"Quyết định hủy Thỏa thuận Các lực lượng Thăm viếng (VFA) sẽ được đình chỉ thêm 6 tháng để Tổng thống Rodrigo Duterte nghiên cứu, cũng như để hai bên tìm cách giải quyết các lo ngại của ông, đặc biệt là với một số mặt của thỏa thuận này", Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin cho biết hôm nay.
Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: Inquirer.
Thông báo được đưa ra vài ngày sau khi Duterte yêu cầu Mỹ giải thích lý do không gây sức ép buộc Trung Quốc rút tàu khỏi bãi cạn Scarborough hồi năm 2012 theo thỏa thuận do nước này làm trung gian, cảnh báo sẽ hủy VFA nếu không nhận được câu trả lời.
Đại sứ Philippines tại Mỹ Jose Manuel Romualdez hồi đầu tháng cho biết thỏa thuận này đã được điều chỉnh với những điều khoản "chấp nhận được" và mang lại lợi ích cho cả hai nước. Manila từng nhiều lần bày tỏ không hài lòng với điều khoản VFA, trong đó không cho họ quyền xét xử những binh sĩ Mỹ phạm pháp ở Philippines và thiệt hại môi trường sau các đợt tập trận hàng hải.
Đại sứ quán Mỹ tại Philippines chưa bình luận về thông tin.
VFA có hiệu lực từ năm 1999, giúp lính Mỹ không phải chấp hành những yêu cầu về hộ chiếu và thị thực tại Philippines khi tới nước này diễn tập, đồng thời cho phép Washington duy trì quyền xét xử với binh sĩ Mỹ phạm pháp tại nước này, trừ một số trường hợp đặc biệt.
Tổng thống Philippines hồi tháng 2/2020 tuyên bố hủy VFA nhưng chưa thực thi quyết định, sau đó nhiều lần dọa không nối lại thỏa thuận này với Mỹ. Nhiều quan chức chính quyền Philippines cảnh báo biện pháp này có thể chấm dứt khoản viện trợ an ninh trị giá 550 triệu USD cùng hoạt động hỗ trợ huấn luyện và tình báo của Mỹ, cũng như làm lạnh nhạt quan hệ kinh tế song phương.
Vũ Anh (Theo Reuters)