Vấn nạn bắt đầu từ một vụ việc vào cuối tháng 7 khi một CĐV ném đồ chơi tình dục xuống sân. Sự cố tưởng như riêng lẻ, không có hệ thống này đã kéo theo hàng loạt tai nạn tương tự, gây phẫn nộ cho các VĐV, HLV và cả bình luận viên.
Nhận trách nhiệm về chuỗi hành động kể trên là một nhóm chế hình ảnh hài hước (meme) dựa trên tiền điện tử. Điều này hé lộ một góc nhìn kỳ lạ về văn hóa của thế hệ GenZ với mong muốn lan truyền quan điểm nhưng bất chấp hậu quả, đồng thời cho thấy sự phân biệt và kỳ thị giới tính vẫn còn tồn tại trong giới thể thao nữ.
Vật thể lạ được ném xuống sân với tần suất ngày càng nhiều ở WNBA trong hai tháng gần đây. Ảnh: CNN
Liên quan đến vụ việc, Reuters và CNN đưa tin hai người đàn ông, 23 và 18 tuổi, đã bị bắt giữ vì những cáo buộc gây rối trật tự, có hành vi khiếm nhã nơi công cộng và xâm phạm trái phép. Vấn nạn tại WNBA đã trở thành chủ đề châm biếm của nhiều tờ báo lớn tại Mỹ, trong khi những cá nhân trong làng bóng rổ cảm thấy bị xúc phạm nghiêm trọng.
"Hàng thế kỷ trôi qua nhưng phụ nữ vẫn trở thành mục tiêu trong những vấn đề tình dục", HLV đội Minnesota Lynx Cheryl Reeve nói. "Đây là phiên bản mới nhất về sự phỉ báng. Chẳng có gì buồn cười ở đây cả. Chúng tôi không phải là trò đùa".
WNBA không xa lạ gì với những hành động phân biệt giới tính hay chủng tộc. Trong lúc giải đấu cố gắng cởi mở và coi trọng sự đa dạng, đặc biệt với phụ nữ da màu, việc này cũng khiến WNBA bị cuốn vào cuộc chiến văn hóa Mỹ khi tổ chức này ngày càng mở rộng quy mô và nổi tiếng hơn. Nhiều ý kiến cho rằng vấn nạn ném đồ chơi tình dục vào giữa trận đấu là biểu hiện mới nhất của điều đó.
"Các VĐV nữ chỉ đang làm công việc của mình, là chơi bóng rổ. Vì vậy, những người ném vật thể xuống sân là đang quấy rối phụ nữ nơi làm việc", trợ lý giáo sư Mariel Barnes của Đại học Wisconsin-Madison trả lời CNN. "Những sự việc thế này cho thấy xã hội vẫn còn kỳ thị và thù ghét phụ nữ, nhất là những phụ nữ thành đạt. Đó chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, với làn sóng phản ứng dữ dội hơn đang nhắm vào phụ nữ trong xã hội hiện đại".
Trong sự vụ tại WNBA, đứng sau là một nhóm chuyên tạo meme liên quan đến tiền điện tử. Đại diện nhóm này nói với tờ USA Today rằng, các thành viên bắt đầu ném những vật phẩm màu xanh lá cây xuống sân với mục đích giới thiệu một loại meme mới có tên gọi đặt theo một loại đồ chơi tình dục.
Trước khi thực hiện vụ việc đầu tiên vào ngày 29/7, những thành viên trong nhóm đã trò chuyện, gửi cho nhau các hình ảnh về meme mới và thảo luận xem trò đùa này sẽ xuất hiện ở trận đấu nào tại WNBA. Họ hy vọng hành động của nhóm sẽ lan truyền mạnh mẽ. Và khi món đồ chơi bị ném vào sân trong chiến thắng của Golden State Valkyries trước Atlanta Dream, nhóm người này tỏ ra vô cùng phấn khích.
Kể từ đó, ba món đồ chơi tình dục khác đã xuất hiện trên sân trong các trận đấu của WNBA, chưa tính hai đồ vật khác bị ném ra nhưng không rơi vào sân. Cảnh sát đã bắt hai người liên quan. Xác nhận với CNN, nhóm "cầm đầu" cho biết một người đàn ông bị giam giữ là thành viên trong cộng đồng, người còn lại thì muốn bắt chước.
Không chỉ liên quan đến vấn đề giới, những vụ việc đáng tiếc lặp đi lặp lại này còn đang khuyến khích một hoạt động trực tuyến đầy rẫy cạm bẫy khác trong giới trẻ Mỹ, đó là cá cược. Trên trang Polymarket, không ít người bỏ ra hơn 460.000 USD vào khả năng có một món đồ chơi tình dục khác xuất hiện trong những trận đấu tới. Một trang web khác thậm chí còn nhận đặt cược vào màu sắc của đồ vật tiếp theo được ném ra.
Trên mạng xã hội X, người dùng - tên trùng với người đã nói chuyện với ESPN và USA Today – đã đăng ảnh chụp màn hình về việc thắng 20.000 USD trong một lần cược liên quan. Theo cá nhân giấu danh tính này, nhóm của họ muốn thu hút sự chú ý để phản đối tình trạng bất ổn trên thị trường tiền điện tử, đồng thời "nâng cao nhận thức về văn hóa meme". Đại diện nhóm bác bỏ mọi ý kiến cho rằng hành động của mình là thiếu tôn trọng các nữ VĐV hay cố ý nhắm vào phụ nữ.
Nhóm này cũng cho biết họ hướng đến nhiều giải đấu khác, gồm cả sự kiện thể thao của nam, điển hình là việc tìm cách đưa hình ảnh một món đồ chơi tình dục lên truyền hình trong một trận đấu tại giải bóng chày MLB, đồng thời ám chỉ sẽ không dừng lại.
Với WNBA, bên cạnh động thái kịch liệt lên án, ban tổ chức đã ra thông báo chính thức về việc bất kỳ khán giả nào bị phát hiện ném đồ chơi tình dục vào trong sân sẽ bị truy tố và cấm đến sân. Uỷ viên WNBA Cathy Engelbert gọi đây là hành vi không thể chấp nhận được và khẳng định "kẻ phá hoại sẽ bị kết án ở mức độ trọng tội".
Về phía các VĐV, một số tỏ ra bối rối, số khác thậm chí còn đùa châm biếm về tình huống, trong khi một nhóm cầu thủ hết sức bức xúc. Trung phong Elizabeth Williams của đội Sky phát biểu trước các phóng viên: "Hành động rất thiếu tôn trọng. Tôi thực sự không hiểu ý nghĩa của việc làm này. Thật sự rất trẻ con. Dù ai đang làm hay nghĩ sẽ làm, hãy trưởng thành lên đi".
Sau cùng, điều các nữ VĐV lo ngại nhất không hẳn là vấn đề phân biệt giới, mà là sự an toàn lúc thi đấu khi những vật thể lạ vẫn cứ chực chờ rơi xuống sân.
Vy Anh