Sau khi Lại Lý Huynh đi nước cờ cuối cùng của bên đen, tốt 9 tấn 1, ở trận chung kết cờ tướng thế giới 2025, Doãn Thăng vò đầu bứt tai. Nghĩ thêm một lúc, kỳ thủ 20 tuổi của chủ nhà bắt tay xin thua, rồi ký biên bản xác nhận tỷ số. Sau đó, anh chỉ tay vào nút trên bên phải của cung tướng, rồi lắc đầu. Còn Lý Huynh khẽ gật đầu.
Lại Lý Huynh (phải) trong trận chung kết với Doãn Thăng tại nội dung cờ tiêu chuẩn nam chiều 27/9/2025, tại giải cờ tướng thế giới ở Thượng Hải, Trung Quốc. Ảnh: WXF
Trong các môn cờ, đặc biệt ở trình độ đỉnh cao, các kỳ thủ thường bàn luận với nhau sau mỗi ván đấu. Nhưng để không phát tiếng ồn lớn và ảnh hưởng tới những bàn đấu xung quanh, họ sẽ làm động tác chỉ tay vào những ô, nút trên bàn cờ, và đối thủ có thể hiểu ngay.
Trong trường hợp này, Doãn Thăng nói về nước thứ 16, nước cờ đầu tiên mà anh không đi như một cỗ máy đánh cờ.
Theo chuyên trang cờ tướng Trung Quốc Tượng Kỳ Tạp Đàm, Doãn Thăng có lối đánh hiện đại, mạnh mẽ ở khai cuộc, và thường ưu tiên chơi chắc chắn ở trung cuộc. Vì thế, anh thí pháo để đổi lấy hai tượng ở nước 12 là một bất ngờ với giới chuyên môn chủ nhà, dù đó là nước cờ tốt nhất.
Trong 11 nước trước đó, Doãn Thăng đi gần như không cần tính toán nhiều, vì anh đã "thuộc bài". Nhờ có máy tính, kỳ thủ có thể đi hơn chục nước cờ dựa trên những gì đã luyện tập với các công cụ đánh cờ, vốn giỏi hơn nhiều so với kỳ thủ mạnh nhất. Lý Huynh cũng thường xuyên tập luyện cùng máy tính, nhưng trong ván này, anh đã phải tính toán từ trước nước thứ 10.
Đến nước 11 của Lý Huynh, anh mắc sai lầm đầu tiên. Cũng vì thế, Doãn Thăng bắt đầu phải suy nghĩ, tới gần 20 phút, vì nước cờ đó không nằm trong bài vở. Anh chọn phương án đúng, là thí pháo để bắt được đôi tượng đen.
Thế cờ sau nước 11.P3-5 (pháo 3 bình 5) của Doãn Thăng (bên đỏ). Máy tính đánh giá Đen chỉ có duy nhất một nước cờ để giữ thế cân bằng, đó là xe 1 bình 5. Tuy nhiên, việc để xe nhập cung khi đối thủ có tới hai pháo giữa có thể đem lại nhiều nguy hiểm. Vì thế, Lý Huynh không đi nước này mà chọn phương án giống với con người hơn, là lên sĩ 6. Nhưng đó lại là sai lầm, giúp Đỏ chiếm ưu thế lớn.
Nếu Lý Huynh đi xe 1 bình 5 ở nước 11. xe có thể bắt quân pháo đã thí, mà chỉ để mất một tượng. Hơn nữa, quân xe lộ 5 cũng bảo vệ được mã lộ 7.
Thực tế sau khi Lý Huynh lên sĩ, Doãn Thăng thí pháo, bắt được cả hai tượng. Sau khi Đỏ buộc đổi xe ở lộ 2, Đen có điểm yếu là quân mã trơ trọi bên cánh phải, không có quân nào bảo vệ.
Thế cờ sau nước 15...m8.6 (mã 8 tấn 6). Một lần nữa Doãn Thăng phải suy nghĩ hồi lâu. Anh đứng trước hai phương án, một là xe 5 bình 3 rồi tấn 1 để bắt lại mã, hai là pháo 5 bình 4 để bắt lại mã. Phương án đầu tiên khiến anh mất nhiều lượt đi hơn mới có thể bắt mã. Còn phương án thứ hai đồng nghĩa anh không đánh pháo đầu nữa.
Kỳ thủ 20 tuổi quyết định chọn phương án đầu tiên sau một hồi tính toán. Đúng là anh bắt được mã đen, nhưng do xe tốn nhiều lượt đi, điều này cho phép xe đen của Lý Huynh xuất trận. Thế cờ khi đó chuyển về cân bằng. Đây là sai lầm đầu tiên của Doãn Thăng trong trận đấu, và không phải cuối cùng.
"Nếu Doãn Thăng ra pháo lộ 4, anh đã có thể bắt luôn mã đen và tấn công dữ dội với tam bộ hổ: xe, pháo mã", Tượng Kỳ Tạp Đàm bình luận. "Tuy nhiên, Doãn Thăng quá căng thẳng nên ra xe lộ 3, làm chậm bước tiến công và tạo cơ hội cho Lý Huynh khai thác. Lý Huynh đã lên xe bắt tốt giữa, ăn tượng và tạo ra thế phản tiên mạnh mẽ".
Sai lầm lớn tiếp theo của Doãn Thăng là pha mất mã khó hiểu ở nước 25.
Thế cờ sau nước 24...p6-5 (pháo 6 bình 5) của Lý Huynh. Máy tính đánh giá Đỏ đang chiếm ưu thế, và có nhiều phương án duy trì lợi thế như mã 5 tấn 3 và mã 9 tấn 7. Tuy nhiên, Doãn Thăng lại chọn đi xe 3 thoái 1.
Lý Huynh lập tức đưa tay ra dùng xe bắt mã 5. Không thể coi đây là một nước thí của Doãn Thăng, mà đó là sai lầm. Bởi anh bắt lại được pháo 5 sau đó, nhưng pháo đen có thể lộn vào sĩ đỏ. Và sau cuộc trao đổi này, Đỏ đột nhiên khuyết một sĩ, sau khi đã mất một tượng.
Thế cờ sau nước 28.p3/2 (pháo 3 thoái 2). Máy tính đánh giá Đen có ưu thế nhỏ, nhờ hơn ba tốt. Lúc này, Lý Huynh có thể đưa tốt 3 qua sông, hỗ trợ xe và pháo phản tiên. Dù Đen mất đôi tượng, vẫn còn đôi sĩ. Trong khi, Đỏ rơi vào thế yếu hơn vì khuyết một sĩ, một tượng.
Trước sức công của Lý Huynh, Doãn Thăng biết không thể phòng thủ, đưa pháo 5 xuống hàng cuối với mục đích phản công, nhưng không đủ lực sát cục. Kỳ thủ 35 tuổi làm tốt hơn ở giai đoạn trung tàn, kết thúc ván cờ sau 54 nước đi.
"Thể thao không có biên giới", Tượng Kỳ Tạp Đàm nhận xét. "Chúc mừng Lý Huynh đã đạt được ước mơ sau bao năm chinh chiến ở đấu trường thế giới. Doãn Thăng vẫn còn rất trẻ, và hy vọng anh có thể rút kinh nghiệm từ thất bại này, và tạo ra nhiều ván cờ hấp dẫn hơn".
Diễn biến trận chung kết.
Lại Lý Huynh 35 tuổi, sinh ra ở Vĩnh Long nhưng lớn lên tại Cà Mau. Với sáu lần vô địch quốc gia, thành tích của anh chỉ đứng sau huyền thoại Trềnh A Sáng, với bảy danh hiệu. Với chiến thắng trước Doãn Thăng, Lý Huynh trở thành kỳ thủ đầu tiên ngoài Trung Quốc vô địch cờ tướng thế giới, phá thế độc tôn 35 năm của quốc gia này.
Xuân Bình