![]() |
Bà Chu Thị Xuyến. |
- Thưa bà, xuất phát từ lý do gì mà Hội kế hoạch hóa gia đình lại tổ chức chương trình "Sức khỏe và vẻ đẹp học đường"?
- Xuất phát từ thực tế tỷ lệ sinh hoạt tình dục trước hôn nhân trong học sinh, sinh viên ngày càng gia tăng, nạo hút thai trong giới trẻ ngày càng nhiều, tình trạng sống thử như vợ chồng ở các ĐH đang có nguy cơ lan rộng. Thực trạng trên không chỉ làm xói mòn đạo đức, nếp sống tốt đẹp trong một bộ phận học sinh, sinh viên mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe, học tập, đến chất lượng nguồn nhân lực của đất nước...
Một nghiên cứu ở Hà Nội và TP HCM cho thấy, tuổi sinh hoạt tình dục lần đầu đã giảm từ 19 những năm trước đây xuống còn 14,5. Một trong số nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là học sinh, sinh viên không được truyền thông và tư vấn về những vấn đề nhạy cảm như giáo dục giới tính.
- Qua 29 buổi tư vấn, bà đánh giá thế nào về sự hiểu biết của học sinh, sinh viên về giới tính?
Từ tháng 4 đến hết tháng 12, Hội Kế hoạch hóa gia đình, Hội sinh viên Việt Nam và Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức chương trình truyền thông tư vấn "Sức khỏe và vẻ đẹp học đường" ở 100 đại học, cao đẳng và trung học phổ thông. Mục tiêu là hết năm 2005 tiếp cận được 70.000 học sinh viên của 37 tỉnh thành để cung cấp thông tin, dịch vụ về những vấn đề liên quan đến phát triển giới tính, tâm sinh lý, tình bạn, tình yêu, hôn nhân và sức khỏe sinh sản, phòng chống thai ngoài ý muốn, chống nhiễm HIV/AIDS và tệ nạn xã hội. |
- Lâu nay chúng ta cứ nghĩ ở bậc đại học, sinh viên đã tìm hiểu và "rành" về giới tính, nhưng chúng tôi thực sự ngạc nhiên bởi nhiều em hỏi rất ngây ngô, chứng tỏ hiểu biết về giới tính gần như chưa có gì. Ví dụ một sinh viên Cao đẳng Y tế ở TP HCM hỏi núm vú đen có phải là biểu hiện của ung thư, hay một sinh viên hỏi "cháu có nhu cầu sinh hoạt tình dục và thấy cần phải giải thoát cho mình bằng cách thủ dâm. Tuy nhiên, gia đình rất kỳ thị về cái đó, nên cháu phải giải quyết thế nào". Đặc biệt, có nữ học sinh THPT cho biết đã mắc bệnh giang mai và hiện hoang mang không biết chữa thế nào. Có em hỏi cháu 2,5 tháng bị tắt kinh, ngực căng đau, thế có phải là chửa rồi không...
- Trong giới sinh viên, hiện tồn tại xu hướng sống thử. Vấn đề này được đề cập trong các buổi tư vấn như thế nào thưa bà?
- Đây là vấn đề được bàn thảo rất sôi nổi. Nhiều sinh viên thẳng thắn thừa nhận sống thử đang trở thành trào lưu, gần như đại học nào cũng có. Một số ghi nhận là sinh viên sống thử sẽ tiết kiệm được chi phí thuê nhà, tiền ăn uống, đáp ứng nhu cầu tình cảm, giải tỏa ức chế sinh lý. Tuy nhiên, các em vẫn băn khoăn là sống thử được hay là mất? Được và mất cái gì?
- Vậy bà đã trả lời như thế nào với câu hỏi về sống thử?
- Nhà tư vấn đã đưa ra những câu chuyện để học sinh, sinh viên tự quyết định. Ví dụ tại một buổi tư vấn, tiến sĩ tâm lý Trương Thị Bích Hà, Giám đốc Trung tâm Tư vấn truyền thông sức khỏe sinh sản và phát triển cộng đồng, đã kể chuyện một đôi vợ chồng, anh chàng 28 tuổi lấy một cô vợ rất xinh đẹp, vừa tốt nghiệp đại học. Cả hai rất đẹp đôi, người ngoài nhìn họ như một mẫu mực của hạnh phúc gia đình. Tuy nhiên, người chồng đã rất đau khổ tìm đến nhà tư vấn vì gần đây anh bị lãnh cảm, không thể yêu nổi vợ. Lý do anh mới biết vợ từng sống như vợ chồng với một bạn học suốt 2 năm. Anh chồng cho rằng không thể hàn gắn với vợ.
- Bà có thể phân tích cụ thể hơn về cái được và cái mất của lối sống thử?
- Sống thử được ít, song mất mát rất lớn, nhất là đối với phụ nữ. Kết quả một cuộc điều tra khảo sát phục vụ cho công trình nghiên cứu của tôi ở bên Trung ương Đoàn thì 80% nam giới sau khi làm bạn tình có thai đã bỏ chạy. Lý do một phần họ thiếu trách nhiệm, song phần lớn là hoảng sợ.
Bạn trai bỏ chạy đẩy bạn nữ vào trạng thái khủng hoảng, nhiều người rơi vào trầm cảm, niềm tin về con người, tình yêu lý tưởng bị sụp đổ. Các bạn nữ trót sống thử rất khó tìm được người đồng cảm, chia sẻ. Nếu họ có kết hôn thì cũng nơm nớp lo sợ chồng mình phát hiện. Những chấn thương tâm thần này khó chữa hơn nhiều chấn thương về thể xác.
Về mặt sức khỏe, có người sau khi nạo hút thai để lại vô sinh, hoặc bị mắc các bệnh lây qua đường tình dục và hiện nay đe dọa rất lớn là HIV/AIDS. Một cái mất nữa là những sinh viên sống thử chắc chắn không thể học tập tiến bộ, tương lai sự nghiệp bị ảnh hưởng.
- Tuy nhiên thực tế sống thử đã không còn là cá biệt. Vậy với tư cách là nhà xã hội học, bà có thể đưa ra lời khuyên nào cho những người đang sống thử?
- Nếu thực sự đã sống thử thì nên cân nhắc tất cả cái được và mất rồi quyết định. Quan điểm cá nhân tôi là không nên tiếp tục duy trì lối sống như vậy vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tâm lý, học tập, hạnh phúc gia đình. Nếu trường hợp bạn nữ có thai ngoài ý muốn thì phải đến các cơ sở y tế để giải quyết để tránh những hậu quả đau lòng như vô sinh.
- Nhiều bậc cha mẹ choáng váng khi biết con mình đang có cuộc sống thử từ đó dẫn đến những hành vi tiêu cực. Theo bà các bậc phụ huynh cần phải có cách giải quyết như thế nào cho phù hợp?
- Cha mẹ là thày giáo đầu tiên dạy con về giới tính, là cố vấn cho con trong suốt cả cuộc đời. Nếu có điều kiện thì từ 10 tuổi bắt đầu giáo dục giới tính. Nếu không thì phải tập trung vào lứa tuổi 14-19, khi tâm sinh lý trẻ thay đổi nhiều nhất.
Trường hợp biết con sống thử thì cha mẹ phải bình tĩnh, không chì chiết, đẩy con xa gia đình. Hãy khuyên bảo con không nên tiếp tục sống thử, nhưng chớ nói theo kiểu áp đặt rằng phải làm cái này, không được làm cái kia. Biện pháp tốt nhất là giáo dục một cách thân thiện, chia sẻ, thấu hiểu.
- Bà đánh giá thế nào về vai trò giáo dục giới tính của gia đình và nhà trường hiện nay?
- Giáo dục giới tính phải đi theo một quy trình, trước hết là cung cấp thông tin đủ, đúng và hấp dẫn để nâng cao nhận thức cho học sinh, sinh viên. Sau đó người tiến hành giáo dục phải phát động, giúp học sinh, sinh viên thay đổi hành vi và chính các em phải ra quyết định. Hiện nay ở nhà trường giáo dục giới tính thường bị lồng ghép vào môn đạo đức, sinh học, rất khô cứng. Trong khi nó xứng đáng là một môn học độc lập.
Với gia đình, hiện nay giáo dục giới tính rất yếu do cha mẹ không hiểu về sự phát triển tâm sinh lý tuổi dậy thì. Mặt khác, cha mẹ hiện nay còn thiếu môi trường xã hội thuận lợi, còn mải mê làm ăn, thiếu thời gian dành cho con. Ở phương Tây, con 14 tuổi đi chơi, cha mẹ cho con bao cao su, uống thuốc tránh thai, nhưng ở Việt Nam thì không chấp nhận chuyện đó. Thực ra mình không thể âu hóa được, nhưng đảm bảo an toàn tình dục, giúp con phát triển lành mạnh thì nên làm.
Như Trang thực hiện
Bạn nghĩ gì về sống thử trong sinh viên? Hãy gửi ý kiến về đây.