Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 15/8 họp thượng đỉnh tại Anchorage, Alaska, đánh dấu cuộc gặp trực tiếp giữa hai lãnh đạo sau 6 năm, với chủ đề chính là chiến sự Ukraine và hợp tác kinh tế song phương.
Chuyên cơ Không lực Một chở ông Trump đáp xuống đường băng căn cứ liên hợp Elmendorf-Richardson ở thành phố Anchorage trước. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ đã nán lại trên máy bay, trò chuyện với Thống đốc Alaska trong khoảng 30 phút cho đến khi chuyên cơ của ông Putin hạ cánh.
Đây dường như là sự sắp xếp tinh tế về mặt ngoại giao, nhằm đảm bảo hai lãnh đạo gần như xuống cầu thang máy bay cùng lúc, thể hiện sự "đối đẳng" về nghi thức. Họ chào đón nhau trên thảm đỏ đường băng, Tổng thống Mỹ vỗ tay trong lúc chờ người đồng cấp Nga tiến về phía mình.
Beth Dawson, tiến sĩ về khoa học giao tiếp Mỹ, cho rằng hai lãnh đạo thể hiện phong cách khác biệt "rất thú vị" khi bước xuống cầu thang.
"Ông Trump bước xuống cầu thang rất thận trọng, nhìn xuống, nắm lấy tay vịn và bước khá chậm. Trong khi đó, ông Putin rảo bước nhanh, cho thấy phong thái nhiều năng lượng", bà Dawson nói.
Tổng thống Trump và Tổng thống Putin đến căn cứ Elmendorf-Richardson, bắt tay, chụp ảnh chung và cùng lên xe di chuyển đến điểm họp. Video: Reuters
Tiến sĩ Dawson cũng chỉ ra những cử chỉ nhỏ "thể hiện sự cảnh giác, thận trọng" của hai lãnh đạo trong những giây phút đầu tiên.
"Ông Trump không đóng cúc áo vest khi bước xuống cầu thang máy bay, nhưng lúc đặt chân lên đường băng, ông dùng hai tay khẽ kéo nhẹ vạt áo lại gần người. Đây là cử chỉ nhỏ, nhưng thể hiện sự cảnh giác", bà giải thích. "Ông Putin lúc bước trên thảm đỏ cũng đút tay vào vạt áo trong chốc lát. Những cử chỉ bất giác này thường phản ánh cảm xúc bên trong. Về bản chất, đây là động tác vắt chéo cơ thể, thể hiện ý muốn bảo vệ phần thân, che chở trái tim".
Patty Ann Wood, chuyên gia ngôn ngữ cơ thể Mỹ, cho biết những tương tác sau đó của hai lãnh đạo tại sân bay cho thấy sự pha trộn giữa thái độ tôn trọng, kiểm soát và thân mật.
Bà Wood nhận xét ông Trump tự tin, thoải mái. "Khi đứng chờ, Tổng thống Mỹ mỉm cười, dấu hiệu cho thấy ông thoải mái, mong chờ sự kiện này", chuyên gia giải thích. "Đó là nụ cười tự nhiên, nhẹ và khóe miệng hơi chúc xuống. Vai ông Trump ngả ra sau nhiều hơn và tư thế đứng thẳng hơn bình thường, có thể do đang mặc loại trang phục ôm sát cơ thể bên trong. Tất cả dấu hiệu này cho thấy sự tự tin".
Khi hai lãnh đạo chào hỏi, bà Dawson chỉ ra ông Putin nở một nụ cười "chân thành". "Ông ấy thực sự vui khi gặp ông Trump, khi đi qua đường băng và nhìn thẳng vào người đồng cấp Mỹ. Thực tế là ông ấy đã chìa tay ra trước ông Trump".
Lãnh đạo Nga - Mỹ chìa tay với nhau khi gặp gỡ tại Alaska, ngày 15/8. Ảnh: Reuters
Khi ông Putin tiến đến, ông Trump vỗ tay nhẹ và bước lên phía trước, thể hiện sự tôn trọng với người đồng cấp, bà Wood chỉ ra. Khi bắt tay ông Putin, Tổng thống Mỹ không thể hiện phong cách thường thấy.
"Khi bắt tay những người khác, ông Trump thường đặt bàn tay ở phía trên, nhưng lần này, ông ấy ngửa lòng bàn tay", trong khi ông Putin đưa bàn tay từ trên cao xuống, bà Wood phân tích. "Dù vậy, ông Trump vẫn áp dụng động tác đặc trưng của mình là kéo đối phương lại sát người sau cú bắt tay, thể hiện quyền lực".
Tiến sĩ Dawson nhận xét ông Putin "khá vui vẻ" tiến vài bước nhỏ lên phía trước khi ông Trump kéo vào sát người, thể hiện sự chủ động. "Chúng ta nhận thấy mối kết nối thực chất giữa hai người".
Ông Trump sau đó đưa tay trái vỗ nhẹ vào cánh tay ông Putin, tạo một cú "bắt tay kép". "Đây là tín hiệu tinh vi, thể hiện sự áp đảo, mang ý nghĩa tượng trưng rằng 'Tôi có thể phủ đầu ông nếu tôi muốn'. Tuy nhiên, ông Putin cũng đáp trả theo cách tương tự", đặt tay trái lên cánh tay ông Trump, chuyên gia Wood cho biết.
Tay ông Trump sau đó có xu hướng di chuyển lên trên, làm thay đổi thế tương tác. "Đây giống như một ván cờ bắt tay", bà Wood mô tả, nhận xét ông Putin tự tin, thả lỏng cánh tay.
Hai lãnh đạo đều duy trì nụ cười mỉm, giao tiếp bằng mắt. Bà Wood cho rằng điều này phản ánh sự cân bằng giữa "thái độ tôn trọng và khẳng quyết". Đầu họ giữ gần nhau, cho thấy sự ấm áp.
Ông Trump vẫn giữ tay sát người. Có lúc Tổng thống Mỹ nắm lấy khuỷu tay lãnh đạo Nga, nghiêng người thì thầm, vừa thể hiện sự kiểm soát, vừa là cử chỉ thân mật.
Lãnh đạo Nga - Mỹ bắt tay nhau khi gặp gỡ tại Alaska, ngày 15/8. Ảnh: Reuters
Tuy nhiên, giới quan sát chỉ ra không khí trở nên căng thẳng hơn đôi chút khi hai lãnh đạo chụp hình chung trước truyền thông.
Ông Putin có lúc siết tay thành nắm đấm rồi thả lỏng. "Động thái này có thể là tín hiệu chuẩn bị cho một cuộc đối đầu", bà Wood nhận xét.
Trong lúc chụp hình, một phóng viên hô lớn, hỏi ông Putin: "Liệu ngài có đồng ý ngừng bắn ở Ukraine không?". Sau khi không nhận được phản hồi, phóng viên này tiếp tục hỏi: "Khi nào Nga ngừng gây thương vong cho dân thường ở Ukraine?".
Ông Putin chỉ vào tai, ngụ ý ông không nghe thấy câu hỏi, rồi quay sang Tổng thống Mỹ và hai lãnh đạo nói gì đó với nhau. Giới quan sát nhận xét đây là một cử chỉ "cường điệu" của lãnh đạo Nga, có thể nhằm thể hiện: "Tôi sẽ không trả lời câu hỏi đó".
Dù có những màn ganh đua vị thế giữa hai lãnh đạo, bà Wood cho rằng cuộc gặp vẫn toát lên vẻ ấm áp, giống "cuộc hội ngộ giữa hai người bạn lâu năm".
"Tôi đã từng thấy ông Trump có những ánh mắt sắc lạnh, hoặc tránh giao tiếp bằng mắt trong những tình huống tương tự, nhưng lần này thì không", bà Wood nói.
Cuộc hội đàm giữa hai lãnh đạo dài khoảng 3 giờ, kết thúc mà không đạt được thỏa thuận nào rõ ràng, dù cả hai tuyên bố đạt tiến bộ lớn.
Ông Trump - Putin họp báo sau khi gặp thượng đỉnh. Video: Nhà Trắng, RIA
Đức Trung (Theo Newsweek, New York Post)