Chiều 15/10, Phó thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cùng các Phó thủ tướng Trần Hồng Hà, Mai Văn Chính chủ trì cuộc họp với lãnh đạo các bộ, ngành về việc nghiên cứu, xem xét hợp nhất ba chương trình mục tiêu quốc gia. Tham dự có Bộ trưởng Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung, quyền Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cùng lãnh đạo nhiều cơ quan trung ương.
Ba chương trình được Quốc hội phê duyệt trong giai đoạn 2020-2021 gồm: chương trình xây dựng nông thôn mới, chương trình giảm nghèo bền vững và chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong thời gian qua, cả ba chương trình đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện hạ tầng, nâng cao đời sống người dân. Nhiều chỉ tiêu của giai đoạn 2021-2025 đã hoàn thành sớm hoặc vượt kế hoạch, khẳng định tính đúng đắn của chủ trương và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.
Tuy nhiên trong quá trình triển khai, ba chương trình có phạm vi, đối tượng và nội dung đầu tư tương đồng, dẫn đến trùng lặp ở nhiều hạng mục như hạ tầng, sinh kế, đào tạo nghề, hỗ trợ sản xuất. Nhiều xã miền núi vừa thuộc diện nghèo, vừa nằm trong diện xây dựng nông thôn mới nên phải tiếp nhận nhiều nguồn vốn khác nhau, gây khó khăn cho khâu lập kế hoạch, báo cáo và giám sát. Việc triển khai riêng rẽ khiến nguồn lực bị phân tán, giải ngân chậm, làm giảm hiệu quả đầu tư và chưa tận dụng được tính bổ trợ giữa các chương trình.
Các Phó thủ tướng cho rằng việc hợp nhất ba chương trình là hướng đi cần thiết, bảo đảm tính đồng bộ trong quản lý, tránh chồng chéo chính sách, thống nhất tiêu chí và cơ chế đầu tư. Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhận định các chương trình đều hướng tới người dân nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nên cần rà soát và tích hợp nội dung liên quan, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, sinh kế, để phân bổ nguồn lực phù hợp với đặc thù địa phương.
Phó thủ tướng Mai Văn Chính thống nhất chủ trương hình thành một chương trình chung với hai hợp phần: nông thôn mới và giảm nghèo; vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong đó, khu vực dân tộc thiểu số được thiết kế hợp phần riêng với chính sách đặc thù nhằm bảo tồn ngôn ngữ, phong tục, văn hóa, đồng thời lược bỏ nội dung trùng lặp với chương trình khác.
Phó thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: VGP
Kết luận cuộc họp, Phó thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình khẳng định Chính phủ thống nhất với đề xuất tích hợp, nhấn mạnh thuận lợi là rất lớn trong khi các khó khăn đã được nhận diện rõ để có biện pháp khắc phục. Ông yêu cầu việc chuẩn bị đề án hợp nhất phải được thực hiện bài bản, kỹ lưỡng, nhanh nhưng bảo đảm chất lượng, rà soát toàn diện nội dung của ba chương trình và các chương trình mục tiêu khác đang xây dựng.
Nguyên tắc thực hiện là giữ nguyên mục tiêu, đối tượng và chính sách đã được Quốc hội phê duyệt đến năm 2035, chỉ loại bỏ nội dung chồng chéo. Chương trình mới không phải xây dựng lại từ đầu mà tiếp tục kế thừa, do Chính phủ chỉ đạo thống nhất, Bộ Tài chính làm đầu mối tổng hợp, các bộ liên quan tham gia điều phối.
Theo Chính phủ, việc tích hợp sẽ giúp tập trung nguồn lực, phân cấp rõ ràng, giảm gánh nặng thủ tục hành chính và nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước. Mục tiêu là nâng cao đời sống người dân, đặc biệt ở vùng khó khăn, hướng tới giảm nghèo bền vững, phát triển nông thôn hiện đại và bảo tồn bản sắc văn hóa vùng dân tộc thiểu số.
Xuân Hoa