Thông tin nêu tại sự kiện "Kick-off dự án Maison Grand - Bigbang 1000 Stars", do Tumys Homes phối hợp DKRS tổ chức tại Trung tâm hội nghị Thisky Hall, phường An Khánh, TP HCM ngày 8/10. Tại đây, PGS. TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, trình bày góc nhìn vĩ mô về vai trò của Phú Mỹ trong quy hoạch vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Theo ông, Phú Mỹ đang giữ "vị trí không thể thay thế" khi hội tụ đủ điều kiện để trở thành trung tâm logistics, đô thị cảng quốc tế hàng đầu của Việt Nam.
Thành phố Phú Mỹ trước đây là đơn vị hành chính trực thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Sau khi sáp nhập vào TP HCM, địa phương này được sắp xếp thành 5 xã phường mới: phường Tân Hải, phường Tân Phước, phường Phú Mỹ, phường Tân Thành và xã Châu Pha.
PGS. TS Trần Đình Thiên trình bày góc nhìn vĩ mô về vai trò của Phú Mỹ trong quy hoạch vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Ảnh: Maison Grand
Chuyên gia nhấn mạnh, Phú Mỹ giữ vị trí nổi bật nhờ nằm ở trung tâm cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, đầu mối có khả năng tiếp nhận tàu mẹ và vận hành tuyến đi châu Âu, Mỹ mà không cần trung chuyển. Ông cho biết từng đề xuất định hướng Cái Mép - Thị Vải trở thành cảng trung chuyển quốc tế, gắn với khu thương mại tự do và mô hình đô thị cảng biển hiện đại; đến nay, định hướng này đang dần hình thành thực tế.
Từ câu chuyện Phú Mỹ, chuyên gia mở rộng sang bức tranh TP HCM sau sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu: quy mô không gian phát triển tăng mạnh, tạo hiệu ứng cộng hưởng giữa ba thực thể vốn đã có nền tảng kinh tế - công nghiệp - cảng biển. Với cấu trúc mới, TP HCM được kỳ vọng đảm nhiệm vai trò "đầu tàu" cạnh tranh ở tầm khu vực, đặt mục tiêu tăng trưởng hai chữ số trong giai đoạn dài.
Theo ông, để đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới, cách tiếp cận cần vượt ra ngoài phạm vi "không gian mặt đất", mở rộng sang các lĩnh vực như không gian biển, không gian bầu trời, lòng đất và không gian số. Sự mở rộng này giúp rút ngắn khoảng cách, giảm tải hạ tầng và tạo ra mô hình tăng trưởng đa chiều, phù hợp với xu thế của các siêu đô thị hiện đại.
Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái cấu trúc, Việt Nam giữ vị trí chiến lược trên tuyến hàng hải quốc tế. Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải và hành lang kết nối đến Cần Giờ được xem là các điểm nút quan trọng, đóng vai trò "cửa ngõ" giao thương của cả nước. PGS. TS Trần Đình Thiên cho rằng, mục tiêu đặt ra là đưa cụm cảng này trở thành một trong những địa chỉ "không thể bỏ qua" trên bản đồ logistics toàn cầu, qua đó tái định vị vai trò của TP HCM trong mạng lưới đô thị - thương mại quốc tế.
Ông Trần Đình Thiên chia sẻ về lợi thế của Phú Mỹ. Ảnh: Maison Grand
Trở lại với cấu trúc vùng, ông nhấn mạnh yếu tố "hội tụ" là chìa khóa phát triển của Phú Mỹ trong giai đoạn tới. Từ trung tâm này, hàng loạt dự án hạ tầng trọng điểm đang được triển khai nhằm kết nối cụm cảng với sân bay quốc tế Long Thành, các tuyến đường vành đai, cao tốc và đường sắt liên vùng. Sự hoàn thiện của mạng lưới giao thông này sẽ giúp hình thành hệ sinh thái liên hoàn giữa biển, đất liền và bầu trời - nền tảng cho một mô hình đô thị công nghiệp - dịch vụ phát triển bền vững. Trong đó, khu thương mại tự do (FTZ) Cái Mép Hạ được xem là hạt nhân quan trọng, thúc đẩy các hoạt động logistics và xuất nhập khẩu quy mô lớn.
Bên cạnh lợi thế cảng biển, Phú Mỹ còn đang hưởng lợi từ sự đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng kết nối. Cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, quốc lộ 51, tuyến đường sắt Biên Hòa - Cái Mép và cao tốc Bến Lức - Long Thành sau khi hoàn thành sẽ hình thành mạng lưới giao thông đa hướng, liên kết cảng biển với sân bay quốc tế và các trung tâm công nghiệp trọng điểm. Đây được xem là "đòn bẩy hạ tầng" quan trọng, mở ra động lực tăng trưởng đột phá cho khu vực trong thập kỷ tới.
"Khi những 'mạch dẫn' này thông suốt, các đô thị vệ tinh và công nghiệp lân cận sẽ đồng nhịp tăng trưởng, tạo dư địa cho các tọa độ trung tâm như Phú Mỹ bứt phá", PGS. TS Trần Đình Thiên nói.
Phú Mỹ đang chuyển mình từ đô thị công nghiệp ven biển thành "trái tim" của hệ sinh thái kinh tế biển - công nghiệp - logistics. Với quy hoạch trung tâm logistics Cái Mép Hạ quy mô hơn 1.700 ha, khu vực này được kỳ vọng sẽ trở thành hạt nhân trong chuỗi cung ứng toàn cầu, có thể sánh với các trung tâm lớn trong khu vực như Singapore hay Busan.
Theo chuyên gia, để TP HCM hướng tới tầm vóc của một siêu đô thị cảng châu Á, cần có cửa ngõ giao thương quốc tế quy mô toàn cầu và Phú Mỹ chính là "chân trụ logistics" để hiện thực hóa tầm nhìn đó. Việc tích hợp Phú Mỹ vào cấu trúc phát triển vùng giúp đồng bộ quản trị và hạ tầng, còn tạo điều kiện tập trung nguồn lực, cơ chế ưu tiên cho logistics, công nghiệp và dịch vụ cảng. Từ đó, động lực tăng trưởng không dừng lại ở Phú Mỹ mà còn lan tỏa ra toàn vùng Đông Nam Bộ, tạo nên sức bật bền vững và toàn diện.
Hoàng Đan