Sốt rét đã làm suy tàn đế chế La Mã
![]() |
| Bộ xương của em bé được nghiên cứu. |
Lần đầu tiên, dấu vết về bệnh sốt rét đã được xác định rõ trong bộ xương của một em nhỏ, được chôn tại nghĩa địa của người La Mã cách đây hơn 1.500 năm. Phát hiện này bổ sung vào giả thuyết cho rằng đã từng có một dịch sốt rét chết người bùng nổ vào thế kỷ thứ 5 sau Công nguyên, có thể đã góp phần gây nên sự sụp đổ của đế chế La Mã.
Áp dụng một công nghệ mới, các nhà nghiên cứu tại Đại học Manchester (Anh) đã phân lập được các mẫu ADN nhỏ từ xương chân của một đứa trẻ 3 tuổi. ADN này giống tới 98% với ADN của ký sinh trùng sốt rét falciparum, loại ký sinh trùng ác tính mạnh nhất trong 4 loại gây bệnh sốt rét trên người hiện nay. Từ đó, các nhà khoa học kết luận rằng bệnh sốt rét đã gây nên cái chết của em nhỏ này. ADN của ký sinh trùng sốt rét đã nằm lại trong xương của em cho đến hôm nay.
Lần lại quá khứ
![]() |
| Một di tích của thành La Mã cổ đại ở Rome, Italia. |
Một cuộc khai quật trước đó do một nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế tiến hành cũng cho kết quả tương tự. Vào đầu thập kỷ 90, tiến sĩ Soren và các cộng sự đã khai quật một ngôi mộ tập thể và tìm ra hơn 50 bộ xương trẻ em. Đây là dấu tích còn lại của các em bé bị chết ngay sau khi sinh hoặc chết sớm. Một vài bộ xương lớn tuổi hơn còn có các lỗ rỗng và trên bề mặt sọ có nhiều vết lõm. Đây có thể là kết quả của một căn bệnh truyền nhiễm như bệnh sốt rét. Ký sinh trùng falciparum hiện được biết là nguyên nhân gây nên sẩy thai và tử vong ở trẻ nhỏ. Nó cũng thường gây ra di chứng là các lỗ rỗng trong xương.
Từ kết luận này và các bằng chứng gián tiếp khác, tiến sĩ Soren đã đưa ra giả thiết cho rằng dịch sốt rét có thể là nguồn gốc của những ngôi mộ tại thành Rome.
Bích Hạnh (theo New York Times, 20/2).

