Chủ trì làm việc về xây dựng hành lang pháp lý, chính sách thúc đẩy hình thành và phát triển sàn dữ liệu Việt Nam chiều 1/11, Thủ tướng khẳng định dữ liệu là tài nguyên chiến lược, tư liệu sản xuất mới sau đất đai, lao động, vốn và công nghệ. Có cơ sở dữ liệu thì Việt Nam mới có trí tuệ nhân tạo.
Việt Nam đang có khối lượng dữ liệu khổng lồ nhưng bị phân tán, "ngủ yên chứ chưa được đánh thức, khai thác". Vì vậy, xây dựng và phát triển sàn dữ liệu là nhiệm vụ tất yếu, nhằm bổ sung nguồn lực phát triển kinh tế, xã hội.
Thủ tướng cho biết Việt Nam sẽ hình thành thị trường giao dịch dữ liệu giá trị gia tăng cao, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và doanh nghiệp. Hệ sinh thái dịch vụ dữ liệu sẽ được phát triển để tạo ra những mô hình kinh doanh mới. Nguồn dữ liệu sẽ được chuẩn hóa để phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, góp phần thu hút đầu tư và vốn nước ngoài.
Sàn dữ liệu còn đẩy nhanh quá trình kết nối và tái sử dụng dữ liệu của cơ quan nhà nước, giữa khu vực công và tư, trong và ngoài nước. Đồng thời, việc này còn nâng tầm vị thế Việt Nam trong mạng lưới dữ liệu toàn cầu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chiều 1/11. Ảnh: Nhật Bắc
Tuy nhiên, khung khổ pháp lý khai thác, chia sẻ, giao dịch dữ liệu đang trong giai đoạn đầu, cần hoàn thiện, nhất là về sở hữu, định giá, thương mại hóa và cấp phép hoạt động sàn. Phần lớn dữ liệu chưa được khai thác, kết nối, chia sẻ và thương mại hóa. Thị trường giao dịch manh mún, nhỏ lẻ.
Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu xây dựng sàn giao dịch dữ liệu với lộ trình khoa học, bài bản, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, hoàn thiện dần; không cầu toàn, không nóng vội; nghĩ xa, trông rộng, nghĩ sâu, làm lớn. "Đã làm phải thành công, đồng thời phải quản trị rủi ro", Thủ tướng nói.
Lãnh đạo Chính phủ lưu ý sàn giao dịch dữ liệu không phải là kho hay chợ dữ liệu thông thường chỉ để mua bán thông tin. Sàn phải là nền tảng cung cấp tài nguyên, nâng cao giá trị dữ liệu, giá trị gia tăng của dữ liệu để phục vụ nghiên cứu, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội.
Để vận hành sàn giao dịch dữ liệu, thể chế cần tiên phong, hạ tầng là nền tảng, công nghệ là đột phá, nhân lực là then chốt, hiệu quả là động lực. "Chỉ khi thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, công nghệ hiện đại, tiêu chuẩn thống nhất, nhân lực trình độ cao thì mới hội tụ được các nguồn dữ liệu tin cậy, chất lượng cao để xây dựng, vận hành và phát triển hiệu quả sàn dữ liệu", Thủ tướng nói và yêu cầu tạo mọi điều kiện để các chủ thể tham gia, tránh tình trạng "trên trải thảm, dưới rải đinh".
Cùng với yêu cầu vận hành thử nghiệm sàn giao dịch dữ liệu ngay tháng 11, Thủ tướng yêu cầu quán triệt phương châm 28 chữ: "Dữ liệu lên sàn, Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, thị trường dẫn dắt, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc".
Bộ Công an được giao hoàn thiện thể chế, tạo khung khổ pháp lý đồng bộ, thông thoáng, công khai, minh bạch để vận hành sàn. Trong đó, Thủ tướng lưu ý nghiên cứu cơ chế đặc thù hợp tác công tư về đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản. Các hướng dẫn định giá dữ liệu, xây dựng cơ chế giám sát, kiểm định giá dữ liệu, giải quyết tranh chấp cũng cần hoàn thành trong quý I/2026.
Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ cho các đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức, doanh nghiệp nội địa để hỗ trợ hình thành doanh nghiệp công nghệ chiến lược quy mô lớn, hoàn thành tháng 2/2025.
Bộ Công Thương đảm bảo ổn định nguồn năng lượng, trong đó ưu tiên nguồn xanh, sạch cho trung tâm dữ liệu quốc gia.
"Dữ liệu là một loại tài sản, tài nguyên thì phải tuân thủ quy luật thị trường, có giao dịch và có giá trị gia tăng rất cao. Các bộ, ngành, cơ quan chỉ bàn làm, chỉ bàn tiến, không bàn lùi", Thủ tướng nói.
Vũ Tuân