Nhà nước hỗ trợ khởi nghiệp nhưng không cổ xúy phát triển đại trà

Hiện nay Quốc hội đã thông qua các nghị quyết 57, 68,... nhằm mục đích thúc đẩy khởi nghiệp, nhưng mình băn khoăn nếu xảy ra tình trạng các start-up mọc lên quá nhiều, người người nhà nhà xô nhau khởi nghiệp thì liệu có ảnh hưởng gì đến Quốc gia hay không, cũng như Bộ có phương án gì để ngăn chặn tình huống này?

Phạm An

Trả lời:

Khởi nghiệp không chỉ là một lựa chọn nghề nghiệp, mà còn là hành động khẳng định tinh thần tự lực, sáng tạo, đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế quốc gia. Mục tiêu của khởi nghiệp là làm giàu chính đáng cho bản thân, cho gia đình, đồng thời góp phần tạo việc làm, tạo giá trị và làm giàu cho đất nước.

Tuy nhiên, khởi nghiệp không phải là con đường dễ dàng. Để khởi nghiệp thành công, yếu tố tinh thần và văn hóa khởi nghiệp là điều đầu tiên cần có. Đó là: Dám khởi nghiệp, dám nghĩ lớn; Dám dấn thân, chấp nhận thử thách; Và đặc biệt là không sợ thất bại, vì thất bại là một phần của quá trình học hỏi và trưởng thành. Bên cạnh tinh thần khởi nghiệp, người khởi nghiệp cần có: Kiến thức chuyên môn, kiến thức quản trị, thị trường; Trải nghiệm thực tiễn trong kinh doanh; Phương pháp tiếp cận đúng đắn, công cụ hỗ trợ phù hợp; Và hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện: bao gồm chính sách, vốn đầu tư, cố vấn (mentor), tổ chức trung gian, thị trường thử nghiệm...

Hiểu được điều đó, Nhà nước đã và đang triển khai nhiều chương trình, chính sách nhằm xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, giúp người dân có môi trường thuận lợi để khởi nghiệp đúng cách, có cơ hội phát triển bền vững. Những nội dung này đã được cụ thể hóa tại một số văn bản pháp luật nền tảng như: Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa; Luật Khoa học và Công nghệ và Đổi mới sáng tạo; Các chương trình quốc gia như Đề án 844, Techfest, chương trình đổi mới công nghệ quốc gia...

Việc nhiều người tham gia khởi nghiệp là tín hiệu tích cực cho thấy tinh thần đổi mới đang lan tỏa trong xã hội. Tuy nhiên, nếu sự phát triển này thiếu định hướng, thiếu hiểu biết và tự phát, thì có thể gây ra các hệ lụy như: Lãng phí nguồn lực xã hội; Tỷ lệ thất bại cao; Gây hiểu nhầm về khởi nghiệp và mất niềm tin vào khởi nghiệp thực chất.

Hiện nay, Bộ KH&CN cùng các cơ quan liên quan đang triển khai các giải pháp trọng điểm, bao gồm:

• Sàng lọc và hỗ trợ có điều kiện: Chỉ những dự án có tiềm năng thị trường, có yếu tố đổi mới sáng tạo, có đội ngũ có năng lực... mới được nhận hỗ trợ từ các chương trình sử dụng ngân sách.

• Phối hợp liên ngành với Bộ GD&ĐT, Bộ LĐ-TB&XH để đưa giáo dục khởi nghiệp vào trường học, nhưng theo hướng giáo dục tư duy, không cổ vũ đại trà.

• Phát triển tổ chức trung gian, cố vấn, vườn ươm, quỹ đầu tư mạo hiểm để hỗ trợ startup có định hướng, có nền tảng, giảm tỷ lệ thất bại.

• Xây dựng khung pháp lý đầy đủ, phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo là một chiến lược dài hạn. Nhà nước không cổ vũ khởi nghiệp một cách phong trào, mà nhấn mạnh đến chất lượng, năng lực, đổi mới sáng tạo và đóng góp thực tế cho nền kinh tế.

Bộ Khoa học và Công nghệ