Hồi nhỏ, tiến sĩ tâm lý học Joshua Coleman, thành viên Hội đồng Gia đình Đương đại Mỹ, thường bị gọi là "mít ướt" vì hay khóc. Biệt danh này phản ánh một định kiến phổ biến qua nhiều thế hệ: Con trai yếu đuối là điều đáng xấu hổ và cần phải uốn nắn bằng sự nghiêm khắc.
Tuy nhiên, các dữ liệu thần kinh học và tâm lý học hiện đại đang chứng minh điều ngược lại.
Giáo sư tâm lý học Allan N. Schore (Đại học UCLA) phát hiện ngay từ trong bào thai, các mạch não điều chỉnh căng thẳng ở bé trai phát triển chậm hơn bé gái. Điều này khiến các bé trai khi chào đời gặp khó khăn hơn trong việc tự xoa dịu và điều chỉnh cảm xúc trước áp lực.
Ảnh minh họa: Istock
Đồng tình với quan điểm này, trong báo cáo trên tạp chí British Medical Journal, bác sĩ tâm thần nhi Sebastian Kraemer khẳng định ngay từ khi thụ thai, nam giới đã dễ bị tổn thương hơn nữ giới.
Về mặt sinh lý, một bé trai sơ sinh thường có mức độ phát triển chậm hơn bé gái khoảng 4-6 tuần. Sự trễ nhịp này khiến các em nhạy cảm hơn và chịu ảnh hưởng tiêu cực nặng nề hơn nếu bị cha mẹ bỏ bê cảm xúc hoặc áp dụng kỷ luật quá cứng nhắc.
Dù con trai cần nhiều sự kiên nhẫn và vỗ về, thực tế tại nhiều gia đình lại diễn ra theo hướng ngược lại. Quan niệm bé trai cần được tôi luyện bắt đầu phổ biến từ thế kỷ 19, khi người ta lo sợ sự âu yếm của mẹ sẽ khiến con trai trở nên "ẻo lả".
Một nghiên cứu năm 2016 dựa trên dữ liệu từ Mỹ, Canada và Anh cho thấy cha mẹ thường dành nhiều thời gian đọc sách, kể chuyện và hát cho con gái nghe hơn. Các nhà kinh tế Marianne Bertrand và Jessica Pan, trong phân tích trên 20.000 trẻ em, cũng chỉ ra rằng các ông bố bà mẹ thường cảm thấy gần gũi với con gái hơn và hay lấy lý do quá bận để ít chơi với con trai.
Sự khác biệt còn thể hiện trong giao tiếp. Mẹ thường có xu hướng ôm ấp, an ủi con gái. Trong khi đó, các ông bố dùng ngôn ngữ cảm xúc với con gái, nhưng lại dùng từ ngữ mang tính cạnh tranh, thành tích với con trai.
Việc buộc trẻ kìm nén cảm xúc gây ra những hệ quả lâu dài. Nam giới có nguy cơ mắc các rối loạn hành vi như bạo lực, phá hoại cao hơn phụ nữ. Những người đàn ông cảm thấy mình không đạt chuẩn mực "nam tính" thường có xu hướng dùng bạo lực để che giấu sự tự ti.
"Bé trai không chỉ hiếu động hơn, mà theo hầu hết tiêu chí, chúng nhạy cảm và dễ bị tổn thương về mặt cảm xúc hơn", nhà báo Ruth Whippman, tác giả cuốn sách Boymom (2024), nhận định.
Các chuyên gia khuyến cáo cha mẹ nên thay đổi cách tiếp cận: chấp nhận sự yếu đuối, tăng cường tương tác tình cảm và ngừng gán ghép áp lực "đàn ông" để trẻ được phát triển lành mạnh nhất.
Nhật Minh (Theo Atlantic)