"Tôi đưa ra quyết định ngừng quá trình này hồi cuối tuần trước. Trong thời gian tới, Nhật Bản sẽ tiếp tục đối phó các mối đe dọa tên lửa bằng tàu chiến trang bị hệ thống chiến đấu Aegis", Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono hôm qua cho biết.
Bộ trưởng Kono cho biết Nhật Bản gặp khó khăn về tài chính, cũng như một số vấn đề kỹ thuật trong quá trình nghiên cứu triển khai hệ thống lá chắn trên bờ Aegis Ashore. Hai khu vực dự kiến đặt tổ hợp Aegis Ashore ở tỉnh miền bắc Akita và tỉnh miền nam Yamaguchi cũng gặp sự phản đối từ cư dân địa phương.
Thông báo được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế Nhật Bản suy yếu vì đại dịch Covid-19, buộc Tokyo triển khai những gói cứu trợ lớn chưa từng có và ảnh hưởng tới kế hoạch chi ngân sách của chính phủ.
Tổ hợp Aegis Ashore được Mỹ triển khai tại Romania. Ảnh: USNI.
Tokyo hiện sở hữu 7 tổ hợp Aegis trên các khu trục hạm lớp Kongo, Atago và Maya tối tân. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của hải quân Trung Quốc buộc Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản (JMSDF) phân tán hạm đội tàu chiến trên biển, gây suy giảm khả năng bảo vệ đất liền trước mối đe dọa từ tên lửa Triều Tiên.
Điều đó khiến Nhật Bản hồi năm 2018 thông báo kế hoạch triển khai hai hệ thống Aegis Ashore do Mỹ sản xuất. Phiên bản mặt đất Aegis Ashore sử dụng radar mạnh hơn biến thể Aegis trên tàu chiến, cho phép Tokyo tăng cường năng lực cảnh giới và đánh chặn, giảm tải cho đội chiến hạm trang bị hệ thống Aegis.
Hai hệ thống Aegis Ashore dự kiến tiêu tốn 4,1 tỷ USD để vận hành và bảo dưỡng trong 30 năm. Chúng sẽ được trang bị tên lửa phòng không SM3 Block IIA với khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo trên không gian. Nhật Bản được yêu cầu trả tiền cho những đợt thử nghiệm tại Hawaii trước khi tổ hợp Aegis Ashore có thể hoạt động, khiến họ có thể phải bỏ thêm 500 triệu USD cho dự án.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản hồi năm 2019 cũng bị chỉ trích sau khi thừa nhận đã sử dụng dữ liệu sai lệch từ ứng dụng Google Earth để chọn địa điểm triển khai các tổ hợp Aegis Ashore. Giới chức quân sự Nhật đưa ra 19 địa điểm bố trí tốt nhất, nhưng sau đó cho rằng chúng không thích hợp bởi các ngọn núi gần đó có thể chặn tín hiệu radar và giảm hiệu quả trong phát hiện tên lửa đang bay đến.
Một tờ báo địa phương được quyền tiếp cận kết quả khảo sát phát hiện Bộ Quốc phòng đã phạm sai lầm khi xác định những ngọn núi này cao hơn nhiều so với thực tế. Tại một địa điểm bên ngoài thị trấn Oga thuộc tỉnh Akita, quân đội Nhật cho rằng các đỉnh núi sẽ chặn tín hiệu radar phát đi từ mặt đất ở góc dưới 15 độ, nhưng con số này trên thực tế chỉ là 4 độ.
Vũ Anh (Theo Reuters)