"Nga và Trung Quốc đều thử nghiệm, nhưng họ không nói ra. Tôi không muốn Mỹ là quốc gia duy nhất không hành động", Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời phỏng vấn hôm 2/11 khi được hỏi về việc ông chỉ thị Bộ Quốc phòng Mỹ lập tức nối lại thử nghiệm vũ khí hạt nhân.
Ông Trump nói thêm rằng Triều Tiên, Pakistan cũng đang thử nghiệm hạt nhân, đồng thời bảo vệ quan điểm cho rằng Mỹ cần hành động tương tự. "Chúng ta phải thử nghiệm để xem chúng hoạt động như thế nào", ông nhấn mạnh.
Hiện Triều Tiên là quốc gia duy nhất trên thế giới đã tiến hành các vụ nổ thử nghiệm hạt nhân trong nhiều thập kỷ qua. Theo dữ liệu công khai, Nga và Trung Quốc không tiến hành những thử nghiệm như vậy kể từ năm 1990 và 1996. Khi được hỏi về vấn đề này, ông Trump cho rằng "họ sẽ không công bố việc đó".
"Dù các vụ nổ mạnh đến đâu, thì đây vẫn là một thế giới rộng lớn. Bạn không nhất thiết biết được họ đang thử nghiệm ở đâu. Họ tiến hành việc đó ở sâu trong lòng đất, nơi mọi người không biết chính xác điều gì xảy ra. Bạn chỉ cảm nhận được chút rung chấn", ông nói thêm.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc phủ nhận cáo buộc của ông Trump. "Là quốc gia hạt nhân có trách nhiệm, Trung Quốc luôn kiên định con đường phát triển hòa bình, theo đuổi chính sách không sử dụng vũ khí hạt nhân trước, duy trì chiến lược hạt nhân mang tính phòng vệ và thực hiện cam kết đình chỉ thử nghiệm hạt nhân", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho hay.
Bà Mao nói thêm rằng Trung Quốc hy vọng Mỹ sẽ có những hành động cụ thể nhằm bảo vệ chế độ giải trừ và không phổ biến vũ khí hạt nhân, đồng thời duy trì cân bằng và ổn định chiến lược toàn cầu.
Nga chưa lên tiếng về cáo buộc của Tổng thống Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc phỏng vấn với CBS ngày 2/11. Ảnh: CBS
Mỹ, Nga và Trung Quốc đều là những quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân. Trái với cáo buộc của ông Trump, không có thông tin nào cho thấy Nga và Trung Quốc đã thực hiện thử nghiệm hạt nhân trong thời gian gần đây.
Trong buổi điều trần tuần trước tại quốc hội, ứng viên do ông Trump đề cử cho vị trí lãnh đạo Bộ Chỉ huy Chiến lược (STRATCOM), nơi quản lý và chỉ huy toàn bộ lực lượng hạt nhân Mỹ, nói rằng cả Nga và Trung Quốc đều không tiến hành thử hạt nhân.
Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 30/10 khẳng định Nga không thử vũ khí nguyên tử, nhưng Moskva sẽ làm tương tự nếu Washington nối lại hoạt động này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Khôn kêu gọi Mỹ "tuân thủ nghiêm túc" lệnh cấm thử hạt nhân trên toàn cầu.
Mỹ đã ký Hiệp ước Cấm Thử Hạt nhân Toàn diện từ năm 1996, trong đó cấm tất cả các vụ nổ thử nghiệm hạt nhân, dù vì mục đích quân sự hay dân sự.
Kho vũ khí nguyên tử của Mỹ hiện nay thuộc quyền quản lý của Bộ Năng lượng, không phải do Bộ Quốc phòng kiểm soát. Dữ liệu của Bộ Năng lượng Mỹ tính đến tháng 9/2023 cho thấy nước này sở hữu 3.748 đầu đạn hạt nhân, trong đó 2.170 đầu đạn ở trạng thái sẵn sàng khai hỏa.
Trong cuộc phỏng vấn ngày 4/11, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright cho biết những cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân theo lệnh của Tổng thống Trump sẽ tập trung vào kiểm tra thiết bị, không phải thử nổ.
Mỹ và Nga những năm qua thường xuyên thử các hệ thống vũ khí mang được đầu đạn hạt nhân, trong đó có tên lửa đạn đạo xuyên lục địa và chiến đấu cơ, nhưng chúng đều không mang đầu đạn hoặc chỉ có thiết bị mô phỏng. Hoạt động này chủ yếu nhằm kiểm tra khả năng sẵn sàng chiến đấu và độ tin cậy của phương tiện mang phóng.
Huyền Lê (Theo AFP, CBS News)