Theo Fritz và Shelton, hệ thống phân phối tiền thưởng hiện nay tại các giải Grand Slam đang tồn tại sự chênh lệch lớn, khi các tay vợt – những người trực tiếp tạo nên sức hút và doanh thu cho giải – chỉ nhận được khoảng 13 đến 15% tổng doanh thu, trong khi tại các giải đấu ATP và WTA khác, con số này thường đạt từ 20 đến 22%.
"Chúng tôi không đòi hỏi điều gì vượt quá khả năng của họ," Fritz nói khi dự giải Paris Masters tuần qua. "Điều chúng tôi muốn là sự công bằng. Các giải Grand Slam đang thu lợi khổng lồ từ công sức và hình ảnh của các tay vợt, nhưng phần thưởng dành cho chúng tôi chưa phản ánh đúng giá trị đó".
Ý kiến của Fritz được Sinner ủng hộ. Tay vợt Italy từng nằm trong top 10 người gửi đề xuất đến các giải Grand Slam vào tháng 8/2025, vạch ra một loạt cải cách sau các cuộc họp ở Roland Garros và Wimbledon. Sinner cùng những tên tuổi hàng đầu như Aryna Sabalenka và Coco Gauff không hài lòng với phản hồi từ hai Grand Slam này. Họ sau đó yêu cầu một cuộc họp khác ở Mỹ Mở rộng nhưng bị từ chối.
Sinner (phải) bắt tay Shelton, sau trận bán kết Australia Mở rộng 2025, trên sân Rod Laver, Melbourne hồi tháng 1 năm nay. Ảnh: Reuters
Báo The Independent dẫn số liệu từ Wimbledon 2024 cho thấy, tổng tiền thưởng của giải là khoảng 65 triệu USD, trong khi doanh thu đạt mức ấn tượng 535 triệu USD – tức là các tay vợt chỉ nhận được chưa đến 12,5% giá trị mà giải đấu thu về. Cả bốn Grand Slam đều tăng quỹ thưởng hàng năm, riêng Wimbledon tăng gấp đôi trong 10 năm, nhưng con số vẫn khiêm tốn so với doanh thu khổng lồ.
Fritz và Shelton cho rằng phần lớn lợi nhuận còn lại được giữ lại cho ban tổ chức, đối tác truyền hình và các hoạt động thương mại khác, trong khi tầng lớp tay vợt xếp hạng thấp hơn – những người phải tự chi trả vé máy bay, huấn luyện viên và chi phí thi đấu – lại phải vật lộn để duy trì sự nghiệp.
"Không phải ai cũng là Novak Djokovic hay Carlos Alcaraz", Shelton nói. "Rất nhiều tay vợt nằm ngoài top 100 phải chọn giữa việc đầu tư cho mùa giải mới hay trả tiền thuê nhà. Quần vợt cần một hệ thống chia sẻ công bằng hơn để nuôi dưỡng tài năng, không chỉ tôn vinh những người đã ở đỉnh cao".
Hiệp hội các tay vợt chuyên nghiệp (Professional Tennis Players Association – PTPA), trong đó Fritz và Shelton là những tiếng nói tích cực, đã nhiều lần gửi kiến nghị đến các ban tổ chức Grand Slam. Tuy nhiên, theo họ, phản hồi nhận được chỉ là sự im lặng.
PTPA, tổ chức do Novak Djokovic đồng sáng lập năm 2020, khẳng định yêu cầu của họ không nhằm "tăng tiền cho người giàu", mà là tạo ra cấu trúc tiền thưởng hợp lý, giúp những tay vợt có thu nhập thấp vẫn có thể sống được bằng nghề. Tổ chức này cũng đề xuất bổ sung các chính sách phúc lợi dài hạn như lương hưu, bảo hiểm chấn thương và hỗ trợ sinh con cho các tay vợt nữ – điều mà nhiều môn thể thao khác đã áp dụng từ lâu.
"Tôi chỉ muốn chỉ ra sự thật: mức chia của các đơn vị quản lý, tổ chức ở những giải thể thao phổ biến tại Mỹ như NFL, NBA, NHL, là 50%. Có thể dao động ít nhiều, nhưng quanh mức 50%", Djokovic bày tỏ quan điểm ở một buổi họp báo sau trận tại giải Brisbane International đầu năm nay. "Còn mức chia của quần vợt thấp hơn thế nhiều".
Các giải Grand Slam từ lâu được xem là biểu tượng quyền lực và truyền thống trong làng banh nỉ, với lượng khán giả, tài trợ và bản quyền truyền hình khổng lồ. Tuy nhiên, khi doanh thu liên tục tăng, áp lực đòi hỏi minh bạch trong phân chia lợi ích cũng lớn dần.
"Chúng tôi yêu Wimbledon, yêu Roland Garros, nhưng tình yêu không trả được hóa đơn", Fritz nói thẳng. "Nếu các giải đấu không thay đổi, quần vợt sẽ ngày càng xa rời những người tạo nên linh hồn của nó, là các tay vợt".
Fritz (trái) và Shelton trong một trận đấu ở giải đồng đội Laver Cup, tại Berlin, Đức tháng 9/2024. Ảnh: Reuters
Cuộc tranh luận về "công bằng tài chính trong quần vợt" chắc chắn chưa dừng lại. Khi tiếng nói của thế hệ trẻ như Fritz và Shelton ngày càng vang xa, làng banh nỉ thế giới có lẽ sẽ phải sớm đối mặt với câu hỏi: Ai mới thật sự hưởng lợi từ những cú giao bóng đầu tiên trên sân trung tâm?
Nếu câu hỏi ấy không có lời đáp, một vụ kiện chống độc quyền từ PTPA có thể xảy ra. Tổ chức này đã thuê một nhóm luật sư chuyên chống độc quyền để đánh giá thực trạng quần vợt, bao gồm Grand Slam. Ý tưởng thay thế bốn giải đấu quyền lực cũng manh nha xuất hiện, trong bối cảnh những thế lực mới nổi như Arab Saudi sẵn sàng gom những tay vợt giỏi nhất về một nơi để tổ chức một "siêu Grand Slam" mà họ đã ấp ủ nhiều năm.
Vy Anh