Vài ngày sau làn sóng biểu tình dữ dội nhất nhiều năm qua ở Nepal, những người trẻ lại tổ chức "chiến dịch" mới trên các con phố thủ đô Kathmandu. Lần này, họ mang theo chổi, bao tải và thùng rác, thay vì biểu ngữ.
Trang Setopati của Nepal cho biết nhiều nhóm với hàng trăm tình nguyện viên, chủ yếu là thanh thiếu niên và người ở độ tuổi đôi mươi, từ ngày 10/9 xuất hiện quanh khu vực tòa nhà quốc hội tại New Baneshwar để thu gom rác, quét tro tàn, dọn kính vỡ và gạch đá còn sót lại.
Nơi này từng là tâm điểm các vụ đụng độ bạo lực trong làn sóng biểu tình. Tòa nhà quốc hội Nepal cũng bị người biểu tình quá khích phóng hỏa giữa cao điểm làn sóng bạo loạn.
Hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội cho thấy các nhóm thanh niên bắt đầu công việc ở nhiều nơi trên khắp thủ đô từ sáng sớm, quét dọn vỉa hè, sơn lại các bức tường bị bôi bẩn, vạch kẻ đường và vỉa hè, theo Republica.

Người trẻ Nepal dọn dẹp đoạn đường trước trụ sở Tòa án Tối cao ở thủ đô Kathmandu ngày 10/9. Ảnh: Reuters
Các hãng tin địa phương ghi nhận người trẻ cũng mang trả lại các vật dụng như tủ lạnh, lò vi sóng, quạt điện từng bị cướp trong hỗn loạn. Họ hỗ trợ vá ổ gà, lát lại gạch vỡ ở khu vực cơ quan nhà nước bị phóng hỏa.
Những nhóm tổ chức phong trào dọn dẹp nói họ muốn thể hiện tinh thần trách nhiệm công dân, đồng thời chứng tỏ đợt biểu tình vừa qua là nhằm xây dựng quốc gia, chứ không phá hoại.
Nhiều người trẻ Nepal đã quy trách nhiệm cho "những kẻ cơ hội" lợi dụng biểu tình để kích động bạo loạn. Họ muốn khôi phục hình ảnh phong trào xoay quanh chống tham nhũng, thay vì bị gắn với cướp bóc hay hủy hoại tài sản công.
Một thông báo ngày 9/9 của nhóm điều phối biểu tình Gen Z cũng khẳng định họ phản đối bạo lực và cướp phá, nhấn mạnh mục tiêu "xây dựng một Nepal mới" và kêu gọi người trẻ tiếp tục đấu tranh "trong hòa bình và kỷ luật".
Biểu tình bùng phát ở Nepal hồi đầu tuần trước để phản đối lệnh cấm 26 nền tảng mạng xã hội do chính phủ đưa ra. Dù lệnh cấm được hủy bỏ nhanh chóng, cuộc biểu tình chuyển hướng sang phản đối các quan chức tham nhũng và leo thang thành bạo loạn.

Người dân dọn dẹp đồn cảnh sát ở Bhaktapur ngày 15/9. Ảnh: Reuters
Làn sóng phẫn nộ đã khiến ông K.P. Sharma Oli phải từ chức thủ tướng hôm 9/9. Bốn ngày sau, bà Sushila Karki, cựu chánh án Tòa án Tối cao nổi tiếng kiên quyết chống tham nhũng, được chọn làm thủ tướng lâm thời. Phong trào biểu tình cũng lắng xuống sau khi quân đội Nepal tiếp quản công tác an ninh trên toàn quốc.
Theo Bộ Y tế Nepal, ít nhất 72 người thiệt mạng và hơn 2.100 người bị thương trong các cuộc đụng độ trên khắp cả nước tính đến ngày 15/9.
Bộ Nội vụ Nepal ước tính các cuộc bạo loạn đã gây thiệt hại khoảng 25 tỷ rupee (266 triệu USD), trong đó vụ phóng hỏa khách sạn Hilton Kathmandu đã gây tổn thất 83 triệu USD. Tòa nhà quốc hội và nhiều văn phòng bộ ngành bị thiêu rụi, buộc quan chức phải dựng lều làm việc ngoài trời.
Hơn 20 khách sạn bị hư hại hoặc bị cướp phá, đe dọa ngành du lịch vốn là trụ cột của nền kinh tế, tạo việc làm cho hơn 370.000 lao động. Dinh thự Singha Durbar, biểu tượng lịch sử của Nepal và là nơi đặt văn phòng thủ tướng, cũng bị người dân phóng hỏa. Các trụ sở cảnh sát, tòa án và cơ quan báo chí cũng bị tấn công.
Trong phát biểu nhậm chức, bà Karki nói đợt biểu tình đã gây ra "tổn thất nhân mạng và tài sản vô cùng to lớn". Nữ thủ tướng lâm thời đầu tiên trong lịch sử Nepal cam kết lập kế hoạch tái thiết và tổ chức tổng tuyển cử sau vòng 6 tháng.
Thanh Danh (Theo SCMP, ABC, Independent)