"Australia và New Zealand không nên lo ngại việc cảnh sát Trung Quốc hỗ trợ Lực lượng Cảnh sát Hoàng gia Solomon. Chính sách ngoại giao hẹp hòi, mang tính cưỡng ép nhằm vào mối quan hệ Trung Quốc - Quần đảo Solomon là không thân thiện", Thủ tướng Sogavare nói với phóng viên tại thủ đô Honiara ngày 17/7, sau khi trở về từ chuyến thăm Trung Quốc.
Trong chuyến thăm ngày 9 đến 15/7, Thủ tướng Sogavare ký loạt thỏa thuận với Bắc Kinh, trong đó cho phép cảnh sát Trung Quốc hiện diện tại Quần đảo Solomon đến năm 2025. Mỹ, Australia và New Zealand bày tỏ không hài lòng, kêu gọi Bắc Kinh công khai chi tiết thỏa thuận để xoa dịu những lo ngại.
"Đây chẳng qua là sự can thiệp của các quốc gia bên ngoài vào công việc nội bộ của chúng tôi", ông Sogavare nói thêm.
Thủ tướng Solomon Manasseh Sogavare trong chuyến thăm Bắc Kinh, Trung Quốc ngày 11/7. Ảnh: AFP
Trung Quốc đã chào đón nồng nhiệt lãnh đạo Solomon, người quyết định cắt quan hệ ngoại giao với đảo Đài Loan năm 2019 để thiết lập quan hệ với Bắc Kinh. Trung Quốc cũng công bố khoản viện trợ và đầu tư lớn vào quốc đảo.
Theo Thủ tướng Sogavare, một số quốc gia đã trì hoãn hỗ trợ tài chính cho Quần đảo Solomon, khiến nước này "gặp khó khăn" về ngân sách năm 2023.
"Tôi thực sự vui mừng thông báo Trung Quốc đã tăng cường và cam kết đáp ứng sự thiếu hụt này bằng cách cung cấp hỗ trợ ngân sách cần thiết cho năm 2023" dưới dạng các dự án, nhưng không đưa ra thông tin chi tiết.
Thủ tướng Solomon bị phe đối lập trong nước chỉ trích vì ký thỏa thuận với Trung Quốc, cũng như chi phí cho chuyến công du tới Bắc Kinh. Lãnh đạo phe đối lập Matthew Wale cho biết tài liệu tài chính cho thấy Solomon đã chi khoản tiền lớn để cử phái đoàn 30 người đến Trung Quốc, trong đó có một số người "chỉ đi với tư cách du khách".
Tuy nhiên, ông Sogavare nhấn mạnh "phần lớn chi phí" chuyến đi do Trung Quốc và các lãnh đạo doanh nghiệp tham gia phái đoàn chi trả. "Chi phí chuyến đi là hạt cát giữa sa mạc so với những lợi ích mà nó mang lại", ông cho hay.
Là quốc gia có 700.000 dân, được tạo thành từ 6 đảo lớn và khoảng 900 đảo nhỏ, Quần đảo Solomon đã chứng kiến nhiều biến động chính trị và khủng hoảng kinh tế. Australia, New Zealand và các quốc đảo Thái Bình Dương khác đã triển khai lực lượng phản ứng nhanh để giúp quần đảo này khôi phục trật tự.
Năm ngoái, Trung Quốc và Solomon ký thỏa thuận an ninh bí mật, có thể cho phép lực lượng quân sự của Trung Quốc hiện diện ở Nam Thái Bình Dương. Tuy nhiên, chính phủ của ông Sogavare bác đồn đoán cho rằng Trung Quốc sẽ xây căn cứ quân sự trong khu vực.
Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)