 |
Ở thôn Then gần như từ trẻ nhỏ đến cụ già đều chơi đàn violon, coi đó là hoạt động văn hóa tinh thần quen thuộc, được ưa thích vào những ngày rảnh rỗi, nông nhàn. Cụ Nguyễn Văn Đưa, 72 tuổi, người có công đầu đưa cây đàn violon về thôn Then cho biết, nghệ thuật chơi các loại nhạc cụ có ở thôn Then rất lâu. Vào những năm 1935, thôn có đội bát âm gồm 4 cụ cao tuổi yêu âm nhạc, biết sử dụng nhạc cụ thành lập.
Ban đầu, các cụ chỉ hoạt động với mục đích giải trí vào những lúc rảnh rỗi. Vào năm 1950, khi thực dân Pháp lập đồn bốt tại xã Thái Đào, cách làng 300 m thì đội bát âm và một số thanh niên lập thành đội văn nghệ, tích cực tuyên truyền, khơi dậy trong nhân dân tinh thần yêu nước, quyết tâm diệt giặc. Để đội hoạt động hiệu quả và mở rộng thêm các thể loại âm nhạc, năm 1955, đội văn nghệ cử 2 người, trong đó có cụ Đưa về Hà Nội đặt mua một số loại nhạc cụ như guitar, sáo trúc, violon... để luyện tập.
Lúc này, đội văn nghệ của thôn đã tăng lên 40 người, trong đó có 25 nhạc công chơi được các nhạc cụ Bangroanto, guitar, sáo trúc, nhị. Riêng đàn violon sử dụng khó nên đội văn nghệ phải nhờ Ty văn hóa của tỉnh mời thày về dạy. Sau một năm học tập, 11 thành viên của đội, trong đó có cụ Đưa chơi được đàn này.
Những năm 1960, cụ Đưa mở lớp học miễn phí dành cho các cháu thiếu niên chơi violon, nhờ đó loại hình âm nhạc này ngày càng phát triển ở thôn Then. Từ năm 1970 đến 1976, đội văn nghệ thôn mà nòng cốt là nhóm người chơi đàn violon luôn tham dự và đạt giải cao tại các hội diễn văn nghệ của huyện và tỉnh Hà Bắc lúc đó. Tại Hội diễn văn hóa nghệ thuật toàn quốc năm 1976, đội văn nghệ thôn Then được Bộ Văn hóa Thông tin tặng thưởng Huy chương vàng và bằng khen.
Ông Hà Văn Thu, Trưởng thôn Then, một trong những học trò của cụ Đưa, cho hay, đàn violon rất đắt, nếu như tính giá trị thời bây giờ thì chắc cũng lên tới bạc triệu, còn vào thời đó thì mất vài tạ thóc. Vậy mà việc chơi đàn violon ở thôn Then đã thành niềm đam mê và được nhiều người theo học, trở thành phong trào của nhân dân. Nhiều gia đình mặc dù còn thiếu thốn, nhưng vẫn cố gắng mua cho con cây đàn. Ở thôn Then, tới 70% số gia đình có đàn violon.
(Theo TTXVN)