Các chuyên gia dự báo, hiện tượng El Nino năm nay sẽ tác động trực tiếp đến Việt Nam đến hết tháng 5/2024. Khu vực Tây Nguyên và Nam bộ, trong đó có TP HCM là những vùng chịu tác động nặng nhất của đợt El Nino này. Do ảnh hưởng của El Nino, lượng mưa sẽ giảm so với mức trung bình các năm, đồng thời vào mùa khô sẽ nắng nóng, dẫn đến khả năng thiếu hụt dòng chảy trên các lưu vực sông. Bên cạnh đó, xâm nhập mặn vào mùa khô năm 2024 sẽ ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế - xã hội tại khu vực Tây Nguyên và Nam bộ.

Nguồn nước thô của hệ thống cấp nước TP HCM vốn khai thác từ sông Sài Gòn và sông Đồng Nai. Thành phố nằm ở cuối lưu vực sông nên việc kiểm soát vấn đề nguồn nước gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn nước, có thể khiến độ mặn ở sông Sài Gòn và sông Đồng Nai tới ngưỡng dưới 200mg/lít. Theo các chuyên gia, nếu nguồn nước mặt bị ô nhiễm, xâm nhập mặn thì cần có các hồ, bể chứa dự trữ nước để điều hòa khan hiếm, đồng thời cần có các chế tài đủ mạnh với hành vi xả thải gây ô nhiễm nguồn nước, để đảm bảo an toàn nguồn nước.

Ông Trần Kim Thạch, Trưởng phòng Quản lý chất lượng nước Sawaco cho biết, đơn vị đã chủ động triển khai nhiều giải pháp để hạn chế tối đa tác động của biến đổi khí hậu đến hoạt động cấp nước, đảm bảo cấp nước an toàn và liên tục cho các hoạt động kinh doanh - sản xuất, sinh hoạt trên địa bàn thành phố.

Cụ thể, Sawaco phối hợp với các đơn vị quản lý các hồ chứa đầu nguồn lên kế hoạch vận hành tài nguyên nước, cũng như rà soát, cập nhật các phương án ứng phó với sự cố liên quan đến nhiễm mặn, chuẩn bị các phương án để điều tiết hệ thống cấp nước khi cần thiết. Trong trường hợp độ mặn vượt ngưỡng cho phép dẫn đến phải dừng khai thác nước ở một hoặc một cụm nhà máy nước, đơn vị sẽ điều tiết nguồn nước từ cụm nhà máy khác, tăng công suất vận hành của trạm cấp nước và dùng nước ngầm đảm bảo cấp nước an toàn liên tục. Các cán bộ, công nhân viên của Sawaco cũng được diễn tập phương án cấp nước khi có sự cố xảy ra, được tham gia các cuộc hội thảo, trao đổi kinh nghiệm với các đơn vị trong và ngoài nước để có thể xử lý tình huống hiệu quả nhất.

Không chỉ ứng phó với El Nino, các biện pháp của Sawaco còn nhằm đảm bảo an toàn, an ninh nguồn nước về lâu dài. Theo đó, đơn vị triển khai lắp đặt các thiết bị giám sát chất lượng nước trực tuyến cho những chỉ tiêu đặc trưng dễ biến động tại nguồn nước, các nhà máy nước và mạng lưới cấp nước như: độ đục, pH, chlor dư, độc chất, tổng hữu cơ trong nước... để đảm bảo chất lượng nước sạch cung cấp luôn ổn định và đạt tiêu chuẩn quy định.

Sawaco cũng kiểm soát hoạt động sản xuất và cung cấp nước sạch tại các nhà máy nước thông qua các ứng dụng công nghệ SCADA, tự động hóa các công đoạn sản xuất, giám sát online chất lượng nước trên từng công đoạn xử lý, sử dụng năng lượng và hóa chất tối ưu trong sản xuất và cung cấp nước.

Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn cũng đang triển khai các thủ tục để chuẩn bị xây dựng Nhà máy nước Kênh Đông II (công suất 250.000 m³/ngày) và Nhà máy nước Thủ Đức IV (công suất 300.000m³/ngày).

Bên cạnh phối hợp với các nhà khoa học, kỹ sư và chuyên gia môi trường để đưa ra kế hoạch toàn diện cho các chiến lược quản lý nguồn nước dài hạn, Sawaco tăng cường tuyên truyền người dân về việc thực hành sử dụng nước bền vững, tiết kiệm và giảm lãng phí nguồn nước. Đơn vị cũng đầu tư công nghệ, thiết bị hiện đại để khắc phục tình trạng rò rỉ nước trên mạng lưới cấp nước nhằm giảm thiểu tình trạng thất thoát nước, từ đó, đảm bảo việc phân phối nguồn nước hiệu quả.

Hoàng Anh