Sau khi các nhà nghiên cứu Nam Phi thông báo cho giới chức y tế thế giới về biến chủng Omicron hồi tháng 11/2021, Omicron nhanh chóng trở thành tâm điểm lo lắng toàn cầu. Biến chủng lây lan khắp Nam Phi với tốc độ kinh hoàng, biến quốc gia này thành tâm dịch chỉ trong vài ngày, nhưng sau đó không gây ra quá nhiều biến động.
Theo phóng viên Debora Patta của CBS, ở ngoại ô thủ đô Johannesburg tuần này, các nhà hàng hoạt động nhộn nhịp trở lại, giao thông tiếp tục tắc nghẽn và thành phố tấp nập.
Patta và nhóm của cô đã theo dõi tình hình ở khu điều trị Covid-19 tại một bệnh viện tỉnh Gauteng, trong đó có thủ đô Johannesburg và thủ đô Pretoria, trong suốt đại dịch. 6 tháng trước, trong làn sóng biến chủng Delta, bệnh viện bị quá tải. Phòng chăm sóc tích cực và oxy cạn kiệt, còn tỷ lệ bệnh nhân tử vong tăng vọt.
"Y tá cũng là con người, nên nhìn thấy bệnh nhân chết như vậy thực sự rất khổ tâm", y tá Justice Mangala khi đó cho biết.
Tuy nhiên, trong sóng Omicron, bệnh viện hoàn toàn khác. Một nửa giường bệnh vẫn trống, rất ít bệnh nhân cần oxy và nhân viên y tế chịu áp lực ít hơn rất nhiều.
Lần này, Mangala nói với Patta rằng anh số ca tử vong trong khu điều trị của mình "chỉ đếm trên đầu ngón tay". "Tôi cảm thấy thoải mái một chút," anh nói, "Bây giờ chúng tôi đã có tuyến phòng thủ thứ hai, đó là vaccine. Một bước ngoặt trong đại dịch này".
Nhân viên y tế tiêm vaccine Covid-19 cho người dân ở Johannesburg, Nam Phi hôm 9/12/2021. Ảnh: Reuters.
Theo giáo sư chuyên khoa tiêm chủng Shabir Madhi, vaccine kết hợp với tỷ lệ nhiễm cao trước đó đã tăng cường khả năng miễn dịch tổng thể của người dân Nam Phi, làm giảm đáng kể tỷ lệ ca nặng và tử vong trong làn sóng Omicron.
"Sóng Omicron hiện chiếm chưa đến 5% tổng số ca tử vong do Covid-19 ở Nam Phi kể từ khi đại dịch bắt đầu", Madhi nói, thêm rằng dù nhiều biến chủng mới sẽ xuất hiện, giai đoạn nguy nan nhất của đại dịch với số ca tử vong kinh hoàng có thể đã kết thúc. "Tôi lạc quan rằng chúng ta đã đạt đến bước ngoặt trong đại dịch này. Những gì chúng tôi trải qua trong ba đợt sóng đầu tiên ở Nam Phi đã không tái diễn".
Một số nước tỏ ra thận trọng, cảnh báo thế giới không nên phụ thuộc quá nhiều vào dữ liệu y tế của Nam Phi, lưu ý khác biệt về dân số trẻ và tỷ lệ lây nhiễm cao đã thúc đẩy khả năng miễn dịch ở quốc gia này. Tuy nhiên, điều đó đi kèm với cái giá phải trả: Omicron không gây ra nhiều ca tử vong, nhưng Nam Phi đã mất khoảng 94.000 người trong các làn sóng Covid-19 trước đây, con số đáng kể ở quốc gia gần 60 triệu dân.
Tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn y tế Nhà Trắng, hôm 17/1 cho rằng Omicron có phải dấu chấm hết cho đại dịch hay không vẫn là "câu hỏi mở". "Tôi hy vọng như vậy, nhưng trường hợp đó chỉ xảy ra nếu không có thêm biến chủng mới có thể né tránh phản ứng miễn dịch của biến chủng trước đó", ông nói.
Tổng y sĩ Mỹ Vivek H. Murthy nhấn mạnh nhiều nơi trên khắp nước Mỹ vẫn chứng kiến ca nhiễm, ca nhập viện tăng nhanh chóng và Mỹ chưa đạt đỉnh dịch trong những ngày tới.
Dù vậy, những gì diễn ra ở Nam Phi không phải cá biệt. Ở Anh, có những dấu hiệu cho thấy sóng Omicron đang đi đến hồi kết khi ca nhiễm giảm mạnh những ngày gần đây và ca tử vong không tăng đột biến. Các nhà khoa học lạc quan rằng chẳng bao lâu nữa, Covid-19 có thể được coi là bệnh đặc hữu ở Anh.
Giáo sư Julian Hiscox, người đứng đầu bộ phận bệnh truyền nhiễm và sức khỏe toàn cầu tại Đại học Liverpool, Anh, đồng thời là thành viên ban cố vấn y tế của chính phủ Anh, cho rằng "bây giờ là khởi đầu cho cái kết của đại dịch, ít nhất là ở Anh".
"Tôi nghĩ cuộc sống năm 2022 sẽ gần như trở lại trước đại dịch", ông cho hay. "Biến chủng mới có xuất hiện cũng sẽ giống như bất kỳ loại virus corona gây cảm lạnh thông thường nào khác, chúng ta sẽ cảm thấy khó chịu và hơi đau đầu, sau đó sẽ ổn".
Trong khi ca nhiễm, nhập viện và tử vong vẫn tăng nhanh ở nhiều vùng nước Mỹ, thành phố New York, một trong những nơi đầu tiên trên cả nước bị ảnh hưởng nặng nề bởi Omicron, cho thấy bức tranh ngược lại. Do đường cong dịch bệnh ở New York gần giống tình hình ở Nam Phi và Anh, ngày càng nhiều người hy vọng tin tốt từ Johannesburg sẽ là điềm báo tốt lành, ít nhất đối với Mỹ.
Huyền Lê (Theo CBS)