"Câu trả lời là có", Eric Trappier, giám đốc điều hành tập đoàn máy bay Dassault Aviation của Pháp, cho biết hôm 23/9 khi được hỏi liệu doanh nghiệp này có thể tự phát triển tiêm kích thế hệ 6 hay không.
"Tôi không bận tâm nếu phía Đức phàn nàn. Nếu họ muốn tự làm, cứ để họ làm", ông nói thêm.
Đức, Pháp và Tây Ban Nha hồi năm 2017 khởi động dự án Hệ thống Chiến đấu Trên không Tương lai (FCAS), nhằm chế tạo tiêm kích thế hệ 6 thay thế dòng Rafale và Typhoon trong biên chế không quân 3 nước.
Tuy nhiên, dự án đang bị đình trệ do bất đồng giữa Dassault và Airbus, hãng đại diện cho lợi ích của Đức trong chương trình. Phía Đức cáo buộc Dassault muốn trở thành lãnh đạo duy nhất của dự án, khiến FCAS không thể bước sang giai đoạn tiếp theo.
Ông Trappier tại lễ khánh thành một nhà máy của Dassault Aviation tại Cergy, Pháp hôm 23/9. Ảnh: AFP
Ông Trappier khẳng định Dassault "hoàn toàn cởi mở" về hợp tác, trong đó có cả với Đức, song nhấn mạnh rằng doanh nghiệp Pháp cũng có thể đơn độc phát triển tiêm kích thế hệ 6. "Chúng tôi biết cách làm mọi thứ từ A đến Z và đã chứng minh được điều đó trong suốt 70 năm qua. Chúng tôi có kỹ năng", ông nói.
Giám đốc điều hành Dassault cũng nhắc lại mong muốn được giao quyền lãnh đạo dự án FCAS. "Hãy trao cho chúng tôi quyền điều hành chương trình. Về mặt quản trị, tôi không chấp nhận có tới ba người ngồi quanh bàn để quyết định mọi khía cạnh kỹ thuật của máy bay", ông nói.
Lãnh đạo hãng máy bay Pháp cho biết vẫn chưa tìm được giải pháp xử lý bất đồng, phàn nàn rằng đầu mối liên hệ phía Airbus là một quản lý người Đức chứ không phải người đồng cấp Guillaume Faury.
Trong khi đó, đại diện Airbus cũng bày tỏ hoài nghi về khả năng Dassault tiếp tục tham gia dự án. "Tôi tin FCAS vẫn sẽ tiếp tục được triển khai mà không có Dassault. Có nhiều đối tác phù hợp và hấp dẫn hơn ở châu Âu", Thomas Pretzl, chủ tịch hội đồng lao động của Airbus Defence & Space, cho hay.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Friedrich Merz đều bày tỏ ủng hộ dự án FCAS, song căng thẳng giữa Dassault và Airbus đang gây tổn hại đến nỗ lực hợp tác. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius tháng trước kêu gọi Pháp sớm gỡ thế bế tắc của chương trình, nhấn mạnh dự án "không thể tiếp tục trì hoãn thêm".
Trong chuyến thăm Madrid tuần trước, Thủ tướng Merz cho biết Đức và Tây Ban Nha muốn cố gắng đạt được giải pháp từ giờ đến cuối năm nay. "Tình hình hiện tại không khả quan và chúng tôi chưa đạt được tiến triển nào trong dự án này", ông nói.
Bộ Quốc phòng Pháp tuần trước tuyên bố nước này và Đức vẫn quyết tâm hợp tác với Tây Ban Nha để thực hiện chương trình FCAS. Đại diện ba nước dự kiến họp tại Berlin vào tháng 10 để tìm cách tháo gỡ những bất đồng liên quan dự án.
Mô hình tiêm kích FCAS trưng bày tại Paris, Pháp, năm 2020. Ảnh: Reuters
FCAS được khởi xướng nhằm tăng cường năng lực tự chủ về quốc phòng của châu Âu, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng sau khi Nga phát động chiến dịch tại Ukraine. Giới quan sát ước tính các nước sẽ tiêu tốn khoảng 118 tỷ USD để phát triển mẫu tiêm kích mới và công nghệ đi kèm trong dự án. Phi cơ dự kiến đi vào hoạt động từ năm 2040.
Pháp, Đức, Tây Ban Nha muốn đẩy nhanh tiến độ do phải chịu áp lực cạnh tranh từ Chương trình Tác chiến Trên không Toàn cầu (GCAP), dự án hợp tác giữa Anh, Italy và Nhật Bản nhằm phát triển tiêm kích thế hệ 6. Mẫu phi cơ này được đặt mục tiêu đưa vào biên chế từ năm 2035.
Phạm Giang (Theo AFP, Reuters)