Nguyễn Thùy Dung, 32 tuổi, đến từ TP HCM, có tình yêu đặc biệt với Đà Lạt, số lần cô đến nơi này "nhiều không nhớ nổi". Lần gần nhất Dung ghé thăm thành phố là đầu tháng 2. Tổng chi phí một chuyến đi ba ngày, gồm cả lưu trú ăn uống và di chuyển của Dung là ba triệu đồng.
"Nếu đi theo nhóm, chi phí ít hơn, khoảng hai triệu đồng", Dung nói.
Theo thống kê của Cục Du lịch Quốc gia, trong 9 ngày nghỉ Tết Ất Tỵ, du lịch Việt Nam đón 12,5 triệu lượt khách, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2024.
Đà Lạt, điểm đến khách Việt tìm kiếm nhiều nhất mùa Tết theo khảo sát của một số nền tảng đặt phòng, chiếm chủ yếu trong 380.000 lượt khách, doanh thu 750 tỷ đồng của Lâm Đồng. Lượng khách Đà Lạt đón dịp Tết vượt xa Khánh Hòa với 250.000 lượt, tuy nhiên doanh thu chỉ tương đương 60% của Khánh Hòa (1.300 tỷ).
Đại diện Vietourist Holdings cho biết Đà Lạt là một trong những điểm đến truyền thống công ty khai thác. Giá tour trọn gói 3 ngày 3 đêm từ một triệu đồng mỗi khách. Công ty cho biết đây là một trong những điểm đến có "giá tiết kiệm", một phần nhờ họ có đối tác và lượng khách ổn định trong nhiều năm.
"So với các điểm đến khác, Đà Lạt có thời tiết thuận lợi, khách linh hoạt được thời gian nên tour bán thường xuyên, công ty dễ xây dựng các gói ưu đãi", đại diện Vietourist Holdings nói.
Theo ông Huỳnh Hồ Đại Nghĩa, giảng viên Đại học Kinh tế Tài chính TP HCM, mô hình du lịch chi phí thấp là một trong những yếu tố khiến Đà Lạt đông khách. Đà Lạt hiện chủ yếu thu hút khách nội địa, đặc biệt là giới trẻ và các nhóm khách có xu hướng du lịch tiết kiệm như ở homestay hoặc khách sạn bình dân, ăn uống tại các quán ăn vỉa hè, thay vì sử dụng các dịch vụ cao cấp. Thời gian lưu trú ngắn, thường 1-2 đêm, trong khi du khách đến các tỉnh thành khác thường nghỉ 3-4 đêm.
Điều này khiến mức chi tiêu bình quân trên mỗi du khách tương đối thấp so với những điểm đến khác như Đà Nẵng, Nha Trang hay Phú Quốc. "Bình quân một khách chi tiêu ở Đà Lạt khoảng hai triệu đồng mỗi ngày trong khi các địa phương khác lại gấp đôi", ông Nghĩa nói.
Chợ đêm Đà Lạt đông khách dịp hè 2024. Ảnh: Quỳnh Mai
CEO Việt Nam Tourist Kim Thị Uysana cho biết tour Đà Lạt chiếm 50% trong thị phần tour nội địa, mỗi tháng công ty có 10 - 15 đoàn với khoảng 600 khách. So với các điểm đến như Nha Trang, Phan Thiết giá tour Đà Lạt rẻ hơn từ 500.000 đồng nên được nhiều khách ưu tiên.
"Ngoài khí hậu mát mẻ và nhiều địa điểm check in, Đà Lạt hút khách vì giá rẻ", bà Uysana nói. Vì thuận tiện đi lại và ít trải nghiệm, nhiều công ty hiện chỉ bán gói "free and easy" như đưa đón hoặc ăn, nghỉ thay vì trọn gói nên giá trị dịch vụ không cao.
Tháng 11/2024, Agoda công bố danh sách các điểm đến giá rẻ tại châu Á, Đà Lạt dẫn đầu tại Việt Nam, vào top điểm đến cho những du khách muốn du lịch tiết kiệm.
Theo ông Nghĩa, người dân Đà Lạt hiện làm du lịch mang tính tự phát, nhỏ lẻ, thiếu chiến lược khai thác hiệu quả. Các sản phẩm du lịch chủ yếu xoay quanh tham quan cảnh quan thiên nhiên, chụp ảnh check in, chưa phát triển mạnh các loại hình du lịch có giá trị gia tăng cao như du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, du lịch kết hợp hội nghị (MICE), hay du lịch trải nghiệm đặc thù.
Khách check in đồi cỏ hồng Đà Lạt cuối năm 2024. Ảnh: Văn Phú
Thành phố chưa khai thác tốt các tiềm năng về du lịch xanh, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp hay du lịch sáng tạo gắn với danh hiệu UNESCO "Thành phố Âm Nhạc".
Các hoạt động giải trí về đêm, chương trình văn hóa đặc trưng chưa được đầu tư đúng mức để kéo dài thời gian lưu trú của du khách. Khi thiếu những sản phẩm du lịch cao cấp và khác biệt, du khách có mức chi tiêu cao không có nhiều lý do để ở lại lâu hơn hoặc chi tiêu nhiều hơn, làm giảm giá trị kinh tế mà du lịch có thể mang lại.
Đà Lạt hiện hút khách vào dịp cuối tuần, lễ Tết, dẫn đến tình trạng quá tải cục bộ nhưng lại không tạo ra nguồn thu ổn định. Do dễ tiếp cận, nhiều du khách có xu hướng quay lại Đà Lạt nhiều lần nhưng không chi tiêu nhiều cho mỗi chuyến đi.
"Để tăng doanh thu, Đà Lạt cần tạo ra nhiều các sản phẩm du lịch độc đáo, trải nghiệm đẳng cấp để hướng đến tệp khách nhà giàu, ở lâu, tiêu nhiều", ông Nghĩa nói.
Tuấn Anh