩy chương trình ngân sách theo kiểu "thắt lưng buộc bụng". Tình trạng bất ổn này càng trở nên nghiêm trọng khi nền kinh tế Pháp đang bị nhiều áp lực bủa vây. Tỷ lệ nợ công đã lên mức kỷ lục, đứng thứ ba Liên minh châu Âu (EU), chỉ sau Hy Lạp và Italy, gần gấp đôi quy định 60% GDP của khối.
Cựu thủ tướng Pháp Gabriel Attal, lãnh đạo đảng Phục hưng của ông Macron, thừa nhận rằng bản thân mình cũng không thể hiểu được những quyết định thời gian qua của Tổng thống Pháp. Ông cho rằng "đã đến lúc đất nước thử một con đường khác" sau hàng loạt biến động trên chính trường.
Cảnh sát Pháp giải tán người biểu tình tại Toulouse ngày 3/10. Ảnh: AFP
Một số bộ trưởng mới nhậm chức còn chưa kịp ổn định công việc đã trở thành bộ trưởng lâm thời, duy trì công việc thường nhật trong lúc chờ thành lập chính phủ mới. "Tôi cũng tuyệt vọng với vòng luẩn quẩn này", Bộ trưởng Sinh thái Agnes Pannier-Runacher viết trên X.
Truyền thông Pháp cho rằng khủng hoảng chính trị hiện nay có thể tạo tiền đề cho những biến động lớn trước cuộc bầu cử tổng thống 2027.
Lãnh đạo cực hữu Marine Le Pen đã kêu gọi Tổng thống Macron từ chức và ủng hộ tổ chức bầu cử quốc hội sớm. Chủ tịch đảng cực hữu Mặt trận Quốc gia (RN) Jordan Bardella khẳng định phe mình đã "sẵn sàng cầm quyền", kêu gọi tổ chức bầu cử quốc hội trước thời hạn để ổn định đất nước.
Lãnh đạo cánh tả Jean-Luc Melenchon còn thúc đẩy nghị quyết luận tội Tổng thống Macron, với hơn 100 nghị sĩ ủng hộ. Tổng thống Macron đã nhiều lần tuyên bố không có ý định từ chức trước khi nhiệm kỳ kết thúc vào năm 2027.
Thanh Danh (Theo AFP, ABC)