Diễn biến mới nhất liên quan đến tranh cãi giữa Công ty cổ phần vận chuyển Saigon Tourist (mã STT) và Công ty cổ phần đầu tư và phát triển An Thiện Nhân (An Thiện Nhân) là An Thiện Nhân vừa có đơn thư gửi Ủy ban chứng khoán, Cục thuế TP HCM, Kiểm toán Nhà nước… thông tin về việc STT hạch toán một khoản nợ quá hạn khoảng 5,8 tỷ đồng thành đầu tư dài hạn khác.
Những thông tin này khiến nhiều cổ đông đặt câu hỏi, liệu có hay không những nhập nhằng trong hạch toán kế toán của STT?
Theo thông tin mà Công ty An Thiện Nhân cung cấp, ngày 25/11/2009, STT và Công ty cổ phần ôtô vận tải Vina Đông Dương (Công ty Vina Đông Dương) ký Hợp đồng số 181-09/HĐHTKD về việc mở rộng và phát triển hoạt động kinh doanh bằng xe taxi trên địa bàn TP HCM và ngoài tỉnh, thời hạn từ tháng 5/2009-5/2016.
Sau đó, STT và An Thiện Nhân ký kết hợp đồng nhượng quyền thương mại. Trong quá trình đàm phán, ký kết hợp đồng này, STT không đề cập đến hợp đồng với Vina Đông Dương nói trên, nên An Thiện Nhân không biết. Vì vậy, hai bên đã ký Hợp đồng số 242 và Hợp đồng số 02 về việc mở rộng và phát triển hoạt động kinh doanh bằng xe taxi trong và ngoài địa bàn TP HCM. Trong đó, STT cam kết chỉ nhượng quyền tên thương mại cho An Thiện Nhân, không nhượng quyền tên thương mại cho bất cứ đối tác nào khác.
Tuy nhiên, do có hợp đồng với Vina Đông Dương, nên STT không thể tiến hành việc đăng ký nhượng quyền thương mại với An Thiện Nhân, dẫn đến việc xuất hóa đơn không đúng với nội dung hợp đồng. Khi An Thiện Nhân yêu cầu STT thực hiện đăng ký nhượng quyền thương mại, thì STT đã yêu cầu An Thiện Nhân đàm phán thanh lý hợp đồng với Vina Đông Dương và trả nợ thay Vina Đông Dương, khi đó STT mới đăng ký được với cơ quan Nhà nước.
Do đó, ngày 4/1/2011, An Thiện Nhân đã ký biên bản thỏa thuận với STT số 01/2011/BBTT. Theo đó, số tiền 5,86 tỷ đồng mà Vina Đông Dương nợ STT sẽ được cấn trừ theo hình thức STT mua xe của An Thiện Nhân và An Thiện Nhân có trách nhiệm trợ giúp thu hồi công nợ. Ngày 11/5/2011, STT ký giấy ủy quyền cho An Thiện Nhân giải quyết thu hồi công nợ và thanh lý hợp đồng số 181 với Vina Đông Dương.
STT chưa thu hồi được khoản nợ 5,86 tỷ đồng trên, nhưng trong báo cáo tài chính quý II, STT lại nêu số tiền này đang được sử dụng với danh mục là “đầu tư dài hạn khác”. Thực tế, thỏa thuận mua xe ô tô chỉ là hình thức che giấu khoản nợ quá hạn khoảng 5,8 tỷ đồng, hai bên không ký kết hợp đồng công chứng mua xe, không xác định số lượng xe, đơn giá, không có xuất hóa đơn thanh toán, làm thanh lý hợp đồng để thực hiện các thủ tục về đăng ký xe, sang tên. Việc hoán chuyển khoản nợ đó thành số lượng xe ô tô chưa được thực hiện. Vậy STT căn cứ vào đâu để hạch toán khoản nợ quá hạn khó đòi nói trên vào mục “đầu tư dài hạn khác”?
STT cho biết, năm 2009, Công ty có ký hợp đồng hợp tác với Vina Đông Dương. Trong thời gian hợp tác, phía đối tác nợ STT khoảng 5,8 tỷ đồng. Vì vậy, Vina Đông Dương có thỏa thuận với An Thiện Nhân là: An Thiện Nhân sẽ thanh toán khoản nợ của Vina Đông Dương cho STT và được tiếp nhận quản lý toàn bộ xe taxi liên kết từ STT. Đây là số xe Vina Đông Dương đã quản lý khai thác trong thời gian hợp tác kinh doanh với STT và đã bị STT thu về khi chấm dứt hợp đồng hợp tác với Vina Đông Dương.
Trên cơ sở thỏa thuận này, ngày 4/1/2011, STT đã ký Biên bản thỏa thuận số 01/2011 với An Thiện Nhân. Biên bản ghi nhận những nội dung về đầu tư xe của STT và ủy quyền cho An Thiện Nhân thu hồi hộ công nợ của Vina Đông Dương. Về hình thức thu hồi, STT có đặt mua số lượng xe của An Thiện Nhân tương đương số tiền là 5,86 tỷ đồng. Số tiền mua xe này được quy đổi bằng số tiền công nợ. STT vừa đầu tư xe, vừa ủy quyền cho An Thiện Nhân thu hồi công nợ. Ngoài ra, tại điều 4 của Biên bản, nếu An Thiện Nhân không thu hồi được phần công nợ trên, thì vẫn phải cam kết thanh toán hết cho STT.
Vì vậy, khoản nợ nói trên của Vina Đông Dương với STT đã được An Thiện Nhân chấp nhận thu hồi thay STT để chuyển thành tiền mua xe đầu tư của STT với An Thiện Nhân (theo đúng Biên bản thỏa thuận số 01). Do đó, trong trường hợp này, STT cho rằng, khoản nợ trên được hạch toán vào “đầu tư dài hạn khác” trong báo cáo tài chính là được pháp luật kế toán tài chính cho phép.
Theo Đầu tư chứng khoán