Lực lượng Phòng vệ Trên không Nhật Bản (JASDF) hôm 7/8 thông báo 3 tiêm kích F-35B đầu tiên đã hạ cánh xuống căn cứ Nyutabaru ở miền nam nước này. Theo kế hoạch, JASDF sẽ nhận 4 chiếc F-35B trong đợt đầu, song một tiêm kích phải ở lại Mỹ và sẽ được bàn giao sau.
Lô F-35B tiếp theo gồm 4 chiếc sẽ được bàn giao cho Nhật Bản vào cuối tháng 3/2026.
Phi công Mỹ dự kiến thực hiện các chuyến bay trình diễn tại Nyutabaru vào tháng 9, hoạt động nhằm giảm bớt lo ngại của người dân địa phương về tiếng ồn từ tiêm kích F-35B khi chúng hạ cánh thẳng đứng.

Tiêm kích F-35B tại căn cứ Nyutabaru ngày 7/8. Ảnh: JASDF
JASDF cho biết tiếng ồn là mối lo ngại lớn nhất của người dân và Bộ Quốc phòng Nhật Bản đang xem xét vấn đề này. Phi đội F-35B sẽ chỉ bắt đầu huấn luyện tại Nyutabaru sau khi đánh giá hoàn tất.
Một căn cứ riêng cho những chiếc F-35B đang được xây trên đảo Mageshima không có người ở, cách Nyutabaru khoảng 160 km về phía nam, dự kiến hoàn thành năm 2030.
Dù được biên chế cho JASDF, những chiếc F-35B sẽ hoạt động trên tàu sân bay JS Izumo và JS Kaga của Lực lượng Phòng vệ Trên biển Nhật Bản (JMSDF). Hai chiến hạm này ban đầu là khu trục hạm chở trực thăng, nhưng được hoán cải để vận hành tiêm kích F-35B.
Nhật Bản đặt mua tổng cộng 147 tiêm kích F-35, gồm 105 chiếc F-35A thông thường và 42 máy bay F-35B, là quốc gia vận hành nhiều tiêm kích thế hệ 5 nhất thế giới ngoài Mỹ. JASDF đã tiếp nhận 40 chiếc F-35A, biên chế cho hai phi đoàn tiêm kích đóng tại căn cứ không quân Misawa.
F-35B là phiên bản được phát triển cho thủy quân lục chiến Mỹ, nổi bật nhờ khả năng cất cánh trên đường băng ngắn và hạ cánh thẳng đứng (STOVL), cho phép nó hoạt động trên các tàu đổ bộ có sàn đáp nhỏ hơn tàu sân bay thông thường. Tuy nhiên, hệ thống STOVL cồng kềnh khiến F-35B có tầm hoạt động và khả năng cơ động thua kém biến thể F-35A không quân và F-35C hải quân.
Ngoài thủy quân lục chiến Mỹ, một số quốc gia đồng minh của Washington cũng đặt mua và đang biên chế dòng F-35B.
Nguyễn Tiến (Theo Aviationist, AFP, AP)